Μέσα στο κατακαλόκαιρο και με τις σχολές κλειστές, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας προχωρά στην κατάθεση ενός πολυσέλιδου νομοσχεδίου - «σκούπα», που φέρει δραστικές αλλαγές στον χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Το Τμήμα Παιδείας και Έρευνας της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ καταγγέλλει τις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου ως αυταρχικές και ταξικές, κάνοντας λόγο για ποινικοποίηση της συνδικαλιστικής δράσης, ενίσχυση της καταστολής και διατήρηση των διαγραφών φοιτητών.
Την ίδια ώρα, όπως σημειώνει, η κυβέρνηση επιχειρεί να συγκαλύψει σκάνδαλα, όπως αυτό του ΟΠΕΚΕΠΕ, στρέφοντας αλλού το βλέμμα της κοινής γνώμης. Με σφοδρή κριτική, το ΚΚΕ τονίζει ότι πρόκειται για ένα νομοσχέδιο που αντί να λύνει προβλήματα στα πανεπιστήμια, τα πολλαπλασιάζει, εξυπηρετώντας τις ανάγκες της «αγοράς» και των επιχειρήσεων εις βάρος των κοινωνικών και μορφωτικών δικαιωμάτων.
Ακολουθεί η πλήρης ανακοίνωση του Τμήματος Παιδείας και Έρευνας της ΚΕ του ΚΚΕ.
Η ανακοίνωση του ΚΚΕ
«Την ώρα που η κυβέρνηση της ΝΔ επιδιώκει να συγκαλύψει τους πραγματικούς ενόχους για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, αποτελεί πρόκληση να φέρνει σε νομοσχέδιο-σκούπα, με το πρόσχημα “αντιμετώπισης της ανομίας”, τα απαράδεκτα μέτρα καταστολής που είχε εξαγγείλει για τα πανεπιστήμια και να διατηρεί τις άδικες διαγραφές φοιτητών. Ακολουθώντας την πάγια πλέον τακτική της, όπως και των προηγούμενων κυβερνήσεων, το φέρνει μέσα στο κατακαλόκαιρο και με κλειστές Σχολές για να αποφύγει τις αντιδράσεις.
Η εικονική πραγματικότητα που παρουσιάζει, μιας “άγριας δύσης” μέσα στα πανεπιστήμια, αξιοποιώντας -στημένα- προσχήματα, δε μπορούν να κουκουλώσουν ούτε τα πραγματικά προβλήματα των πανεπιστημίων, που διατηρούνται στο ακέραιο, ούτε ότι αυτό που στην πραγματικότητα επιδιώκει είναι η καταστολή των φοιτητικών αγώνων, για να “ασφαλίσει” τη λειτουργία των πανεπιστημίων προς σκοπούς ξένους και εχθρικούς προς τις κοινωνικές ανάγκες.
Το νομοσχέδιο είναι καταδικασμένο από την πλειοψηφία του κόσμου των πανεπιστημίων και πρέπει να αποσυρθεί, γιατί:
1. Δημιουργεί νέα ταξικά εμπόδια στη μόρφωση των παιδιών των λαϊκών οικογενειών.
Θωρακίζει την εφαρμογή του άδικου - αντιεκπαιδευτικού μέτρου των διαγραφών φοιτητών υπό την απειλή πειθαρχικών σε εργαζόμενους των πανεπιστημίων. Είναι ψέμα ότι πρόκειται για εκκαθάριση φοιτητικών καταλόγων κάποιων απόμαχων των πανεπιστημίων, όπως σκόπιμα παρουσιάζει η κυβέρνηση. Κάτι που μπορεί να λυθεί με ορισμένα απλά διοικητικά μέτρα. Αντιθέτως, απειλεί με διαγραφή τους κόπους και τις προσπάθειες που καταβάλλουν, για να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους, φοιτήτριες και φοιτητές που εισήχθησαν στα πανεπιστήμια, για παράδειγμα το 2018, είναι δηλαδή, μόλις 24 χρονών.
