Οι πιο πρόσφατες μετεωρολογικές εκτιμήσεις για τον χειμώνα 2025 - 2026 φέρνουν στο επίκεντρο σημαντικές εξελίξεις, με τα δεδομένα να δείχνουν αυξημένες πιθανότητες για έντονες χιονοπτώσεις σε μεγάλο τμήμα της ευρωπαϊκής ηπείρου.
Κεντρικός παράγοντας πίσω από αυτή τη θεαματική μεταβολή είναι ένα σπάνιο και πρώιμο φαινόμενο, γνωστό ως Απότομη Στρατοσφαιρική Θέρμανση (Sudden Stratospheric Warming - SSW).
Αν και η La Niña εξακολουθεί να αποτελεί τον κυρίαρχο κλιματικό παράγοντα σε παγκόσμια κλίμακα, η ξαφνική αναστάτωση στη στρατόσφαιρα φαίνεται πως ανατρέπει τις συνηθισμένες ατμοσφαιρικές ροές, επιτρέποντας την κάθοδο πολύ ψυχρών αερίων μαζών προς νοτιότερα γεωγραφικά πλάτη.
Πού ανατρέπονται τα δεδομένα στην Ευρώπη
Τα εποχικά μοντέλα καταγράφουν πλέον σημαντική αλλαγή εικόνας, καθώς – παρά τις αρχικές προβλέψεις για έναν σχετικά ήπιο χειμώνα με περιορισμένες χιονοπτώσεις – οι νεότερες εκτιμήσεις δείχνουν αξιοσημείωτη ενίσχυση των χειμερινών φαινομένων στην Ευρώπη.
Περιοχές της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης, όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Βρετανία και η Ιρλανδία, εμφανίζουν τώρα σαφώς αυξημένες πιθανότητες για περισσότερες ημέρες χιονόπτωσης σε σχέση με τις αρχικές προγνώσεις.
Η μεταβολή αυτή συνδέεται με την αποδυνάμωση του Πολικού Στροβίλου, συνέπεια του πρώιμου φαινομένου SSW, το οποίο διευκολύνει την κάθοδο πολύ ψυχρών αερίων μαζών από την Αρκτική προς την Ευρώπη.
Η πιθανότητα για χιονοπτώσεις
Σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ευρώπη, η Ελλάδα επηρεάζεται κυρίως από τοπικά μεσογειακά βαρομετρικά συστήματα και όχι τόσο άμεσα από τη La Niña. Μέχρι στιγμής, δεν καταγράφεται σαφής τάση για σημαντική αύξηση των χιονοπτώσεων σε εθνικό επίπεδο.
Ωστόσο, οι αναταράξεις στην ατμοσφαιρική κυκλοφορία επηρεάζουν και τη νοτιοανατολική Ευρώπη. Η αστάθεια του Πολικού Στροβίλου ενισχύει τις πιθανότητες για κατά διαστήματα καθόδους ψυχρών αέριων μαζών προς τη Βαλκανική χερσόνησο.
Ένα τέτοιο σενάριο μπορεί να δημιουργήσει «παράθυρα» για χιονοπτώσεις ακόμη και σε χαμηλότερα υψόμετρα, εφόσον υπάρξει η κατάλληλη υγρασία από τη Μεσόγειο, σχηματίζοντας τα γνωστά «μεσογειακά χαμηλά».
Οι κρίσιμες ημερομηνίες του χειμώνα - Τι δείχνουν οι μηνιαίες τάσεις
- Δεκέμβριος: Ο πρώτος μήνας του χειμώνα αναμένεται να έχει γενικά μειωμένη χιονόπτωση στην Ευρώπη, με εξαίρεση τα βόρεια τμήματα, όπου θα παρατηρηθούν οι πρώτες έντονες χιονοπτώσεις.
- Ιανουάριος: Υπάρχουν ενδείξεις βελτίωσης στη βόρεια και κεντρική Ευρώπη, με μικρές, αλλά σημαντικές αυξήσεις στην χιονόπτωση σε τοπικό επίπεδο.
- Φεβρουάριος: Σε μεγάλο τμήμα της ηπείρου, οι χιονοπτώσεις φαίνεται να παραμένουν κάτω από τα φυσιολογικά επίπεδα.
- Μάρτιος: Υπάρχει αυξημένη πιθανότητα για ενίσχυση των χιονοπτώσεων στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Αυτή η τάση θα μπορούσε να επηρεάσει άμεσα και την Ελλάδα, ειδικά αν κυριαρχήσουν οι ψυχρές βόρειες ροές από τα Βαλκάνια.
Συνολικά, ο φετινός χειμώνας στην Ευρώπη αναμένεται να κινηθεί κοντά, αλλά μάλλον λίγο κάτω, από τον μέσο όρο σε ό,τι αφορά τον γενικό όγκο χιονιού.
Η πρόωρη και σπάνια αναταραχή στη στρατόσφαιρα προσδίδει έναν τόνο αβεβαιότητας, αυξάνοντας δραματικά τις πιθανότητες για τοπικές και απότομες εξάρσεις χιονοκαιρίας.
