Σχεδόν 1.000 περιστατικά του ιού του Δυτικού Νείλου (WNV) έχουν καταγραφεί φέτος στην Ευρώπη, σηματοδοτώντας μία από τις πιο έντονες περιόδους εξάπλωσης του ιού τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) και της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), την περίοδο Ιουνίου – Σεπτεμβρίου 2025 έχουν εντοπιστεί κρούσματα σε 13 ευρωπαϊκές χώρες.
Μέχρι τις 3 Οκτωβρίου 2025, έχουν δηλωθεί συνολικά 989 περιστατικά σε ανθρώπους, εκ των οποίων 63 ήταν θανατηφόρα. Ο ιός, που μεταδίδεται από κουνούπια τα οποία έχουν μολυνθεί από πουλιά, έχει ανιχνευθεί σε 139 περιοχές της Ευρώπης. Αν και ο αριθμός των κρουσμάτων είναι υψηλότερος από τον μέσο όρο της τελευταίας δεκαετίας (687 για την ίδια περίοδο), παραμένει χαμηλότερος από τα έτη 2018, 2022 και 2024, όταν οι μολύνσεις ξεπέρασαν τις 1.200.
Η Ιταλία στο επίκεντρο της επιδημίας
Η Ιταλία αντιμετωπίζει τη σοβαρότερη επιδημία του ιού που έχει σημειωθεί μέχρι σήμερα, με 714 επιβεβαιωμένα κρούσματα και 48 θανάτους, ποσοστό που αντιπροσωπεύει πάνω από το 70% των συνολικών μολύνσεων στην Ευρώπη.
Οι περιοχές του Λάτσιο –όπου βρίσκεται η Ρώμη– και της Καμπανίας έχουν πληγεί περισσότερο. Οι υγειονομικές αρχές αποδίδουν την αύξηση των περιστατικών στις ιδιαίτερα θερμές και υγρές καιρικές συνθήκες, που ευνοούν τον πολλαπλασιασμό των κουνουπιών, καθώς και στους πολλούς υγροβιότοπους και αγροτικές περιοχές που αποτελούν εστίες μόλυνσης για τα πτηνά.
Η κατάσταση στην υπόλοιπη Ευρώπη
Η Ελλάδα καταγράφει 91 κρούσματα, ενώ η Σερβία (60), η Γαλλία (42), η Ρουμανία (36) και η Ισπανία (23) ακολουθούν. Μικρότερες εστίες έχουν εντοπιστεί σε χώρες της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η πλειονότητα των περιστατικών αφορά άνδρες άνω των 65 ετών, ενώ το 88% των ασθενών χρειάστηκε νοσηλεία και το 56% παρουσίασε νευρολογικά συμπτώματα, όπως εγκεφαλίτιδα ή μηνιγγίτιδα.
Ο ιός εξαπλώνεται και στα ζώα
Εκτός από τους ανθρώπους, ο ιός έχει εντοπιστεί και σε ζώα, επιβεβαιώνοντας την ανάγκη για κοινή προσέγγιση στην επιτήρηση της υγείας ανθρώπων και ζώων. Το 2025 έχουν αναφερθεί 127 περιστατικά σε άλογα και 217 σε πτηνά, με την Ιταλία να κατέχει και πάλι τα υψηλότερα ποσοστά.
Το Βέλγιο ήταν η πρώτη χώρα που εντόπισε φέτος μολυσμένα άγρια πτηνά, γεγονός που δείχνει την εξάπλωση του ιού προς το βορειοδυτικό τμήμα της Ευρώπης. Αυτό σηματοδοτεί ότι ο ιός του Δυτικού Νείλου καθιερώνεται πλέον σε περιοχές που θεωρούνταν χαμηλού κινδύνου.
Το κλίμα και ο αυξανόμενος κίνδυνος
Οι ειδικοί προειδοποιούν πως η γεωγραφική εξάπλωση του ιού σχετίζεται με την κλιματική αλλαγή, καθώς οι υψηλότερες θερμοκρασίες παρατείνουν τη δραστηριότητα των κουνουπιών και αλλάζουν τις διαδρομές μετανάστευσης των πτηνών. Η ενισχυμένη επιτήρηση και οι πιο ακριβείς διαγνωστικές μέθοδοι συμβάλλουν επίσης στην αύξηση των καταγεγραμμένων περιστατικών.
Με την πτώση της θερμοκρασίας το φθινόπωρο, η μετάδοση του ιού αναμένεται να μειωθεί. Ωστόσο, η εμφάνιση νέων εστιών, κυρίως στην Ιταλία και τη νότια Γαλλία, δείχνει την ανάγκη για συνεχή παρακολούθηση, ενημέρωση του κοινού και έλεγχο των αιμοδοτών, ώστε να αποτραπεί η περαιτέρω διασπορά.
«Ο ιός του Δυτικού Νείλου εξελίσσεται σε μια καθιερωμένη εποχική απειλή στην Ευρώπη», τόνισε εκπρόσωπος του ECDC. «Η πρόκληση τώρα είναι να διατηρηθεί η επαγρύπνηση, καθώς το οικολογικό του εύρος συνεχίζει να επεκτείνεται».