Όσες και όσοι με κόπο και θυσίες κατάφεραν να περάσουν τις πύλες των πανεπιστημίων, μετά τον εξεταστικό -και πολύ ακριβό- μαραθώνιο του σημερινού Λυκείου (μόνο το 2023 οι λαϊκές οικογένειες πλήρωσαν πάνω από 600εκ. για φροντιστήρια) και “γλύτωσαν” από τον άδικο κόφτη της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής, τώρα βρίσκουν μπροστά τους έναν ακόμα “κόφτη”.
Το σύνολο της πανεπιστημιακής κοινότητας και η σύνοδος των Πρυτάνεων έχει εκφράσει την αντίθεσή της στον παραπλανητικό διαχωρισμό μεταξύ “ενεργών” και “ανενεργών” φοιτητών, με μοναδικό κριτήριο τα έτη σπουδών, που οδηγεί σε διαγραφή χιλιάδων, επί της ουσίας, ενεργών φοιτητριών και φοιτητών.
Το φαινόμενο της παράτασης των σπουδών πέραν της τυπικής διάρκειας ενός Προγράμματος Σπουδών, δεν οφείλεται σε “τεμπελιά”, όπως προκλητικά υπονόησε ο πρωθυπουργός, ούτε φυσικά αντιμετωπίζεται επί της ουσίας με τη διαγραφή όσων το υπερβαίνουν. Δεκάδες επιστήμονες και πανεπιστημιακοί επισημαίνουν ότι στο πολυπαραγοντικό αυτό φαινόμενο, βαρύνοντα ρόλο διαδραματίζουν οικονομικοί και κοινωνικοί παράγοντες, όπως, για παράδειγμα η παράλληλη με τις σπουδές εργασία, το άγχος της επιβίωσης, μορφωτικά κενά από τις προηγούμενες βαθμίδες εκπαίδευσης για την αντιμετώπιση των οποίων δεν παίρνεται ούτε μισό μέτρο. Δεδομένου μάλιστα ότι ένας στους δυο φοιτητές της χώρας εργάζονται παράλληλα με τις σπουδές τους, με την “ελευθερία” να δουλεύουν 13ωρο, όπως προβλέπει το μεσαιωνικό νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας, το μέγεθος αυτού του προβλήματος θα γιγαντωθεί τα επόμενα χρόνια.
Η σχετική αναδίπλωση της κυβέρνησης, κάτω από την κατακραυγή, με την πρόβλεψη μιας παράτασης δυο εξαμήνων, αφορά σε προϋποθέσεις που συνεχίζουν να αποκλείουν άδικα, σήμερα και “αύριο”, χιλιάδες φοιτήτριες και φοιτητές που παλεύουν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους. Ούτε αποτελεί “τελευταία ευκαιρία”, όπως ανενδοίαστα τη χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός, την ώρα που όλες οι ευκαιρίες είναι “ανοιχτές” για όποιον έχει γεμάτο πορτοφόλι. Οι φοιτήτριες και οι φοιτητές αυτό που έχουν ανάγκη και διεκδικούν είναι δικαιώματα κι όχι δήθεν ευκαιρίες.
2. Αποτελεί βήμα στην παραπέρα προώθηση της επιχειρηματικής λειτουργίας των πανεπιστημίων, που η πείρα δείχνει ότι παράγει προτεραιότητες εις βάρος των πραγματικών αναγκών των πανεπιστημίων, οι οποίες μένουν στα “αζήτητα”.
Έχουν εκπέσει τα προσχήματα που κατά καιρούς είχε επιστρατεύσει το ΥΠΑΙΘ, περί οικονομικής επιβάρυνσης των πανεπιστημίων, του μεγάλου “διοικητικού φόρτου” λόγω των φοιτητών που έχουν ξεπεράσει την τυπική διάρκεια φοίτησης και της δήθεν ομαλότερης ακαδημαϊκής λειτουργίας λόγω της διαγραφής τους. Γι’ αυτό και η κυβέρνηση της ΝΔ έχει πλέον διατυπώσει ανοιχτά τις πραγματικές στοχεύσεις αυτού του άδικου και αντιεκπαιδευτικού μέτρου.
