Έντονες αντιδράσεις προκαλεί το νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Άμυνας με τίτλο «Χάρτης Μετάβασης των Ενόπλων Δυνάμεων στη Νέα Εποχή», σύμφωνα με κοινή ανακοίνωση των Ενώσεων Στρατιωτικών των Περιφερειακών Ενοτήτων Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας. Οι ενώσεις εκφράζουν προβληματισμό για την εφαρμογή του νομοθετήματος, τονίζοντας ότι οι αλλαγές στη βαθμολογική εξέλιξη των στελεχών επηρεάζουν σημαντικά όσους υπηρετούν σήμερα σε όλες τις προελεύσεις (ΑΣΕΙ, ΑΣΣΥ, ΕΜΘ, ΕΠΟΠ, ΟΒΑ) και ότι οι προτεινόμενες μεταβολές παραβιάζουν αρχές όπως η ασφάλεια δικαίου, η ίση μεταχείριση και η πρότερη εμπιστοσύνη του διοικούμενου.
Στην ανακοίνωση επισημαίνεται ότι δεν υπήρξε επαρκής διάλογος με τους θεσμικούς φορείς πριν από τη δημόσια διαβούλευση και ότι πολλές παρατηρήσεις των στρατιωτικών αγνοήθηκαν στην τελική διατύπωση του νομοσχεδίου. Οι ενώσεις καταγγέλλουν επίσης την απουσία ουσιαστικών μεταβατικών διατάξεων, την αύξηση του χρόνου παραμονής σε κάθε βαθμό και τη διακοπή της δυνατότητας προαγωγής Υπαξιωματικών σε Αξιωματικούς, υπογραμμίζοντας τις σοβαρές επιπτώσεις στα κατοχυρωμένα δικαιώματα, όπως η μοριοδότηση για υπηρεσία στο εξωτερικό, η προτεραιότητα στέγασης και το ύψος των στρατιωτικών μερισμάτων.
Τα Διοικητικά Συμβούλια των Ενώσεων καλούν σε άμεση αναθεώρηση ή απόσυρση των διατάξεων που πλήττουν τη συνοχή και το ηθικό των Ενόπλων Δυνάμεων, τονίζοντας ότι η εκ νέου μελέτη των επιπτώσεων δεν συνιστά παραχώρηση αλλά εθνική υποχρέωση. Σε αντίθετη περίπτωση, όπως σημειώνουν, η μεταρρύθμιση κινδυνεύει να προκαλέσει σοβαρή βλάβη στο έμψυχο δυναμικό και στη λειτουργία των στρατιωτικών μονάδων.
Ολόκληρη η ανακοίνωση
«Το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας με τίτλο «Χάρτης Μετάβασης των Ενόπλων Δυνάμεων στη Νέα Εποχή» έχει προκαλέσει μέχρι σήμερα έντονες και εκτεταμένες αντιδράσεις από πλήθος θεσμικών φορέων.
Οι Ενώσεις Στρατιωτικών των Περιφερειακών Ενοτήτων Αχαΐας, Αιτωλοακαρνανίας, Ηλείας, Λευκάδας, Μεσσηνίας, Κορινθίας, Λακωνίας και Αργολίδας, εκπροσωπώντας τα στελέχη κάθε Κλάδου των Ενόπλων Δυνάμεων (Στρατού Ξηράς, Πολεμικού Ναυτικού, Πολεμικής Αεροπορίας) και κάθε προέλευσης (ΑΣΕΙ, ΑΣΣΥ, ΕΜΘ, ΕΠΟΠ, ΟΒΑ) που υπηρετούν στις Μονάδες αυτών των Ενοτήτων, εκφράζουν από κοινού τον εντονότατο προβληματισμό και την ανησυχία τους τόσο για τη διαχείριση της διαδικασίας από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, όσο κυρίως για τις επερχόμενες αλλαγές.
Ενδεικτικά, μπορούμε να αναφέρουμε τα ακόλουθα:
α) Δεν έχει προηγηθεί μέχρι το στάδιο της δημόσιας διαβούλευσης ο απαραίτητος για ένα τόσο μεγάλο νομοθέτημα διάλογος με τους θεσμικούς φορείς που εκπροσωπούν νόμιμα όσες και όσους επηρεάζονται από τις προβλέψεις του.
