Η κυβέρνηση του Ισραήλ ενέκρινε τις πρώτες πρωινές ώρες τη συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα, ανοίγοντας τον δρόμο για την απελευθέρωση όλων των ομήρων, ζωντανών και νεκρών, που κρατούνται στη Λωρίδα.
Η απόφαση σηματοδοτεί το πρώτο μεγάλο βήμα προς την εφαρμογή μόνιμης εκεχειρίας και την έναρξη μιας δύσκολης διαδικασίας αποκατάστασης μετά από μήνες αιματηρών επιθέσεων.
Το περιεχόμενο της συμφωνίας
Το επίσημο έγγραφο της συμφωνίας, που υπογράφηκε στο Κάιρο μεταξύ Ισραήλ, Χαμάς και διεθνών μεσολαβητών, τιτλοφορείται «Βήματα εφαρμογής του σχεδίου του προέδρου Τραμπ για τον οριστικό τερματισμό του πολέμου στη Γάζα».
Το έγγραφο περιγράφει έξι διαδοχικά βήματα:
- Την επίσημη ανακοίνωση του τέλους του πολέμου από τον Αμερικανό πρόεδρο.
- Την άμεση παύση όλων των στρατιωτικών επιχειρήσεων και βομβαρδισμών, αμέσως μετά την έγκριση της συμφωνίας από το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο.
- Την αναστολή της αεροπορικής επιτήρησης πάνω από περιοχές από τις οποίες θα αποσυρθούν οι ισραηλινές δυνάμεις.
- Την πλήρη είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα και τη σταδιακή αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων εντός 24 ωρών από την επίσημη ανακοίνωση.
- Την απελευθέρωση όλων των Ισραηλινών ομήρων – ζωντανών και νεκρών – εντός 72 ωρών από την έναρξη της εκεχειρίας, με ταυτόχρονη απελευθέρωση εκατοντάδων Παλαιστινίων κρατουμένων.
- Τη δημιουργία ειδικής ομάδας εποπτείας από εκπροσώπους των ΗΠΑ, της Αιγύπτου, του Κατάρ, της Τουρκίας και άλλων χωρών, για να παρακολουθεί την εφαρμογή της συμφωνίας.
Σύμφωνα με το έγγραφο, η ανταλλαγή ομήρων και κρατουμένων θα γίνει χωρίς δημόσιες τελετές ή κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης, υπό την επίβλεψη της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού.
Οι εγγυήσεις και ο ρόλος των ΗΠΑ
Η Χαμάς δήλωσε ότι έλαβε εγγυήσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τους Άραβες μεσολαβητές και την Τουρκία ότι ο πόλεμος έχει τελειώσει οριστικά.
«Κηρύσσουμε το τέλος του πολέμου και την έναρξη της μόνιμης εκεχειρίας», δήλωσε ο εξόριστος ηγέτης της Χαμάς, Χαλίλ αλ Χάγια, μιλώντας στο πρακτορείο Reuters.
Από αμερικανικής πλευράς, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι οι πρώτοι όμηροι αναμένεται να απελευθερωθούν τη Δευτέρα ή την Τρίτη, χαρακτηρίζοντας τη συμφωνία «κομβική εξέλιξη για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα αναπτύξουν 200 στρατιωτικούς στη Μέση Ανατολή για να επιβλέψουν την εφαρμογή της εκεχειρίας. Επικεφαλής της αποστολής θα είναι ο ναύαρχος Μπραντ Κούπερ, διοικητής της CENTCOM, με αποστολή «την εποπτεία, την παρακολούθηση και τη διασφάλιση ότι δεν θα υπάρξουν παραβιάσεις».
Η ομάδα θα λειτουργεί από κέντρο ελέγχου στην Αίγυπτο, σε συνεργασία με δυνάμεις από το Κατάρ, την Τουρκία και ενδεχομένως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Αντίδραση στη Γάζα και στο Ισραήλ
Η είδηση προκάλεσε κύμα πανηγυρισμών στη Γάζα και σε πολλές ισραηλινές πόλεις. Στη Χαν Γιουνίς, χιλιάδες Παλαιστίνιοι βγήκαν στους δρόμους φωνάζοντας «Δόξα τω Θεώ!», ενώ στο Τελ Αβίβ εκατοντάδες συγγενείς ομήρων συγκεντρώθηκαν στην «πλατεία των ομήρων», κρατώντας πλακάτ που έγραφαν «επιστρέφουν».
«Περιμέναμε αυτή τη μέρα 734 ημέρες», δήλωσε ένας από τους παρευρισκόμενους, εμφανώς συγκινημένος.
Το επόμενο στάδιο
Σύμφωνα με την εκπρόσωπο του Ισραηλινού πρωθυπουργού, Σος Μπεντροσιάν, «η τελική εκδοχή της πρώτης φάσης υπογράφτηκε στην Αίγυπτο» και η απελευθέρωση όλων των ομήρων θα ολοκληρωθεί εντός 72 ωρών από την έναρξη της εκεχειρίας.
Η δεύτερη φάση του σχεδίου Τραμπ περιλαμβάνει τον αφοπλισμό της Χαμάς και την πλήρη απόσυρση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα, χωρίς ωστόσο να έχει καθοριστεί ακόμη χρονοδιάγραμμα.
Διεθνείς αντιδράσεις
Τη συμφωνία χαιρέτισαν κυβερνήσεις και οργανισμοί σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν, εξέφρασε την ελπίδα ότι «το σχέδιο Τραμπ θα εφαρμοστεί με επιτυχία» και δήλωσε πως η Μόσχα είναι «πρόθυμη να βοηθήσει σε κάθε προσπάθεια που οδηγεί στον τερματισμό της αιματοχυσίας».
Παράλληλα, οι αντάρτες Χούθι της Υεμένης ανακοίνωσαν ότι παραμένουν σε επιφυλακή «έως ότου τεθεί σε ισχύ πλήρως η εκεχειρία», αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να σταματήσουν τις επιχειρήσεις τους εναντίον του Ισραήλ.