Για χατίρι της διεθνούς αγοράς τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην οποία θέλει να “ρίξει” τα πανεπιστήμια, θυσιάζει τις σπουδές των φοιτητών στον βωμό της “ανταγωνιστικότητας” των πανεπιστημίων. Δηλαδή της βελτίωσης της θέσης τους στις κατατάξεις διεθνών οίκων με στόχο την προσέλκυση φοιτητικής πελατείας από το εξωτερικό. Κυριολεκτικά, πετάει έξω από τα πανεπιστήμια όσες και όσους “χαλάνε” τη μόστρα.
Την ίδια ώρα το σύνολο των εμποδίων για την πρόσβαση στα δημόσια πανεπιστήμια και την ολοκλήρωση των σπουδών, διαμορφώνουν μια μεγαλύτερη δεξαμενή πελατείας για τα κολέγια που αναβαπτίστηκαν σε πανεπιστήμια. Μάλιστα, στο εν λόγω νομοσχέδιο, δίνεται στα ιδιωτικά πανεπιστήμια η δυνατότητα να λειτουργούν για τρεις μήνες χωρίς πιστοποιητικό πυρασφάλειας! Τέτοια είναι η πρεμούρα του Υπουργείου Παιδείας για να μη χάσουν πελάτες, οι έμποροι της “γνώσης”…
3. Ποινικοποιεί την πολιτική και συνδικαλιστική δράση, ακόμα και την έκφραση διαφορετικής άποψης.
Αυστηροποιεί τα πειθαρχικά εργαζομένων και φοιτητών, επιταχύνει τις διαδικασίες εφαρμογής των πειθαρχικών διώξεων, σε ένα πλαίσιο που τσουβαλιάζει εγκληματικές πράξεις του κοινού ποινικού δικαίου, όπως για παράδειγμα τη διακίνηση ναρκωτικών, με την έκφραση και τη δράση των φοιτητικών συλλόγων, “φωτογραφίζοντας” μορφές πάλης που μπορεί το φοιτητικό κίνημα να επιλέγει. Οι γενικόλογες εκφράσεις που επισύρουν πειθαρχικές ποινές περί “διατάραξης της ακαδημαϊκής λειτουργίας”, “δραστηριότητες που δεν υπηρετούν την αποστολή του πανεπιστημίου”, μπορούν - όπως έχουν και στο παρελθόν - να αξιοποιηθούν κατά το δοκούν. Ανοίγουν τον δρόμο για να θεωρείται πειθαρχικό παράπτωμα κυριολεκτικά οτιδήποτε “ενοχλεί” ή χαλάει το αφήγημα της συναίνεσης με την κυρίαρχη πολιτική. Όπως είναι, για παράδειγμα, μια κινητοποίηση για προβολή αιτημάτων προς ένα ακαδημαϊκό όργανο, μια πορεία διαμαρτυρίας εντός του χώρου της πανεπιστημιούπολης για ένα θέμα ακαδημαϊκό ή ευρύτερα κοινωνικό, ακόμα και η διοργάνωση ενός Φεστιβάλ, μιας πολιτικής εκδήλωσης. Μπαίνει ευθέως στο στόχαστρο η συλλογική δράση, αφού προβλέπονται αυστηρότερες ποινές στις περιπτώσεις όπου “2 ή περισσότερα άτομα έχουν οργανωθεί”.
