Χιλιάδες πολυκατοικίες σε όλη τη χώρα βρίσκονται αντιμέτωπες με την απειλή προστίμων ή ακόμα και απενεργοποίησης των ανελκυστήρων τους, καθώς πλησιάζει η προθεσμία της 30ής Ιουνίου 2025 για την πλήρη καταγραφή, πιστοποίηση και έλεγχο όλων των εγκατεστημένων ανελκυστήρων. Παρά τη σαφή απαίτηση της νομοθεσίας, το ίδιο το κράτος στερείται των βασικών εργαλείων και μηχανισμών για να εφαρμόσει τον νόμο που έχει θεσπίσει.
Η ισχύουσα Κοινή Υπουργική Απόφαση καθιστά υποχρεωτική την απογραφή και πιστοποίηση όλων των ανελκυστήρων – σε δημόσια και ιδιωτικά κτίρια – έως τα μέσα του 2025. Ωστόσο, η πρόοδος είναι ανησυχητικά χαμηλή, με τις περισσότερες πολυκατοικίες να αδυνατούν να προχωρήσουν τη διαδικασία είτε λόγω υψηλού κόστους, είτε εξαιτίας γραφειοκρατικών εμποδίων, είτε – απλώς – λόγω παντελούς έλλειψης καθοδήγησης από την Πολιτεία.
Άγνοια για τον πραγματικό αριθμό ανελκυστήρων
Στην κοινή ανακοίνωσή τους, η ΠΟΜΙΔΑ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων) και η ΠΟΒΕΣΑ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Βιοτεχνών Εγκαταστατών Συντηρητών Ανελκυστήρων) υποστηρίζουν ότι το κράτος αγνοεί ακόμη και τον αριθμό των ανελκυστήρων που λειτουργούν στη χώρα. Δεν υπάρχει καταγεγραμμένο στοιχείο για το έτος κατασκευής, τους ιδιοκτήτες, ή την κατάσταση λειτουργίας των εγκαταστάσεων, με αποτέλεσμα να αδυνατεί να χαράξει σοβαρή πολιτική ασφάλειας.
Η υφιστάμενη διαδικασία απογραφής χαρακτηρίζεται ως πολύπλοκη, χρονοβόρα και αποτρεπτική, ενώ η κατάσταση επιβαρύνεται από την έλλειψη επαρκών τεχνικών ελέγχων. Σήμερα, μόλις 17 διαπιστευμένοι οργανισμοί έχουν άδεια να πραγματοποιούν τις απαραίτητες επιθεωρήσεις, οι οποίες γίνονται με περιορισμό στον ημερήσιο αριθμό, γεγονός που καθιστά ανέφικτη την έγκαιρη ολοκλήρωση του ελέγχου των χιλιάδων ασανσέρ σε λειτουργία.
Παράλληλα, το Ενιαίο Μητρώο Ανελκυστήρων, το οποίο θεσμοθετήθηκε το 2022 για να λειτουργήσει ως ψηφιακή βάση καταγραφής, παραμένει ανενεργό, υπονομεύοντας την ίδια τη διαδικασία εφαρμογής του νόμου.
Προτάσεις για ρεαλιστικές λύσεις
Οι δύο Ομοσπονδίες προτείνουν την παράταση της προθεσμίας τουλάχιστον κατά έξι μήνες, την ενεργοποίηση του Μητρώου με απλοποιημένες διαδικασίες έως το τέλος του 2025 και την έκδοση νέας ΚΥΑ με ρεαλιστικά χρονοδιαγράμματα, ανάλογα με την ηλικία και την κατάσταση κάθε ανελκυστήρα.
Ωστόσο, το βασικότερο αίτημα των επαγγελματιών του κλάδου και των ιδιοκτητών είναι η άμεση δημιουργία προγράμματος επιδότησης για την τεχνική αναβάθμιση και πιστοποίηση των ανελκυστήρων. Μόνο έτσι, όπως υπογραμμίζουν, θα μπορέσουν οι διαχειριστές να πείσουν τις Γενικές Συνελεύσεις να εγκρίνουν τα απαραίτητα έργα.
Αναμένεται η τελική απόφαση
Η απόφαση για το αν θα δοθεί η νέα παράταση και υπό ποιες προϋποθέσεις αναμένεται τις επόμενες εβδομάδες. Αν δεν υπάρξει πολιτική πρωτοβουλία, το αδιέξοδο θα μετακυλιστεί στους πολίτες, συνοδευόμενο από κυρώσεις, πρόστιμα και νέα γραφειοκρατικά βάρη — για μια υποχρέωση που, όπως φαίνεται, το ίδιο το κράτος δεν είναι ακόμη σε θέση να διαχειριστεί αποτελεσματικά.
Υπενθυμίζεται πως τα προβλεπόμενα πρόστιμα είναι τα εξής:
- 1.500 ευρώ για μη ανανέωση πιστοποιητικού
- Έως 15.000 ευρώ για παραλείψεις από συντηρητές
- 6.000 έως 9.000 ευρώ για παράνομη ηλεκτροδότηση
- 15.000 έως 60.000 ευρώ αν λειτουργήσει σφραγισμένος ανελκυστήρας και προκύψει ατύχημα
Οι ιδιοκτήτες και διαχειριστές πολυκατοικιών θα πρέπει να προβούν σε:
- Προγραμματισμό επιθεώρησης και έκδοσης/ανανέωσης πιστοποιητικού
- Καταχώρηση στο ηλεκτρονικό Μητρώο Ανελκυστήρων (όταν ενεργοποιηθεί)
- Ασφάλιση ανελκυστήρα και κοινοχρήστων χώρων
- Τήρηση των νέων προδιαγραφών ασφαλείας και συντήρησης
