Η Βασιλεία πέθανε - Γράφει η Ανδριανή Στράνη
1.Θα σε κάνω βασίλισσα
Μια φορά κι ένα καιρό, στις 6 Φλεβάρη του 1952 η Λίλιμπετ, όπως την αποκαλούσε η οικογένειά της, ανεβαίνει στο θρόνο της Μ. Βρετανίας και στρογγυλοκάθησε μέχρι σήμερα ως γηραιά Βασίλισσα Ελισάβετ Β’ , με ανοιχτόχρωμα ταγιέρ και ασορτί καπέλα για να ξεχωρίζει στο πλήθος, όπως εξηγεί το παλάτι, λες και με τα μέτρα ασφαλείας γύρω της θα φάνταζε κοινή θνητή.
Στα πορτρέτα της παιδικής ηλικίας αποτυπώνεται το πρόσωπο που παραμονεύει την εξουσία, αιτία ίσως που έκανε τον πατέρα της να ομολογεί ότι η Λίλιμπετ ήταν η περηφάνια του, ενώ η ευαίσθητη αδελφή της Μαργαρίτα η χαρά του. Φαίνεται αντίφαση σε μια φιλελεύθερη χώρα, όπως θέλει να χαρακτηρίζεται η Μ. Βρετανία, να διατηρείται το 2022 ένας ξεπερασμένος ιστορικά θεσμός όπως αυτός της Βασιλείας. Ή μήπως με το Brexit επιβεβαιώθηκε το μεγαλείο της Βασιλείας για να ξεχωρίζει ως μοναδική αυτοκρατορία; Για το γόητρο ή για τις μπίζνες; Πάντως, καλοπροαίρετοι Άγγλοι ομολογούν ότι αγαπούν τη γιαγιάκα, έτσι απλά, σαν παραμύθι από άλλη εποχή, το οποίο φαίνεται ότι πουλάνε σε καλή τιμή και κερδίζουν διπλά.
Ζωντανή η Ελισάβετ και χωρίς να παρεμβαίνει στην πολιτική, όπως υποστηρίζουν οι Βρεττανοί, προσπαθούσε να διατηρήσει τα μοναδικά δικαιώματα του στέμματος, με εμφανή προσαρμοστικότητα στην κάθε εποχή ώστε ν’ αντέχει στον τόπο και στον χρόνο και με τρόπο ώστε να φαίνεται ενοποιός και εθνική δύναμη χωρίς αμφισβήτηση.
Όταν το BBC αποκάλυψε ότι η Βασίλισσα έχει χρησιμοποιήσει υπερπόντιους φορολογικούς παραδείσους, ο ηγέτης των Εργατικών Κόρμπιν δήλωσε ότι η βασίλισσα θα πρέπει να λυπάται και να ζητήσει συγνώμη. Πριν αλέκτωρ λαλήσει ο εκπρόσωπος των εργατικών έσπευσε να διασκεδάσει το θέμα λέγοντας ότι ο Κόρμπιν δεν είπε πως πρέπει ειδικά η Ελισάβετ να ζητήσει συγνώμη… Ωστόσο, είναι γνωστό τοις πάσι πως χρησιμοποιούνται τα νησιά Κέιμαν και από ποιους. Οι νήσοι Κέιμαν έχουν στέμμα, ανήκουν στην βασίλισσα και ο εθνικός ύμνος είναι: «God save the Queen». Εξάλλου και μετά το συνταγματικό δημοψήφισμα το 2009 παραμένουν υπερπόντιο έδαφος του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ως προς το θέμα ας μη βιαστούν να επιχειρηματολογήσουν υπέρ της βασίλισσας οι υπήκοοι λέγοντας ότι αρκετοί πολιτικοί χρησιμοποιούν αυτούς τους «παραδείσους» για να πλουτίσουν σε βάρος της χώρας τους. Μήπως η συγκεκριμένη κριτική δεν αγγίζει την βασίλισσα γιατί η φιλομοναρχική κοινή γνώμη θεωρεί τον βασιλικό θεσμό και θρόνο άσπιλο, αμόλυντο και πολιτικά ουδέτερο; Ας μην ξεχνάμε ότι η σιδηρά κυρία του Μπάκιγχαμ (κι όχι η Θάτσερ) ήταν βασίλισσα σε 16 κράτη πολύ μακριά από τη χώρα της. Τώρα αν ήταν πολιτικά ουδέτερη, ο πόλεμος των Φώκλαντ (αποικία του στέμματος από το 1841) με διάρκεια (2 Απρ. – 14 Ιουν. 1982) έχει δώσει τις απαντήσεις.