Τροποποιεί άρθρα του Ποινικού Κώδικα μετατρέποντας σε ιδιώνυμο αδίκημα, ακόμα και την έκφραση κριτικής ως προς τα τεκταινόμενα στα πανεπιστήμια, αν το ΥΠΑΙΘ κρίνει πως αυτή η κριτική είναι “διχαστική”. Προβλέπει ότι μπορεί να ασκήσει ο ίδιος ο Υπουργός Παιδείας (!) πειθαρχική δίωξη σε φοιτητή, ενώ καταργεί ακόμα και στοιχειώδη δικαιώματα, όπως το τεκμήριο της αθωότητας, αφού θα αφαιρείται η φοιτητική ιδιότητα κατά την άσκηση δίωξης, χωρίς καταδικαστική απόφαση. Η αφαίρεση φοιτητικής ιδιότητας είναι μάλιστα κάτι που δεν προβλέπεται ούτε για καταδικασμένους για δολοφονίες.
Δεν φτάνει που το πανεπιστήμιο λειτουργεί με επιχειρηματικούς όρους και κριτήρια και με ελάχιστο προσωπικό. Δε φτάνει που φορτώνει τους πανεπιστημιακούς δασκάλους με διοικητικά “καθήκοντα”, τώρα επιχειρεί με αυστηροποίηση του πειθαρχικού να τους μετατρέψει και σε “χωροφύλακες” των φοιτητών, μετατρέποντας το διδακτικό έργο σε “πάρεργο”.
4. “Ασφαλίζει” και ενισχύει την πραγματική βία και ανομία.
Αυτό που ποινικοποιείται είναι οι δίκαιες αντιδράσεις απέναντι στην πραγματική βία της εγκληματικής πολιτικής κυβέρνησης, ΝΑΤΟ, ΕΕ, συστημικών κομμάτων. Αυτή είναι η βία των ταξικών φραγμών, της εμπορευματοποίησης της παιδείας, της στέρησης του δικαιώματος στις σπουδές, αν το πορτοφόλι της οικογένειας δεν είναι γεμάτο. Είναι τα επιχειρηματικά και ΝΑΤΟϊκά καλούπια στην έρευνα, που εμποδίζουν την ελεύθερη και ανεμπόδιστη ανάπτυξή της. Είναι η στοχοποίηση των φοιτητών και των πανεπιστημιακών δασκάλων, η αντιμετώπισή τους ως εγκληματίες.
Την πραγματική βία της εγκληματικής πολιτικής τους, την ζουν οι φοιτήτριες και οι φοιτητές και έξω από τα πανεπιστήμια, όταν για να συμβάλλουν στο οικογενειακό εισόδημα κάνουν μεροκάματα “θανάτου”, με τα εργατικά “ατυχήματα” να αποτελούν καθημερινότητα, όταν ξεσπιτώνουν τις οικογένειές τους τα κοράκια, όταν τους κόβουν το ρεύμα κ.ά.
Αυτό που προστατεύεται είναι η επιχειρηματική - ανταποδοτική λειτουργία των πανεπιστημίων, η αυτοτελής επιχειρηματική τους δράση και η διαπλοκή τους με επιχειρηματικά συμφέροντα, ακόμα και με πολεμικές βιομηχανίες που σκορπούν τον όλεθρο. Αυτό είναι το έδαφος πάνω στο οποίο ακμάζουν και φαινόμενα διαφθοράς, κυκλωμάτων, αδιαφανών διαδικασιών, ανομίας.
Ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες πολεμικής οικονομίας και πολυπλόκαμης συμμετοχής της χώρας μας στα δολοφονικά σχέδια ΕΕ-ΝΑΤΟ, επιδιώκεται η φίμωση κάθε αντίθετης προς αυτά φωνής, γι’ αυτό αυστηροποιείται το πλαίσιο της καταστολής ευρύτερα, όπως για παράδειγμα απέναντι στους εργαζόμενους του δημοσίου, και στα πανεπιστήμια.
