Μια νέα ρύθμιση που ψηφίστηκε πρόσφατα δίνει στους φοιτητές που έχουν υπερβεί το ανώτατο όριο φοίτησης στα ΑΕΙ τη δυνατότητα να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Το υπουργείο Παιδείας εισήγαγε έναν μηχανισμό «τελευταίας ευκαιρίας», δίνοντας σε μια μεγάλη μερίδα ανενεργών φοιτητών την ευκαιρία να αποφοιτήσουν πριν διαγραφούν οριστικά από τα μητρώα.
Η υπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη, κατά την παρουσίαση της διάταξης στη Βουλή, υπογράμμισε πως πρόκειται για μια «στοχευμένη πρωτοβουλία που ανταμείβει όσους έχουν επιδείξει συνέπεια και πρόοδο». Τόνισε επίσης ότι τίθεται ένα σαφές και μη ανανεώσιμο χρονικό πλαίσιο, επισημαίνοντας πως πρόκειται για «μια τελευταία ευκαιρία που δεν πρέπει να επαναληφθεί».
Ποιους αφορά – Τα βασικά σημεία της ρύθμισης
Η νέα διάταξη απευθύνεται σε φοιτητές που έχουν ολοκληρώσει τουλάχιστον το 70% του προγράμματος σπουδών τους ή των απαιτούμενων πιστωτικών μονάδων και έχουν λάβει μέρος σε εξετάσεις τουλάχιστον δύο φορές τα τελευταία δύο χρόνια. Οι φοιτητές αυτοί μπορούν, με αίτησή τους εντός 30 ημερών από την έκδοση των βαθμολογιών του Σεπτεμβρίου, να ζητήσουν παράταση φοίτησης για δύο επιπλέον εξάμηνα.
Η ρύθμιση δεν επηρεάζει τους ενεργούς φοιτητές ή όσους βρίσκονται ακόμη εντός του καθορισμένου χρονικού πλαισίου (π.χ. 4+2 ή 5+3 έτη).
Το υπουργείο Παιδείας τονίζει ότι με την παρέμβαση αυτή δίνεται η δυνατότητα μετατροπής του εκπαιδευτικού έργου που έχει ήδη παραχθεί σε ολοκληρωμένο πτυχίο, περιορίζοντας τη σπατάλη ακαδημαϊκών πόρων και ανθρώπινου δυναμικού.
Εξαιρέσεις και ειδικές ρυθμίσεις
Ο νόμος προβλέπει εξαιρέσεις για φοιτητές με αναπηρία άνω του 50%, καθώς και για όσους αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας. Παράλληλα, παρέχεται η δυνατότητα μερικής φοίτησης σε γονείς παιδιών έως οκτώ ετών, εργαζομένους με τουλάχιστον 20 ώρες απασχόλησης την εβδομάδα, καθώς και αθλητές με αυξημένες υποχρεώσεις λόγω προπονήσεων και αγώνων.
Αντιδράσεις και ρόλος των πρυτάνεων
Το θέμα της διαγραφής των φοιτητών είχε επανέλθει στην επικαιρότητα ύστερα από σχετικές παρεμβάσεις της Συνόδου Πρυτάνεων, που ζητούσαν μεγαλύτερη ευελιξία στον τρόπο εφαρμογής του νόμου. Παρότι η ανώτατη διάρκεια φοίτησης έχει ήδη καθοριστεί από το 2022, η εφαρμογή του μέτρου αναμενόταν για τον Αύγουστο του 2025, προκαλώντας αντιδράσεις για το ενδεχόμενο μαζικών διαγραφών.
Κατά την πρόσφατη έκτακτη συνεδρίασή τους, οι πρυτάνεις εξέφρασαν ικανοποίηση για την εν μέρει αποδοχή των προτάσεών τους. Ωστόσο, επανέλαβαν το αίτημα να δοθεί στα πανεπιστήμια η δυνατότητα να εξετάζουν ειδικές περιπτώσεις φοιτητών που κινδυνεύουν με διαγραφή, με καθορισμένο ποσοστό εξαιρέσεων που θα προβλέπεται νομοθετικά.
Οι αριθμοί πίσω από το φαινόμενο
Σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) για το ακαδημαϊκό έτος 2023-2024, οι εγγεγραμμένοι φοιτητές στα ελληνικά ΑΕΙ και στις Ανώτατες Στρατιωτικές Σχολές ανέρχονται σε 703.857, εκ των οποίων μόνο οι 352.099 θεωρούνται ενεργοί. Αυτό σημαίνει ότι πάνω από 350.000 φοιτητές είναι ανενεργοί.
Το υπουργείο εκτιμά ότι περίπου 290.000 από αυτούς ενδέχεται να διαγραφούν από τα μητρώα τον Σεπτέμβριο, εκτός αν πληρούν τις προϋποθέσεις που προβλέπει η νέα ρύθμιση.
