Πλέον η διαδικασία μεταβίβασης ακινήτου ψηφιοποιείται μέσω της πλατφόρμας «Ηλεκτρονικός Φάκελος Ακινήτου». Ειδικότερα, η διαδικασία είναι απλή καθώς χρειάζονται μόνο τέσσερα βήματα για να ολοκληρωθεί.
Η λειτουργία της πλατφόρμας διευκολύνει σε σημαντικό βαθμό τη διεκπεραίωση διαδικασιών μεταβιβάσεων ακινήτων, καταργώντας τα «ραντεβού» στην εφορία και σε άλλες υπηρεσίες του Δημοσίου και των δήμων.
Μεταβίβαση ακινήτου: Τα τέσσερα ψηφιακά βήματα
Βήμα 1: Πρόσβαση στην πύλη
Η πλατφόρμα «Ηλεκτρονικός Φάκελος Ακινήτου» του ΝΠΔΔ «Ελληνικό Κτηματολόγιο» είναι προσβάσιμη μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr-ΕΨΠ) στην ηλεκτρονική διεύθυνση akinita.gov.gr.
Χρήστες της πλατφόρμας είναι ο συμβολαιογράφος που συντάσσει τη συμβολαιογραφική πράξη και τα συμβαλλόμενα μέρη (όπως π.χ. αγοραστές και πωλητές).
Οι συμβολαιογράφοι εισέρχονται στην πλατφόρμα, αφότου αυθεντικοποιηθούν με τη χρήση των προσωπικών τους κωδικών-διαπιστευτηρίων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (ΓΓΠΣΔΔ) του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (Τaxisnet) και κατόπιν με τη χρήση των κωδικών-διαπιστευτηρίων του Μητρώου Συμβολαιογράφου, προκειμένου να πιστοποιηθεί η ιδιότητά τους για τη χρήση της πλατφόρμας.
Οι συμβαλλόμενοι εισέρχονται στην πλατφόρμα, αφότου αυθεντικοποιηθούν με τη χρήση των προσωπικών τους κωδικών-διαπιστευτηρίων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (ΓΓΠΣΔΔ) του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (Τaxisnet).
Βήμα 2: Δημιουργία νέου αιτήματος
Ο συμβολαιογράφος εισέρχεται στην πλατφόρμα και δημιουργεί νέο αίτημα μεταβίβασης εισάγοντας τους ΑΦΜ των συμβαλλομένων μερών, όπως του αγοραστή και του πωλητή.
Κατόπιν, προσκαλεί τα συμβαλλόμενα μέρη μέσω της πλατφόρμας, ώστε να αποδεχτούν το αίτημα μεταβίβασης και να παράσχουν τις αναγκαίες εξουσιοδοτήσεις.
Για την πρόσκληση, η πλατφόρμα αντλεί τα στοιχεία επικοινωνίας των συμβαλλομένων μερών από το Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας (ΕΜΕπ). Εάν τα στοιχεία επικοινωνίας δεν είναι καταχωρισμένα στο ΕΜΕπ, ο συμβολαιογράφος ενημερώνεται μέσω ειδικής σήμανσης της πλατφόρμας και προτρέπει τα συμβαλλόμενα μέρη να καταχωρίσουν τα στοιχεία επικοινωνίας τους στο ΕΜΕπ.
Μετά την επιτυχή αποστολή της πρόσκλησης στα συμβαλλόμενα μέρη, ο μεταβιβάζων εισέρχεται στην πλατφόρμα και κατόπιν στο αίτημα μεταβίβασης που δημιούργησε ο συμβολαιογράφος, ώστε να επιλέξει το προς μεταβίβαση ακίνητο, να αποδεχθεί την πρόσκληση και να εξουσιοδοτήσει τον συμβολαιογράφο να προβεί στη συλλογή εγγράφων και πληροφοριών και σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες για τον σκοπό της σύνταξης της συμβολαιογραφικής πράξης.
Παρέχοντας την εξουσιοδότηση αυτήν, ο μεταβιβάζων συναινεί ρητά στη γνωστοποίηση από την ΑΑΔΕ μέσω της πλατφόρμας στον συμβολαιογράφο των απαραίτητων φορολογικών δεδομένων του, που συνδέονται με τη μεταβίβαση, όπως, ενδεικτικά, τους λόγους αδυναμίας έκδοσης αποδεικτικού ενημερότητας (π.χ. ύπαρξη οφειλών, δέσμευση ενημερότητας) κ.ά.