Η αγωνιστική σφραγίδα του φοιτητικού κινήματος ενάντια σε αντιδραστικά νομοσχέδια, νομοθετήματα και πολιτικές που έχει οδηγήσει να καθυστερήσουν ή να μείνουν στα χαρτιά, είναι αυτό που ενοχλεί την κυβέρνηση. Δεν είναι η “εγκληματικότητα” στα πανεπιστήμια, η οποία ως προς την έκτασή της αποτελεί εφεύρεση της κυβέρνησης της ΝΔ, την οποία διαψεύδουν ακόμα και τα στοιχεία που δίνονται στη δημοσιότητα.
5. Δεν αντιμετωπίζει τα πραγματικά προβλήματα των πανεπιστημίων.
Η κυβέρνηση της ΝΔ, ενώ διακηρύσσει ότι η “ελεγχόμενη πρόσβαση” διασφαλίζει ότι δε θα μπαίνουν στα πανεπιστήμια άνθρωποι που δεν έχουν σχέση με αυτά, δίνει “ελευθέρας εισόδου” σε ΝΑΤΟϊκούς φονιάδες, σε οπλοβιομηχανίες, σε ομίλους και εταιρίες που “στήνουν” ακόμα και δικά τους Προγράμματα Σπουδών, σε στελέχη επιχειρήσεων και εκπροσώπους εργοδοτικών ενώσεων, οι οποίοι συμμετέχουν σε όργανα διοίκησης των πανεπιστημίων. Και μάλιστα ενώ έχει ήδη κόψει την πρόσβαση για τους φοιτητές σε υποδομές και εξοπλισμό των πανεπιστημίων, τα οποία χρησιμοποιούνται αποκλειστικά σε επί πληρωμή Προγράμματα ή είναι προς εμπορική αξιοποίηση.
Εξαγγέλλει ότι στο όνομα της ασφάλειας θα χρηματοδοτήσει αδρά ένα πανεπιστήμιο-φρούριο, με κάμερες και drone σε live streaming μετάδοση, με είσοδο σε χώρους του πανεπιστημίου με σκανάρισμα, όταν την ίδια ώρα δεν παίρνει ούτε μισό μέτρο για την αντιμετώπιση των πραγματικών, σοβαρών κινδύνων που προκύπτουν για τη ζωή και την ασφάλεια εντός των πανεπιστημιακών χώρων. Για τα σοβαρά προβλήματα στις κτιριακές υποδομές με απουσία αντισεισμικών - αντιπυρικών ελέγχων και μέτρων, σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα και στατικότητας, για την απουσία μέτρων αντιπυρικής προστασίας των δασών των πανεπιστημίων, εντός κι εκτός πανεπιστημιουπόλεων, για τα προβλήματα ασφάλειας σε πολλά εργαστήρια, για την τραγική κατάσταση στις φοιτητικές εστίες κλπ, όχι μόνο δεν υπάρχει γενναία χρηματοδότηση στο πλαίσιο ενός ολοκληρωμένου σχεδίου προστασίας και αναβάθμισης των πανεπιστημιακών χώρων και υποδομών, αλλά αντίθετα αφήνονται έρμαιο σε εταιρίες - εργολάβους, όποτε και αν προβλεφθεί κάποιο κονδύλι.
Είναι πρόκληση, όταν η πρόληψη για την ΕΕ και τις κυβερνήσεις είναι άγνωστη λέξη, όταν πρόκειται για την υγεία, για τα φυσικά φαινόμενα, για τις συνθήκες εργασίας -ακόμα και για τους παράγοντες που οδηγούν σε επιμήκυνση των σπουδών των φοιτητών- να στήνει ολόκληρο παρατηρητήριο, που επιπροσθέτως θα στερήσει υποδομές και προσωπικό από τα πανεπιστήμια, για καταστολή και την “πρόληψη” από φοιτητικούς αγώνες και αντιδράσεις.