Αλλά στα καθ’ ημάς, η περίπτωση της Κύπρου είναι διαφωτιστική για την παρέμβαση της ‘’ουδέτερης’’Ελισάβετ. Ήταν ουδετερότητα η άρνησή της να δώσει χάρη στον Ευαγόρα Παλληκαρίδη που αγωνίστηκε σθεναρά για την ανεξαρτησία της Κύπρου; Είναι πραγματικά δύσκολο να ξεχαστεί η κρεμάλα που στήθηκε στις 14/3/1957 για την οποία ήταν υπεύθυνη η Ελισάβετ και δεν είπε στον πατέρα του Ευαγόρα συγνώμη. Ας θυμηθούμε ότι η Μεγαλειοτάτη δεν παρέδωσε ούτε τη σωρό του Ευαγόρα στον πατέρα του για να τον θάψει. Γι’ αυτό και όταν έφτασε η βασίλισσα Ελισάβετ στην Κύπρο 13/10/1993 για την 29η Σύνοδο Κορυφής της Κοινοπολιτείας, όσοι από τους Κύπριους γνώριζαν ακόμα την Ιστορία την υποδέχτηκαν με αυγά χαρακτηρίζοντάς την σε πλακάτ «Δολοφόνο Βασίλισσα».
Φάνηκε πως ήταν ανεπιθύμητη όπως εξάλλου και στον υπόλοιπο Ελλαδικό χώρο στον οποίο δεν τόλμησε να πατήσει το πόδι της μετά τη στέψη της ως Βασίλισσα το 1952.
Η μοναδική επίσκεψη της Ελισάβετ στην Ελλάδα έγινε το 1950 προερχόμενη από τη Μάλτα, όπου την υποδέχθηκαν στον Πειραιά η Φρειδερίκη με τον Παύλο. Τότε που η Γυάρος και η Μακρόνησος ήταν πολυπληθή νησιά στα οποία στέναζαν χιλιάδες εξόριστοι αγωνιστές και κομμουνιστές. Η βασίλισσα αφού φιλοξενήθηκε στο Τατόι, στις 9/12/1950 επισκέφθηκε το «Δασάκι» στη Νίκαια για να δει το Ναό του Αγίου Φιλίππου και της Αγίας Ελισάβετ (αφιέρωμα των τοπικών αρχών για τον αρραβώνα της μελλοντικής βασίλισσας!). Επίσημος ξεναγός ήταν ο πλοίαρχος του Βασιλικού Ναυτικού Ζέππος. Είκοσι λεπτά κράτησε η επίσκεψη στο ναΐσκο και στον χρόνο αυτόν πρόλαβε ο πρώην δήμαρχος Αλμπάνης να δωρίσει στην Ελισάβετ δύο αρχαία σκεύη που βρέθηκαν στις ανασκαφές του χώρου για τη θεμελίωση του Ναού. Έτσι η Ελισάβετ προσευχήθηκε στο ναΐσκο που έφτιαξαν οι υποτελείς για πάρτη της, πήρε το αρχαίο δωράκι και απήλθε.
Από τότε δεν ξαναήρθε στην Ελλάδα γνωρίζοντας ότι είναι ανεπιθύμητη όχι μόνο εξαιτίας της εμπλοκής του πεθερού της πρίγκιπα Ανδρέα στη Μικρασιατική καταστροφή αλλά κυρίως επειδή ο θεσμός της Μοναρχίας στην Ελλάδα είναι ξενόφερτος και χωρίς λαϊκό έρεισμα. Αντίθετα στους Βρετανούς η Βασιλεία είναι παράδοση και τιμή, γι’ αυτό και την εμπορεύονται.
Απόγευμα με ψιλόβροχο έξω από τα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ ντόπιοι και ξένοι τουρίστες κάνουν τη βόλτα τους και αφήνουν ένα λουλούδι στα κάγκελα στη μνήμη της Βασίλισσας .
Ανάμεσά τους η Μαίρη και ο Άλεξ ερωτευμένοι στο παγκάκι απέναντι από τα ανάκτορα δίνουν όρκους αιώνιας αγάπης και βγάζουν selfie. Ο Άλεξ, δύο χρόνια τώρα περιμένει την αύξηση ολίγων λιρών για να χτίσουν το δικό τους «παλάτι» και της υπόσχεται: «Θα σε κάνω βασίλισσα!»