Ο μεταβιβάζων επιλέγει το προς μεταβίβαση ακίνητο από την εμφαινόμενη στην πλατφόρμα λίστα των ακινήτων του, όπως αυτά είναι καταχωρισμένα στη δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9). Ο μεταβιβάζων έχει τη δυνατότητα να μεταφορτώσει τον τίτλο κτήσης του και το πιστοποιητικό μεταγραφής αυτού.
Κατόπιν, ο αποκτών εισέρχεται στην πλατφόρμα και στο αίτημα μεταβίβασης που δημιούργησε ο συμβολαιογράφος, ώστε να αποδεχθεί την πρόσκληση και να εξουσιοδοτήσει τον συμβολαιογράφο να προβεί στη συλλογή εγγράφων και πληροφοριών και σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες για τον σκοπό της σύνταξης της συμβολαιογραφικής πράξης.
Με την επιλογή του προς μεταβίβαση ακινήτου από τον μεταβιβάζοντα, την αποδοχή των προσκλήσεων και την παροχή των εξουσιοδοτήσεων από αμφότερα τα συμβαλλόμενα μέρη, ολοκληρώνεται το αίτημα μεταβίβασης και δημιουργείται ο ηλεκτρονικός φάκελος της μεταβίβασης.
Ο συμβολαιογράφος ενημερώνεται αυτοματοποιημένα μέσω γραπτού μηνύματος (SMS) και μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για την αποδοχή της πρόσκλησης από τους συμβαλλομένους.
Βήμα 3: Διαδικασία συλλογής των δικαιολογητικών
Ο συμβολαιογράφος, αφού εισάγει και αποθηκεύει τον Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ) ανά αριθμό Ταυτότητας Ακινήτου (ΑΤΑΚ) που επέλεξε σε προηγούμενο βήμα ο μεταβιβάζων, εισέρχεται στην πλατφόρμα και στο ολοκληρωθέν αίτημα μεταβίβασης, για να αιτηθεί την έκδοση των αναγκαίων δικαιολογητικών για τη σύνταξη της συμβολαιογραφικής πράξης ή/και να τα συλλέξει, κατά περίπτωση.
Τα δικαιολογητικά εμφαίνονται σε κατάλογο μέσα στον ηλεκτρονικό φάκελο της μεταβίβασης, ως εξής:
- Τίτλος κτήσης: Μεταφορτώνεται το συμβολαιογραφικό έγγραφο στον ηλεκτρονικό φάκελο από τον συμβολαιογράφο, εφόσον δεν το μεταφόρτωσε ο μεταβιβάζων. Εάν ο τίτλος κτήσης δεν είναι συμβολαιογραφικό έγγραφο, μεταφορτώνεται το αντίγραφο κτηματολογικού φύλλου.
- Πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ: Η πλατφόρμα αντλεί μέσω διαλειτουργικότητας από το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Περιουσιολόγιο Ακινήτων της ΑΑΔΕ τα αναγκαία δεδομένα για το πιστοποιητικό του άρθρου 54Α του Ν. 4987/2022. Ο συμβολαιογράφος μπορεί να δει τα δεδομένα που αντλούνται και που αποθηκεύονται στον ηλεκτρονικό φάκελο της μεταβίβασης.
- Αποδεικτικό ενημερότητας: Η πλατφόρμα αντλεί μέσω διαλειτουργικότητας από το πληροφοριακό σύστημα φορολογικού μητρώου της ΑΑΔΕ τα αναγκαία δεδομένα για το αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας του άρθρου 12 του Ν. 4987/2022, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτού. Ο συμβολαιογράφος μπορεί να δει τα δεδομένα που αντλούνται και που αποθηκεύονται στον ηλεκτρονικό φάκελο της μεταβίβασης.
- Αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας: Η πλατφόρμα αντλεί μέσω διαλειτουργικότητας από το πληροφοριακό σύστημα του e-ΕΦΚΑ τα αναγκαία δεδομένα για το αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας του άρθρου 25 του Ν. 4611/2019. Ο συμβολαιογράφος μπορεί να δει τα δεδομένα που αντλούνται και που αποθηκεύονται στον ηλεκτρονικό φάκελο της μεταβίβασης.
