Κάθε Πρωτομαγιά, οι πόρτες και τα μπαλκόνια γεμίζουν με στεφάνια λουλουδιών, ένα διαχρονικό σύμβολο της άνοιξης, της αναγέννησης και της αδιάσπαστης σχέσης του ανθρώπου με τη φύση. Συγκεκριμένα, το μαγιάτικο στεφάνι δεν είναι απλώς ένα διακοσμητικό στοιχείο, αλλά ένας φορέας μνήμης και πολιτισμού, ριζωμένος βαθιά στις παραδόσεις του λαού.
Η κατασκευή του, λιτή αλλά συμβολική, βασίζεται σε έναν κύκλο φτιαγμένο από εύκαμπτο ξύλο – συνήθως κληματαριά – ή μεταλλικό σύρμα. Πάνω σε αυτόν τον κύκλο ζωής, πλέκονται λουλούδια της εποχής: παπαρούνες, μαργαρίτες, στάχυα, γιασεμί και κάθε τι που φύεται στο ξύπνημα της φύσης.
Μια γιορτή με αρχαίες ρίζες
Η Πρωτομαγιά έχει τις ρίζες της πολύ πριν καθιερωθεί ως μέρα εργατικών αγώνων. Στην αρχαιότητα, ο Μάιος ήταν αφιερωμένος στη Δήμητρα, θεά της γεωργίας και της γονιμότητας, και στην Περσεφόνη, την κόρη της που επέστρεφε από τον Κάτω Κόσμο, φέρνοντας μαζί της τη βλάστηση και την ελπίδα. Από τα Ανθεστήρια των αρχαίων Ελλήνων έως τα λαϊκά πανηγύρια του Βυζαντίου και της νεότερης Ελλάδας, η προσφορά λουλουδιών παρέμεινε βασική πράξη τιμής προς τη ζωή.
Το στεφάνι ως φυλαχτό
Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, το στεφάνι δεν είναι μόνο γιορτινό στολίδι. Είναι προστασία και ευχή. Το φτιάχνουν όλα τα σπίτια – εκτός από εκείνα που πενθούν – και το κρεμούν στην είσοδο για να φέρει υγεία, τύχη και θετική ενέργεια. Το κάθε λουλούδι έχει τη δική του σημασία, και ο συνδυασμός τους λειτουργεί ως ένα άτυπο ξόρκι καλής τύχης.
Το στεφάνι παραμένει μέχρι τον Ιούνιο, όταν στην εορτή του Άη Γιάννη του Κλήδονα καίγεται σε τελετουργικές φωτιές. Εκεί, ανάμεσα σε κάρβουνα, στάχτη και χαμόγελα, ολοκληρώνει τον κύκλο του.
Από την αρχαία θρησκευτικότητα ως τα σύγχρονα μπαλκόνια της πόλης, το μαγιάτικο στεφάνι παραμένει αναλλοίωτο στην ουσία του: ένας κύκλος από άνθη που χωρά μέσα του αιώνες πίστης στη φύση, την ελπίδα και την ανανέωση της ζωής.
