Μικροκαλλιεργητές και συνταξιούχοι που κατέχουν λίγα ελαιόδεντρα ή παράγουν μικρές ποσότητες ελαιολάδου και άλλων αγροτικών προϊόντων, υποχρεούνται πλέον να ακολουθούν νέες διαδικασίες δήλωσης, αλλιώς απειλούνται με σοβαρά πρόστιμα. Οι ρυθμίσεις αφορούν δηλώσεις στην εφορία, στο Ελαιοκομικό Μητρώο και στην πλατφόρμα του ΕΦΚΑ για την απασχόληση συνταξιούχων.
Ειδικότερα, όσοι αποκομίζουν εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα, ακόμη και αν αυτό περιορίζεται σε μερικές εκατοντάδες ευρώ ετησίως, οφείλουν να καταθέσουν τα έσοδά τους στην εφορία μέσω Ε3, να καταγράψουν τα δέντρα τους στο Ελαιοκομικό Μητρώο και, εφόσον είναι συνταξιούχοι, να δηλώσουν την απασχόλησή τους στην πλατφόρμα του ΕΦΚΑ.
Η μη συμμόρφωση συνεπάγεται πρόστιμα που μπορεί να φθάσουν έως 5.000 ευρώ για παράλειψη εγγραφής στο Ελαιοκομικό Μητρώο ή ακόμη και έως δώδεκα μηνιαίες συντάξεις για συνταξιούχους που δεν προχωρούν σε δήλωση στον ΕΦΚΑ. Τα πρόστιμα διαφοροποιούνται ανάλογα με τον αριθμό των ελαιόδεντρων ή το ύψος του εισοδήματος, ενώ η υποχρέωση δήλωσης ισχύει και για εξαιρετικά μικρές ποσότητες παραγωγής.
Με βάση την ΚΥΑ 77979/2025, όλοι οι ελαιοπαραγωγοί οφείλουν να εγγραφούν ή να επικαιροποιήσουν τα στοιχεία τους στο Ελαιοκομικό Μητρώο και να υποβάλλουν δήλωση συγκομιδής από την 1η Οκτωβρίου έως τον Μάιο κάθε έτους. Για παράδειγμα, παραγωγός με 80 ελαιόδεντρα και ετήσια παραγωγή 200 κιλών ελαιολάδου κινδυνεύει με πρόστιμο 500 ευρώ αν δεν δηλώσει.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο 28/2024 του ΕΦΚΑ, συνταξιούχοι που έχουν αγροτικό εισόδημα υποχρεούνται να το δηλώνουν ηλεκτρονικά, ακόμη κι αν δεν υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ. Η παράλειψη ή η καθυστερημένη υποβολή της δήλωσης επιφέρει ποινή που αντιστοιχεί σε δώδεκα μηνιαίες συντάξεις.
Η θέσπιση των νέων υποχρεώσεων αποσκοπεί στη συνολική καταγραφή και στη διαφάνεια των αγροτικών δραστηριοτήτων, ωστόσο συνεπάγεται την ανάγκη αυστηρής τήρησης διαδικασιών και, σε αρκετές περιπτώσεις, την προσφυγή σε εξειδικευμένους λογιστές για σωστή καθοδήγηση και ορθή συμπλήρωση των δηλώσεων.
