Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια από τις πιο κρίσιμες φάσεις της δημογραφικής της πορείας, σύμφωνα με την Ένωση για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους (ΕΝΥΠΕΚΚ), που παρουσίασε πρόσφατα ανησυχητικά στοιχεία βασισμένα σε δεδομένα από τα Ληξιαρχεία και την ΕΛΣΤΑΤ.
Το 2024 σημειώθηκαν μόλις 69.675 γεννήσεις, ο χαμηλότερος αριθμός στη σύγχρονη ιστορία της χώρας, ενώ οι θάνατοι ανήλθαν σε 128.259.
Η σχεδόν διπλάσσια διαφορά δείχνει το μέγεθος της πληθυσμιακής απορρύθμισης που ξεκίνησε από το 2011, με την έναρξη της μνημονιακής περιόδου.
«Το 2010 ήταν η τελευταία χρονιά όπου οι γεννήσεις ξεπερνούσαν τους θανάτους»
Η περίοδος 2010–2024 αποτυπώνει μια συνεχόμενη καθοδική πορεία του δείκτη γεννήσεων. Σύμφωνα με την ανάλυση της επιστημονικής ομάδας της ΕΝΥΠΕΚΚ υπό τον καθηγητή Αλέξη Μητρόπουλο, ο συνολικός αριθμός γεννήσεων υπολείπεται των θανάτων κατά 505.857, με το 2010 να ήταν η τελευταία χρονιά όπου οι γεννήσεις ξεπερνούσαν τους θανάτους.
Οι συνθήκες που επικρατούν — όπως η φυγή των νέων στο εξωτερικό, η μείωση του πληθυσμού αναπαραγωγικής ηλικίας και η επιδείνωση της ποιότητας ζωής — εντείνουν το πρόβλημα. Η τεκνοποίηση για πολλά ζευγάρια μοιάζει με ρίσκο μέσα σε ένα περιβάλλον οικονομικής αστάθειας και κοινωνικής ανασφάλειας.
Τα επιδόματα γέννησης δεν αρκούν - Απουσία ουσιαστικής υποστήριξης από το κράτος
Μελέτη του Ινστιτούτου Δημογραφικών Ερευνών και Μελετών (ΙΔΕΜ), σε συνεργασία με το Εργαστήριο Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, επιβεβαιώνει ότι η υπογεννητικότητα δεν συνδέεται μόνο με τους δείκτες γονιμότητας, αλλά κυρίως από τις συνθήκες ζωής: την ακριβή στέγη, την επισφαλή εργασία, τους χαμηλούς μισθούς και την απουσία ουσιαστικής κρατικής μέριμνας για την οικογένεια.
Ακόμα και τα επιδόματα γέννησης δεν αρκούν για να αντιστρέψουν την κατάσταση. Αυτό που λείπει είναι ένα μακρόπνοο και συνεκτικό σχέδιο που θα εξασφαλίζει σταθερό εισόδημα, κοινωνικές υποδομές και ουσιαστική υποστήριξη για τις οικογένειες με παιδιά.
Όπως καταλήγει η έκθεση, η υπογεννητικότητα δεν είναι απλώς ένα στατιστικό πρόβλημα, αλλά σημάδι βαθύτερης κοινωνικής και πολιτικής αδυναμίας: το κράτος δεν προσφέρει στους πολίτες του τις προϋποθέσεις για να δημιουργήσουν οικογένεια με ασφάλεια, προοπτική και αξιοπρέπεια.
