Σε δεινή θέση φέρνει την κυβέρνηση η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου να ζητήσει επίσημες εξηγήσεις για τους διορισμούς μελών στο ΕΣΡ και την ΑΔΑΕ, μετά από προσφυγή του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών (ΔΣΑ).
Το Δικαστήριο του Στρασβούργου χαρακτήρισε την υπόθεση «Communicated Case», γεγονός που σημαίνει πως την εντάσσει πλέον στην ατζέντα της ουσιαστικής διερεύνησης, αποδεχόμενο ότι εγείρονται ζητήματα παραβίασης των θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Στρογγυλοποίηση «κατά το δοκούν» στη Βουλή
Η αρχή της υπόθεσης βρίσκεται στις 28 Σεπτεμβρίου 2023, όταν η Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής προχώρησε στους διορισμούς μελών των δύο ανεξάρτητων αρχών. Το Σύνταγμα απαιτεί αυξημένη πλειοψηφία 3/5.
Ενώ η Διάσκεψη απαρτιζόταν από 27 μέλη, το 3/5 αντιστοιχούσε σε 16,2 ψήφους. Ωστόσο, η κυβέρνηση επέλεξε να στρογγυλοποιήσει προς τα κάτω, στους 16 ψήφους, θεωρώντας ότι είχε επιτευχθεί η απαιτούμενη πλειοψηφία.
«Αυτή η “αριθμητική” προσέγγιση προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, με τον ΔΣΑ να υποστηρίζει ότι η σωστή στρογγυλοποίηση θα έπρεπε να είναι προς τα πάνω, δηλαδή σε 17 ψήφους, και ότι οι διορισμοί ήταν, ως εκ τούτου, παράνομοι. Παρά τις ενστάσεις, οι σχετικές υπουργικές αποφάσεις εκδόθηκαν κανονικά», αναφέρει η nomiki bibiliothiki daily.
Το ΣτΕ κλείνει τα μάτια
Παρά τις δύο προσφυγές ακύρωσης που κατέθεσε ο ΔΣΑ στο Συμβούλιο της Επικρατείας, με συντάκτη τον συνταγματολόγο Νίκο Αλιβιζάτο, η Ολομέλεια του ΣτΕ τις απέρριψε χωρίς καν να τις εξετάσει επί της ουσίας, επικαλούμενη έλλειψη έννομου συμφέροντος.
Η άρνηση αυτή αποτελεί, σύμφωνα με τον ΔΣΑ, «καραμπινάτη» παραβίαση του δικαιώματος πρόσβασης στη Δικαιοσύνη, όπως κατοχυρώνεται στο Άρθρο 6 §1 της ΕΣΔΑ, και επί της ουσίας στέρησε στον ΔΣΑ το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη.
Η προσφυγή δεν περιορίζεται στο διαδικαστικό σκέλος. Ο ΔΣΑ επισημαίνει ότι, σύμφωνα με τα Άρθρα 8 και 10 της ΕΣΔΑ, τίθεται και θέμα παραβίασης της ελευθερίας πληροφόρησης και επικοινωνίας, ειδικά για τους δικηγόρους, αφού οι επίμαχες αποφάσεις αφορούν θεσμούς που σχετίζονται με την ανεξαρτησία της ενημέρωσης και τη διασφάλιση του απορρήτου.
Το γεγονός ότι το ΣτΕ δεν αναγνώρισε έννομο συμφέρον σε προσφεύγοντες που δεν απέδειξαν «συγκεκριμένη ατομική βλάβη», ουσιαστικά μπλόκαρε κάθε δυνατότητα δικαστικού ελέγχου, δίνοντας το σήμα ότι οι κυβερνητικές αποφάσεις μπορούν να περνούν ανεξέλεγκτα.