β) Παρά τη δέσμευση στη σελίδα της δημόσιας διαβούλευσης, οι υποβληθείσες παρατηρήσεις και προτάσεις βελτίωσης στην πράξη δεν έχουν ληφθεί υπόψη, γεγονός που αποδεικνύεται από το Σχέδιο Νόμου που εισήχθη για συζήτηση στη Διαρκή Επιτροπή Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής.
γ) Οι προτεινόμενες αλλαγές παραβιάζουν τη συνταγματική αρχή της ασφάλειας δικαίου και της προηγούμενης εμπιστοσύνης του διοικούμενου, διότι ανατρέπουν αιφνιδιαστικά και αναδρομικά (με ισχύ έως 34 έτη πριν !) το καθεστώς βαθμολογικής εξέλιξης της πλειονότητας των στελεχών κάθε προέλευσης. Καθεστώς που ρητά προβλεπόταν στις εκάστοτε προκηρύξεις εισαγωγής στις Ένοπλες Δυνάμεις και αναπόδραστα δικαιολογούσε μέχρι σήμερα τις αντίστοιχες εύλογες προσδοκίες των Στρατιωτικών.
δ) Δεν προβλέπονται στο Σχέδιο Νόμου ουσιώδεις μεταβατικές διατάξεις, ενώ αυτές που υπάρχουν είναι μόνο κατ’ όνομα «μεταβατικές», διότι στην πράξη αποτελούν απλά καθήλωση των στελεχών στους κατεχόμενους μέχρι σήμερα βαθμούς μέχρι την αποστρατεία τους σε δέκα και πλέον έτη!
ε) Παραβιάζεται η συνταγματική αρχή της ίσης μεταχείρισης, διότι στελέχη με ίδια προσόντα και χρόνια υπηρεσίας δεν θα έχουν πλέον την ίδια εξέλιξη.
στ) Σε περισσότερα από τριάντα (30) άρθρα του Σχεδίου Νόμου κρίσιμα θέματα δεν αποσαφηνίζονται πλήρως, όπως θα ανέμενε κανείς από ένα καίριο νομοθέτημα με ακλόνητη νομική ισχύ. Αντίθετα, κάτι τέτοιο παραπέμπεται στο μέλλον και μάλιστα με την έκδοση κατώτερης τυπικής ισχύος Κανονιστικών Πράξεων, όπως Προεδρικά Διατάγματα και Υπουργικές Αποφάσεις.
ζ) Ο χρόνος παραμονής των στελεχών σε κάθε βαθμό, προκειμένου να προαχθούν στον επόμενο, αυξάνεται σημαντικά. Η αύξηση αυτή επιτείνεται και από το γεγονός ότι θεσμοθετείται ως βασική προϋπόθεση προαγωγής και η ύπαρξη κενών Νομοθετημένων Οργανικών Θέσεων (ΝΟΘ), οι οποίες θα καθοριστούν μελλοντικά με κανονιστικές πράξεις. Αντιλαμβάνεται λοιπόν κανείς ότι ο αριθμός των ΝΟΘ εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια του ΥΠΕΘΑ, χωρίς να εξασφαλίζεται η σύνδεσή τους με τις επιχειρησιακές ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων, αφήνοντας περιθώρια καθορισμού τους με βάση την επίτευξη «δημοσιονομικών στόχων».
η) Η διακοπή της πρόβλεψης προαγωγής των Υπαξιωματικών σε Αξιωματικούς, όπως γινόταν μέχρι σήμερα, αποτελεί στην πράξη υποβάθμιση των Σχολών Μονίμων Υπαξιωματικών, κάτι όμως που έρχεται σε αντίφαση με τη θεωρητική αναγνώριση αυτών των Σχολών ως Ανώτατες (ΑΣΜΥ).