- Πιστοποιητικό Πληρότητας Ταυτότητας Κτιρίου/Διηρημένης Ιδιοκτησίας: Αντλείται υποχρεωτικά από την πλατφόρμα μέσω διαλειτουργικότητας με το πληροφοριακό σύστημα «Ταυτότητα Κτιρίου» του ΤΕΕ. το Πιστοποιητικό Πληρότητας Ταυτότητας Κτιρίου/Διηρημένης Ιδιοκτησίας, όπως ορίζεται στα άρθρα 53 επ. του Ν. 4495/2017, το οποίο αντικαθιστά, και περιλαμβάνει τη βεβαίωση της παρ. 1 του άρθρου 83, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις της έκδοσης και ισχύος αυτής.
- Βεβαίωση περαίωσης ή βεβαίωσης οριστικής υπαγωγής στις περιπτώσεις που έχει εξοφληθεί το σχετικό ενιαίο ειδικό πρόστιμο τουλάχιστον κατά 30%, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 83 του Ν. 4495/2017.
- Σχέδια (κατόψεις) του μηχανικού, όπου αποτυπώνεται η υφιστάμενη κατάσταση.
- Πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης, όπου απαιτείται από την κείμενη νομοθεσία.
- Τοπογραφικό διάγραμμα και στοιχεία/σχέδια οικοδομικής άδειας (στέλεχος, διάγραμμα κάλυψης, κατόψεις, τοπογραφικό).
Τα τέσσερα τελευταία δικαιολογητικά αντλούνται υποχρεωτικά από την πλατφόρμα μέσω διαλειτουργικότητας με το πληροφοριακό σύστημα «Ταυτότητα Κτιρίου» του ΤΕΕ βάσει του ΚΑΕΚ του ακινήτου.
Τοπογραφικό
Εφόσον το τοπογραφικό διάγραμμα έχει αναρτηθεί στην εφαρμογή ηλεκτρονικής υποβολής διαγραμμάτων, μπορεί να αντληθεί μέσω διαλειτουργικότητας από τη βάση δεδομένων του Ελληνικού Κτηματολογίου, με την καταχώριση του Κωδικού Ηλεκτρονικού Διαγράμματος (ΚΗΔ).
Μετά την καταβολή του φόρου από τον αποκτώντα το ακίνητο, η πλατφόρμα αντλεί μέσω διαλειτουργικότητας από την εφαρμογή myProperty της ΑΑΔΕ τα αναγκαία δεδομένα σχετικά με την καταβολή του φόρου ή την απαλλαγή από την υποχρέωση αυτού.
Βήμα 4: Μετά την υπογραφή της συμβολαιογραφικής πράξης
Μετά την υπογραφή της συμβολαιογραφικής πράξης, ο συμβολαιογράφος εκδίδει αντίγραφο αυτής, το οποίο υπογράφει με εγκεκριμένη ηλεκτρονική υπογραφή και εγκεκριμένη ηλεκτρονική χρονοσφραγίδα, αντίστοιχα, και το μεταφορτώνει στον ηλεκτρονικό φάκελο της μεταβίβασης.
Στην συνέχεια, ο συμβολαιογράφος, και σύμφωνα με τα εκάστοτε οριζόμενα στον νόμο, προβαίνει στις απαιτούμενες ενέργειες προς εξυπηρέτηση της υποβολής της συνταχθείσας εγγραπτέας συμβολαιογραφικής πράξης για την καταχώρισή της στα κτηματολογικά βιβλία τού κατά τόπον αρμόδιου Κτηματολογικού Γραφείου ή Υποκαταστήματος.
Η υποβολή επέχει θέση αίτησης καταχώρισης εγγραπτέας πράξης και η εμφαινόμενη στην πλατφόρμα σύνοψη στοιχείων της εγγραπτέας πράξης επέχει θέση περίληψης αυτής κατά το ίδιο άρθρο.
Με το πέρας της υποβολής, τόσο ο συμβολαιογράφος όσο και τα συμβαλλόμενα μέρη έχουν μέσω της πλατφόρμας πρόσβαση στην εξέλιξη της προόδου της αίτησης ανά Κτηματολογικό Γραφείο ή Υποκατάστημα.
Οι διαλειτουργικότητες της πλατφόρμας
H πλατφόρμα αντλεί δεδομένα από πληροφοριακά συστήματα των φορέων του δημόσιου τομέα και ιδίως:
- α) Το Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας (ΕΜΕπ) της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
- β) Τα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ.
- γ) Το πληροφοριακό σύστημα του e-ΕΦΚΑ.
- δ) Το πληροφοριακό σύστημα «Ταυτότητα κτιρίου», που παρέχεται από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ).
- ε) Τις βάσεις δεδομένων του ΝΠΔΔ «Ελληνικό Κτηματολόγιο».
- στ) Την εφαρμογή myProperty της ΑΑΔΕ.
