Το ερώτημα αν πρέπει να φοράμε παπούτσια μέσα στο σπίτι παραμένει αμφιλεγόμενο. Για κάποιους, είναι συνώνυμο της άνεσης και της προσωπικής ελευθερίας. Για άλλους, αποτελεί αδιαπραγμάτευτο όριο υγιεινής. Η συζήτηση έχει ανάψει, ιδίως στα social media, όπως το TikTok, με χιλιάδες χρήστες να υπερασπίζονται τα επιχειρήματά τους. Όμως, η επιστήμη φαίνεται να παίρνει ξεκάθαρη θέση.
Με κάθε βήμα, και μικρόβια μαζί σας
Έρευνες αποκαλύπτουν ότι τα παπούτσια μεταφέρουν πολύ περισσότερα απ’ όσα βλέπουμε και όχι προς όφελος της υγείας μας. Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου της Αριζόνα:
- Το 96% των υποδημάτων βρέθηκε να φέρει κολοβακτηρίδια, μικρόβια που προέρχονται από τα κόπρανα.
- Το 27% περιείχε E. coli, ένα βακτήριο που μπορεί να προκαλέσει σοβαρές γαστρεντερικές διαταραχές.
- Πολλά παπούτσια εντοπίστηκαν με Clostridium difficile και Staphylococcus aureus, ενώ δεν έλειπαν και ανθεκτικά στελέχη, όπως ο MRSA, γνωστός για τις δερματικές και αναπνευστικές λοιμώξεις που προκαλεί.
Τα μικρά παιδιά και τα κατοικίδια είναι ιδιαίτερα ευάλωτα, καθώς έρχονται συχνά σε άμεση επαφή με το πάτωμα, εκθέτοντάς τα σε αυτούς τους αόρατους κινδύνους.
Χημικοί ρύποι: Από το πεζοδρόμιο στο σαλόνι
Πέρα από τα μικρόβια, τα παπούτσια λειτουργούν και ως «οχήματα» για τοξικές ουσίες, όπως:
- Υπολείμματα φυτοφαρμάκων και εντομοκτόνων από εξωτερικούς χώρους.
- Βαρέα μέταλλα όπως ο μόλυβδος, τα οποία επιδρούν αρνητικά στο νευρικό και το αναπνευστικό σύστημα.
- Πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες (PAHs) από υλικά οδοστρώματος, οι οποίοι σχετίζονται με καρκινογένεση. Μελέτη στις ΗΠΑ έδειξε ότι τα επίπεδα αυτών των ουσιών στη σκόνη του σπιτιού μπορεί να είναι έως και 37 φορές υψηλότερα απ’ ό,τι στο εξωτερικό περιβάλλον.
Η επιστημονική άποψη: Ένα απλό μέτρο, μεγάλη διαφορά
Η Δρ. Manal Mohammed, μικροβιολόγος στο University of Westminster, προειδοποιεί ότι αυτή η φαινομενικά ακίνδυνη συνήθεια ενδέχεται να έχει σοβαρές συνέπειες. Ο καθηγητής Charles Gerba προσθέτει: «Τα παπούτσια είναι μια συχνά υποτιμημένη πηγή βακτηρίων και χημικών ρύπων που δεν πρέπει να αγνοούμε».
Η λύση είναι απλή και άμεση:
- Αφήνουμε τα παπούτσια στην είσοδο του σπιτιού.
- Δημιουργούμε έναν οργανωμένο χώρο για παπούτσια (παπουτσοθήκη ή χαλάκι).
- Παρέχουμε καθαρές παντόφλες στους επισκέπτες.
Η αποφυγή παπουτσιών εντός σπιτιού δεν αποτελεί υπερβολή αλλά πράξη υπεύθυνης φροντίδας. Μία μικρή αλλαγή στην καθημερινότητά μας μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην προστασία της υγείας μας – ειδικά όταν στο σπίτι υπάρχουν μικρά παιδιά, κατοικίδια ή άτομα με ευαίσθητο ανοσοποιητικό σύστημα.