Η ΜΚΟ Générations futures καταγγέλλει την «εκτεταμένη μόλυνση» κάποιων δημοφιλών τροφίμων, τα οποία περιέχουν τουλάχιστον ένα από τα τέσσερα «παντοτινά χημικά» (PFAS ή αλλιώς υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες) που υπόκεινται σε κανονιστικά όρια.
Η μόλυνση αφορά:
- δύο στα τρία ψάρια,
- το 40% των αβγών
- και το ένα τέταρτο του γάλακτος.
Η ΜΚΟ υπογραμμίζει τις δυσκολίες που προκύπτουν στη συλλογή δεδομένων καθώς μόνο λιγοστές από αυτές τις πολυάριθμες PFAS πρέπει υποχρεωτικά να ελέγχονται στα τρόφιμα.
Η οργάνωση προσθέτει ότι «μόνο οκτώ χώρες έχουν υποβάλει δεδομένα» στην Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας των Τροφίμων (EFSA) για το 2023.
Στην έκθεσή της, που δημοσιεύεται σήμερα, η Générations futures αναλύει δεδομένα από τη Γερμανία, τη Δανία, την Ολλανδία και τη Γαλλία, περιορισμένα αναφορικά με ορισμένα τρόφιμα, από τα οποία προκύπτει ότι η συνολική μόλυνση «υποτιμάται».
Τα αποτελέσματα της έκθεσης
Τα αποτελέσματα με ποσοστά είναι τα ακόλουθα:
«Το 69% των ψαριών, το 55% των εντοσθίων, το 55% των μαλακίων, το 39% των αβγών, το 27% των οστρακοειδών, το 23% του γάλακτος και το 14% του κρέατος περιέχουν τουλάχιστον ένα από τα τέσσερα PFAS» που ελέγχονται από την ΕΕ, η οποία έχει θεσπίσει μέγιστα επίπεδα για «μόνο» τέσσερις ουσίες (PFOS, PFOA, PFHxS, PFNA) σε αυτά τα προϊόντα.
Η Οργάνωση αποδοκιμάζει την απουσία από αυτόν τον κατάλογο βρεφικών τροφών, φρούτων, λαχανικών, δημητριακών και γαλακτοκομικών προϊόντων ζητώντας τη διεύρυνση του καταλόγου με τα μετρούμενα PFAS.
Ακόμη, επισημαίνει ότι τα PFAS τα οποία χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία, σε ζιζανιοκτόνα όπως η φλουφενασέτη, που χρησιμοποιείται ευρέως και απαγορεύτηκε πρόσφατα στην ΕΕ, αλλά και σε συσκευασίες τροφίμων και σε σκεύη κουζίνας, είναι πιθανό να μολύνουν «ολόκληρη την τροφική αλυσίδα».
«Η διατροφή προσδιορίζεται (από την EFSA) ως η κύρια πηγή έκθεσης σε PFAS για τον πληθυσμό», αλλά τα δεδομένα σχετικά με την περιεκτικότητα των τροφίμων σε PFAS είναι ιδιαιτέρως ελλιπή και οι κανονισμοί είναι «ξεπερασμένοι και ανεπαρκείς για την προστασία της υγείας των καταναλωτών», καθώς οδηγούν μόνο σε «πολύ λίγες» ανακλήσεις από την αγορά, σύμφωνα με την οργάνωση.
Η EFSA έχει καθορίσει «την ανεκτή εβδομαδιαία πρόσληψη για το άθροισμα των τεσσάρων ρυθμιζόμενων PFAS στα 4,4 ng(νανογραμμάρια)/kg σωματικού βάρους ανά εβδομάδα», αλλά τα κανονιστικά όρια «δεν μας επιτρέπουν να παραμείνουμε κάτω από αυτό», τονίζει.
Για παράδειγμα, ένα τετράχρονο παιδί, που τρώει ένα αβγό «στο όριο συμμόρφωσης», θα κατανάλωνε έτσι «το 140% της ανεκτής ποσότητας» PFAS για μια ολόκληρη εβδομάδα διατροφής. «Η κατανάλωση 500 γραμμαρίων κρέατος στο όριο συμμόρφωσης αντιστοιχεί σε δυόμισι φορές την ανεκτή εβδομαδιαία πρόσληψη για έναν ενήλικα 60 κιλών».