2. It’s good to be Queen
Η μικρή Έμμα είχε την άδεια από τον Εγγλέζο ιδιοκτήτη της επιχείρησης που δούλευε η μητέρα της να παραμένει στο κατάστημα πολύ νωρίς πριν από το σχολείο της και αμέσως μετά το σχόλασμα. Αυτό γινόταν τρεις φορές την εβδομάδα γιατί η μητέρα της δεν είχε κανένα να κρατήσει την εννιάχρονη κόρη της. Το σκληρό εργασιακό ωράριο την ανάγκαζε να σηκώνει τη μικρή Έμμα σχεδόν νύκτα και να την κρατάει μαζί της μέχρι να την παραλάβει το σχολικό. Η επιχείρηση ήταν στο απέναντι στενό από το παλάτι Windsor σημείο κομβικό για πελάτες και τουρίστες. Συχνά άκουγε βασιλικές ιστορίες και τύχαινε να δει πρίγκιπες και πριγκιποπούλες να μπαινοβγαίνουν στο παλάτι ροδομάγουλες και με καπέλα. Μέχρι και τη βασίλισσα είχε δει. Πανέξυπνη από μικρή η Έμμα προβληματίστηκε από νωρίς μα δεν μιλούσε. Διάβαζε, έγραφε τα μαθήματά της για το σχολείο που τόσο πολύ την κούραζε. Για την αδικία του κόσμου κρατούσε ημερολόγιο. Στις 8 το βράδυ επέστρεφε στο δωμάτιο του σπιτιού με την κοινόχρηστη κουζίνα και WC που νοίκιαζε η μητέρα της σ’ ένα άλλο λιγότερο λαμπερό Λονδίνο.
Σιωπηρή και σοβαρή χωρίς κορώνες στη ζωή της έγραφε κατ’ επανάληψη: «It’s good to be Queen».
Η μάνα της που ένοιωθε την κούραση του παιδιού ανησύχησε. Μια μέρα τη ρώτησε: Γιατί Έμμα το λες αυτό; Γιατί άκουσα μαμά ότι η βασίλισσα Ελισάβετ δεν πήγε ποτέ σχολείο!
3. London Bridge is down
Περί την 6η απογευματινή, ώρα Γκρήνουιτς, πήγαινε στο κατάστημα στην Oxford Street, η Βασιλεία. Γεννημένη στο Λονδίνο από Έλληνα πατέρα μετανάστη φιλοβασιλικό και μητέρα σπανιόλα, αναθρεμμένη στον απόηχο του εμφυλίου και την ήττα της Δημοκρατίας. Δεν έδειξε να έχει κλίση στα γράμματα και τις τέχνες. Η πολιτική δεν την αφορούσε, της άρεσε το εμπόριο αλλά όχι και για πολλά. Όταν έπιασε δουλειά ως υπεύθυνη σε μεγάλο κατάστημα γνωστής αλυσίδας αισθάνθηκε βασίλισσα. Δεν πάταγε κάτω. Στις μεγάλες γιορτές συνήθιζε να φοράει κορωνίτσες για διαφήμιση και το όνομά της στα αγγλικά κεντημένο με χρυσή κλωστή στο πέτο.
Από τη Μεγάλη Γέφυρα του Λονδίνου περνούσε καθημερινά για να πάει στη δουλειά της. Ψηλοτάκουνα, μακιγιάζ άψογο, τσάντες και κοσμήματα faux όπως και η ζωή της. Η Βασιλεία στην υπηρεσία των Αγορών μια ανάσα από το City, το κέντρο του κόσμου. Εκείνο το απόγευμα ταλαιπωρημένη από την υπερβολική κίνηση των ημερών αποφάσισε να πάρει ταξί για τη δουλειά της. Λίγο πριν πλησιάσουν τη Γέφυρα, στο ραδιόφωνο έκτακτες ειδήσεις ανακοίνωναν το συμβάν. Έπεσε η γέφυρα του Λονδίνου ανακοίνωσε ο δημοσιογράφος. Η Βασιλεία δεν πρόλαβε να ακούσει τη φωνή του δημοσιογράφου και άρχισε να κλαίει σπαραχτικά.
Ο ταξιτζής δεν μπορούσε να την ηρεμήσει. «London bridge is down» σκέφθηκε. Μην κλαίς της είπε, θα ακολουθήσουμε άλλη διαδρομή. Μάταια. Εκείνη σπάραζε για το μοιραίο. Το μυαλό της πήγε στην Ελισάβετ. Στον Guardian είχε διαβάσει ότι ο κωδικός ανακοίνωσης του θανάτου της Βασίλισσας θα ήταν «London bridge is down».
Η Βασιλεία ήταν απαρηγόρητη γιατί η Βασίλισσα πέθανε.
Ανδριανή Στράνη