Οι νέες και οι νέοι που σπουδάζουν, οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι και οι εργαζόμενοι των πανεπιστημίων μπορούν να δουν μέσα από την πείρα τους ότι το πανεπιστήμιο που επιδιώκει να περιφρουρήσει η κυβέρνηση, μέσα από την ένταση διαφόρων μηχανισμών παρακολούθησης και καταστολής, είναι ξένο με την ικανοποίηση των αναγκών της κοινωνικής πλειοψηφίας. Και όσο πιο ξένο γίνεται, τόσο πιο πολύ επιδιώκεται να το “προστατεύσουν” από την νεανική συλλογική αμφισβήτηση και διεκδίκηση.
Σήμερα μπορεί και πρέπει να δυναμώσει η οργανωμένη συζήτηση και δράση των φοιτητικών συλλόγων, των εργαζομένων στα πανεπιστήμια, των πανεπιστημιακών, όλου του λαού, για:
- Να αποσυρθεί το απαράδεκτο νομοσχέδιο, να καταργηθεί κάθε προηγούμενος νόμος και διάταξη για διαγραφές φοιτητών και καταστολή.
- Να μείνει στα χαρτιά κάθε σκέψη και κίνηση για διαγραφές φοιτητών. Ούτε σκέψη για ταύτιση της συνδικαλιστικής και πολιτικής δράσης με εγκληματικές πράξεις.
- Το αντιπάλεμα των νέων μέτρων για την ένταση της καταστολής και των ταξικών φραγμών, κόντρα στα σχέδια για πανεπιστήμιο “απόρθητο φρούριο”.
- Να πεταχτούν έξω από τα πανεπιστήμια εκπρόσωποι και προγράμματα των ΝΑΤΟϊκών φονιάδων, του κράτους-δολοφόνου του Ισραήλ, της πολεμικής εμπλοκής.
- Την σύγκρουση με την επιχειρηματική λειτουργία των Πανεπιστημίων.
Η κυβερνητική πλειοψηφία που θα ψηφίσει αυτό το απαράδεκτο νομοσχέδιο, δεν έχει τη νομιμοποίηση της πλειοψηφίας των φοιτητριών και των φοιτητών, του κόσμου των πανεπιστημίων.
Το ΚΚΕ και η ΚΝΕ θα δώσουμε όλες τις δυνάμεις μας, ώστε να μείνει “ανενεργό” αυτό το απαράδεκτο νομοσχέδιο. Να ανοίξει η συζήτηση και η διεκδίκηση για ένα πανεπιστήμιο ανοιχτό στις κοινωνικές ανάγκες, κλειστό για τα επιχειρηματικά συμφέροντα.
Σήμερα, υπάρχουν οι υλικές προϋποθέσεις και οι δυνατότητες για ένα πανεπιστήμιο σε μια κοινωνία που θα υπηρετεί τις κοινωνικές ανάγκες:
- Που θα δημιουργεί όρους και προϋποθέσεις για την ανεμπόδιστη φοίτηση των νέων σε αυτό, με σύγχρονες κρατικές υποδομές στέγασης, σίτισης, παρακολούθησης νέων επιστημονικών εξελίξεων, με σύγχρονα εργαστήρια, κ.ά.
- Που θα δίνει όλη την αναγκαία γνώση μέσα στο πτυχίο, χωρίς το άγχος και το κυνήγι των προσόντων για μια “θέση στον ήλιο”, κατοχυρώνοντας ότι το πτυχίο αποτελεί τη μοναδική προϋπόθεση για την ανεμπόδιστη πρόσβαση στο επάγγελμα.
- Που θα διασφαλίζει ουσιαστική ακαδημαϊκή ελευθερία, θα είναι ανοιχτό στη συζήτηση, στις νέες ιδέες, στην δημιουργία, στη ζύμωση, στον προβληματισμό και δεν θα είναι “αποστειρωμένος” χώρος που προσομοιάζει σε επιχειρήσεις.
- Που θα αναπτύσσει την έρευνα και θα προσφέρει στην επιστημονική γνώση ανεμπόδιστα, δεν θα εξαρτάται από τις ορέξεις και τις προτεραιότητες της αγοράς.
Το δίκιο δεν καταστέλλεται ούτε φιμώνεται!»