Ο φετινός Απρίλιος διατηρήθηκε σε ιστορικά υψηλά επίπεδα θερμοκρασίας, παρατείνοντας ένα εντυπωσιακό σερί σχεδόν δύο ετών ακραίας ζέστης που προκαλεί ανησυχία στην επιστημονική κοινότητα σχετικά με την επιτάχυνση της παγκόσμιας υπερθέρμανσης.
Σύμφωνα με το ευρωπαϊκό κλιματικό παρατηρητήριο Copernicus, ο Απρίλιος του 2025 ήταν ο δεύτερος πιο θερμός που έχει καταγραφεί ποτέ, μετά τον αντίστοιχο μήνα του 2024. Η εκτίμηση βασίζεται σε δεδομένα από δορυφόρους, μετεωρολογικούς σταθμούς και άλλα επιστημονικά όργανα.
Οι μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες ξεπέρασαν κατά τουλάχιστον 1,5°C τα προβιομηχανικά επίπεδα (1850–1900)
Το θερμό αυτό μοτίβο ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2023 και έκτοτε συνεχίζεται αδιάλειπτα, με θερμοκρασίες ρεκόρ ή κοντά σε ρεκόρ σχεδόν κάθε μήνα.
Από τότε, με μόνη μία εξαίρεση, οι μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες ξεπέρασαν κατά τουλάχιστον 1,5°C τα προβιομηχανικά επίπεδα (1850–1900), θέτοντας σοβαρά ερωτήματα για την εξέλιξη της κλιματικής κρίσης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αρκετοί επιστήμονες ανέμεναν μια προσωρινή υποχώρηση της θερμότητας μετά την εξασθένιση του φαινομένου Ελ Νίνιο, το οποίο συνδέεται με πιο θερμές κλιματικές συνθήκες. Παρ’ όλα αυτά, η αναμενόμενη «ανάπαυλα» δεν ήρθε.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ «Με το 2025 θα έπρεπε να έχει σταματήσει, αλλά αντ’ αυτού παραμένουμε σε αυτή τη φάση της επιταχυμένης υπερθέρμανσης», δήλωσε ο Γιόχαν Ρόκστρεμ, διευθυντής του ινστιτούτου Πόστνταμ για τις επιπτώσεις του κλίματος.
Οι δύο προηγούμενες χρονιές «ήταν έξω από τα κανονικά», σχολίασε η Σαμάνθα Μπέργκες, αναπληρώτρια διευθύντρια της υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής του Κοπέρνικου. «Παραμένουν στα όρια που προέβλεπαν τα κλιματικά μοντέλα, αλλά ήταν στα ανώτερα όρια», πρόσθεσε.
Μία από τις εξηγήσεις για τη συνέχιση των υψηλών θερμοκρασιών είναι ότι το φαινόμενο Λα Νίνα, το αντίθετο του Ελ Νίνιο και συνώνυμο πιο χαμηλών θερμοκρασιών, είχε τελικά «μειωμένη ένταση» από τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό, ενώ ενδέχεται να υποχωρήσει τους επόμενους μήνες.
Τι αναφέρουν 50 κλιματολόγοι για την παγκόσμια θερμοκρασία
Περίπου 50 κλιματολόγοι εκτιμούν ότι η παγκόσμια θερμοκρασία αυξήθηκε κατά 1,36 ° Κελσίου το 2024. Αυτή είναι μια πρώτη εκτίμηση της προκαταρκτικής εκδοχής της έκθεσης βάσει της οποίας ανανεώνονται κάθε χρόνο τα βασικά δεδομένα της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) του ΟΗΕ.
Οι τρέχουσες εκτιμήσεις του Κοπέρνικου κάνουν λόγο για άνοδο της θερμοκρασίας κατά 1,39 ° Κελσίου.
Η Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα έθετε ως βασικό της στόχο τον περιορισμό της ανόδου της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 1,5 ° Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή.
Πλέον, σύμφωνα με τον Κοπέρνικο η ανθρωπότητα ενδέχεται να φτάσει στο επίπεδο αυτό ως το 2029.
«Με τους τρέχοντες ρυθμούς θα καταρρίψουμε το όριο του 1,5 ° Κελσίου πριν το 2030», εκτιμά ο Ζουλιέν Κατιό, κλιματολόγος στο CNRS. «Λέμε ότι κάθε δέκατο του βαθμού μετρά» διότι αυξάνει τα επεισόδια ξηρασίας, τους καύσωνες και άλλες μετεωρολογικές καταστροφές, «αλλά τώρα τα πράγματα κινούνται με γρήγορους ρυθμούς», προειδοποιεί.
«Τώρα, αυτό που πρέπει να προσπαθήσουμε να κάνουμε είναι να περιορίσουμε την υπερθέρμανση όσο γίνεται πιο κοντά» στον αρχικό στόχο, εξηγεί ο Κατιό, επισημαίνοντας ότι «δεν είναι το ίδιο αν στοχεύουμε σε ένα κλίμα στο οποίο η θερμοκρασία θα έχει αυξηθεί κατά 2 ° Κελσίου (σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή) στα τέλη του αιώνα» με την περίπτωση που έχει αυξηθεί «κατά 4 °».
