Σημαντικές αλλαγές που αναμένεται να επιδεινώσουν δραματικά τη θέση των οικονομικά ευάλωτων οφειλετών φέρνει το νέο σχέδιο νόμου του υπουργείου Δικαιοσύνης με τίτλο «Παρεμβάσεις στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας», το οποίο κατατέθηκε αιφνιδιαστικά στη Βουλή το Σάββατο.
Το νέο πλαίσιο μεταβάλλει εκ βάθρων τη διαδικασία των πλειστηριασμών και της αναγκαστικής εκτέλεσης, ενισχύοντας τους δανειστές και τους επενδυτές, και περιορίζοντας δραστικά τα δικαιώματα και τη δυνατότητα αντίδρασης των οφειλετών – ακόμα και για την κύρια κατοικία τους.
Αποβολή χωρίς προειδοποίηση
Με το νέο νομοσχέδιο, θεσπίζεται η άμεση αποβολή του οφειλέτη από το ακίνητο μετά τον πλειστηριασμό, χωρίς μακροχρόνιες διαδικασίες και χωρίς να υπάρχει υποχρέωση πρόβλεψης εναλλακτικής στέγασης.
Ουσιαστικά, ο νέος ιδιοκτήτης αποκτά δυνατότητα εισόδου στο ακίνητο σχεδόν αμέσως, ακόμη κι αν εκεί διαμένουν οικογένειες, ηλικιωμένοι ή άτομα σε δυσχερή θέση. Οι δυνατότητες ένστασης για τον οφειλέτη αποδυναμώνονται, και οι προθεσμίες για άσκηση ανακοπής γίνονται τόσο στενές, που ανοίγει ο δρόμος για μαζικά και βίαια ξεσπιτώματα.
Μαζικοί πλειστηριασμοί σε όλη τη χώρα
Πλέον επιτρέπονται ταυτόχρονες κατασχέσεις και πλειστηριασμοί ακινήτων του ίδιου οφειλέτη σε διαφορετικές περιφέρειες. Αυτό επιταχύνει τις διαδικασίες μαζικής εκποίησης της περιουσίας του, χωρίς περιθώρια για τοπικές νομικές παρεμβάσεις ή χρονικές καθυστερήσεις.
Ο οφειλέτης χάνει, έτσι, και το τελευταίο «όπλο» άμυνας απέναντι στις τράπεζες και τα funds: τον χρόνο.
Οικειοθελής πώληση μόνο με έγκριση των δανειστών
Η δυνατότητα του οφειλέτη να προτείνει εθελοντική πώληση του ακινήτου του, ώστε να αποφύγει τον πλειστηριασμό, υπόκειται στη συναίνεση όλων των δανειστών. Αν κάποιος δεν συναινέσει, η πρόταση απορρίπτεται και το ακίνητο οδηγείται σε πλειστηριασμό – πολλές φορές κάτω από την πραγματική του αξία.
Ακόμη και όταν γίνεται δεκτή η εθελοντική πώληση, δεν διασφαλίζεται ότι ο οφειλέτης θα βγει ωφελημένος, καθώς δεν προβλέπεται μηχανισμός ελέγχου ή διαπραγμάτευσης.
Η πλατφόρμα πλειστηριασμών και το «παράδοξο κόστος»
Το κόστος χρήσης της ηλεκτρονικής πλατφόρμας πλειστηριασμών μεταφέρεται στον υπερθεματιστή, γεγονός που πιέζει προς τα κάτω το τελικό τίμημα για το ακίνητο. Έτσι, το ποσό που θα μείνει τελικά στον οφειλέτη μετά την εκτέλεση, μειώνεται σημαντικά.
Αν προστεθεί σε αυτό και η αυστηροποίηση των προθεσμιών για υποβολή ανακοπών, γίνεται σαφές ότι ο οφειλέτης βρίσκεται μπροστά σε μια διαδικασία fast-track που δεν του αφήνει κανένα πραγματικό περιθώριο αντίδρασης.
Πλειστηριασμοί χωρίς κοινωνικό δίχτυ προστασίας
Οι νέες διατάξεις καταργούν, στην πράξη, κάθε έννοια κοινωνικής προστασίας για τους πλέον ευάλωτους οφειλέτες. Καμία πρόβλεψη για εναλλακτική στέγαση, καμία μέριμνα για την κύρια κατοικία, καμία αναφορά στην οικογενειακή, υγειονομική ή οικονομική κατάσταση των ανθρώπων που κινδυνεύουν να μείνουν άστεγοι.
Το θεσμικό πλαίσιο γίνεται εργαλείο εξυπηρέτησης συμφερόντων, με τη μικροϊδιοκτησία και την κοινωνική σταθερότητα να θυσιάζονται στον βωμό της «ταχύτητας» και της «ευελιξίας».
Δείτε ΕΔΩ το νομοσχέδιο.