θ) Ο επανακαθορισμός της Ιεραρχικής Πυραμίδας περιλαμβάνεται στους θεμελιώδεις στόχους του Νομοσχεδίου. Ωστόσο, τα στοιχεία που έχουν χρησιμοποιηθεί για τη δικαιολόγηση της αλλοίωσης της εν λόγω Πυραμίδας τίθενται υπό αμφισβήτηση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η «εξαφάνιση» των στελεχών προέλευσης ΕΜΘ και ΕΠΟΠ με βαθμούς από Λοχία έως και Ανθυπασπιστή από την Ιεραρχική Πυραμίδα κατά την παρουσίαση του Νομοσχεδίου, ώστε ο συνολικός αριθμός των Υπαξιωματικών να δικαιολογεί τη δυσανάλογη σχέση του με αυτόν των Αξιωματικών κάθε προέλευσης (ΑΣΕΙ, ΑΣΣΥ, ΕΜΘ). Πέραν αυτών, όμως, σε κάθε περίπτωση συστηματικά παραβλέπεται το γεγονός ότι η διατάραξη της Πυραμίδας δεν οφείλεται στην προαγωγή των Υπαξιωματικών σε Αξιωματικούς, αλλά στους ακόλουθους τέσσερις βασικούς λόγους: i) στο δημογραφικό πρόβλημα, ii) στην πολυετή απουσία πρόσληψης στελεχών προέλευσης ΕΠΟΠ, iii) στη συστηματική μείωση των εισακτέων στις Στρατιωτικές Σχολές Υπαξιωματικών, και iv) στην αλλαγή του συνταξιοδοτικού πλαισίου (Ν.4387/2016, «Νόμος Κατρούγκαλου), σύμφωνα με το οποίο πολλά στελέχη (Αξιωματικοί προέλευσης τόσο ΑΣΕΙ όσο κυρίως ΑΣΣΥ και ΕΜΘ) εγκλωβίστηκαν και αναγκάστηκαν να παραμείνουν εν ενεργεία για περισσότερα έτη σε σχέση με παλαιότερα, αυξάνοντας έτσι τους αριθμούς των Αξιωματικών.
ι) Η προτεινόμενη βαθμολογική εξέλιξη του Σχεδίου Νόμου θα έχει ως αποτέλεσμα τόσο την απώλεια βαθμών για τα στελέχη κάθε προέλευσης (ΑΣΕΙ, ΑΣΣΥ, ΕΜΘ, ΕΠΟΠ) όσο και την πολυετή καθήλωση των νυν στελεχών προέλευσης ΑΣΣΥ, ΕΜΘ και ΕΠΟΠ. Θα πρέπει όμως να τονίσουμε ότι στις Ένοπλες Δυνάμεις ο διοικητικός βαθμός είναι άμεσα συνυφασμένος τόσο με υποχρεώσεις όσο και με δικαιώματα. Έτσι, η βαθμολογική υποβάθμιση ή/και καθήλωση των στελεχών θα επιφέρει σοβαρούς περιορισμούς σε κατοχυρωμένα δικαιώματα όπως ενδεικτικά η προτεραιότητα στέγασης σε οικήματα των ΕΔ, η προτεραιότητα παραθερισμού στα στρατιωτικά θέρετρα, η μοριοδότηση για θέσεις στο εξωτερικό, ακόμη και το ύψος τόσο του εφάπαξ όσο και του μερίσματος αλλά και του Βοηθήματος Οικογενειακής ή Επαγγελματικής Αυτοτέλειας (ΒΟΕΑ) από τα στρατιωτικά Μετοχικά Ταμεία.
Κατόπιν των ανωτέρω, τα Διοικητικά Συμβούλια των προαναφερθέντων Ενώσεων ζητούν την άμεση αναθεώρηση ή και απόσυρση των διατάξεων που προκαλούν σοβαρές επιπτώσεις στα στελέχη και κατ’ επέκταση στην εύρυθμη λειτουργία των Ενόπλων Δυνάμεων. Σε περίπτωση δε που η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΘΑ επιμείνει στις μεταβολές ως έχουν, αυτές δεν δύνανται να εφαρμοστούν στα στελέχη που ήδη βρίσκονται στις τάξεις των ΕΔ.
Η επανεξέταση του νομοθετήματος και η διεξοδική μελέτη των επιπτώσεών του δεν αποτελεί παραχώρηση, αλλά εθνική υποχρέωση της Πολιτείας, ως αναγνώριση της προσφοράς των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων στην πατρίδα μας. Σε αντίθετη περίπτωση, η μεταρρύθμιση που ευαγγελίζεται το ΥΠΕΘΑ θεωρούμε ότι είναι καταδικασμένη να προκαλέσει σοβαρή βλάβη στη συνοχή και στο ηθικό του έμψυχου δυναμικού που είναι επιφορτισμένο με την ζωτικής σημασίας άμυνα της χώρας μας.»
