Η υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, κα Σοφία Ζαχαράκη, υπογράμμισε ότι βασικός στόχος της κυβέρνησης είναι η διασφάλιση της ελευθερίας και της ασφάλειας στους πανεπιστημιακούς χώρους. Μιλώντας κατά την πρώτη ημέρα συζήτησης του σχεδίου νόμου στη Διαρκή Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, τόνισε ότι: «Ανταποκρινόμαστε σε μια σταθερή απαίτηση της κοινωνίας: να πάψουν τα πανεπιστήμια να αποτελούν εστίες παραβατικότητας και εκφοβισμού. Δημιουργούμε ένα θεσμικό πλαίσιο που ενισχύει την ελευθερία του λόγου και την ακαδημαϊκή ελευθερία».
Κύρια σημεία του νομοσχεδίου
Κύρια σημεία του νομοσχεδίου είναι τα εξής:
- Ποινική προστασία της λειτουργίας των ΑΕΙ: Η διατάραξη των πανεπιστημιακών υπηρεσιών θα αντιμετωπίζεται πλέον ως ποινικό αδίκημα.
- Αναστολή φοιτητικής ιδιότητας: Εισάγεται πρόβλεψη για άμεση αναστολή σε περιπτώσεις που έχουν επιβληθεί περιοριστικοί όροι από τη Δικαιοσύνη.
- Ενιαίο πειθαρχικό σύστημα: Κάθε Ίδρυμα θα διαθέτει ένα μόνο πειθαρχικό συμβούλιο, με σαφείς διαδικασίες, δικλείδες ασφαλείας και προβλέψεις σε περίπτωση αδράνειας.
- Ελεγχόμενη πρόσβαση στα πανεπιστήμια: Η χρήση τεχνολογικών μέσων θα διασφαλίζει την απρόσκοπτη λειτουργία των Ιδρυμάτων και την πρόληψη περιστατικών βίας ή φθορών.
- Αυτόματη αποζημίωση για ζημιές: Όταν εντοπίζεται φθορά σε πανεπιστημιακή περιουσία, ενεργοποιείται μηχανισμός αποζημίωσης με καταλογισμό στους υπεύθυνους.
- Ίδρυση Εθνικού Παρατηρητηρίου Ασφάλειας στα ΑΕΙ: Ο νέος φορέας θα παρακολουθεί την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και την κατάσταση στα Ιδρύματα.
«Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε στα πανεπιστήμιά μας να λειτουργούν υπό απειλές, παραβατικότητα ή βία», υπογράμμισε η υπουργός. «Η κοινωνία –ιδίως οι οικογένειες και οι φοιτητές– ζητά έμπρακτες λύσεις, όχι υποσχέσεις».
Φοιτητές και σπουδές – νέες ρυθμίσεις για τη φοίτηση
Το νομοσχέδιο εισάγει επίσης σημαντικές αλλαγές στη διαχείριση της φοιτητικής ιδιότητας, δίνοντας έμφαση στην ενίσχυση της προσπάθειας και της συνέπειας:
- Διαγραφές ανενεργών φοιτητών: Η Πολιτεία καθιερώνει ένα σαφές πλαίσιο διαγραφών για φοιτητές που υπερβαίνουν τα χρονικά όρια σπουδών χωρίς τεκμηριωμένο λόγο.
- Τελευταία ευκαιρία για «παλαιούς» φοιτητές: Δίνεται μεταβατικό δικαίωμα ενεργοποίησης παράτασης σπουδών εντός 30 ημερών, για όσους είχαν υπερβεί τον προβλεπόμενο χρόνο πριν τον νόμο 4957/2022.
- Μερική φοίτηση και αναστολή σπουδών: Προβλέπεται δυνατότητα μερικής φοίτησης ή αναστολής έως δύο έτη για εργαζόμενους, γονείς, φοιτητές με σοβαρά προβλήματα υγείας, αθλητές, άτομα με αναπηρία και εγκύους.
«Η αδράνεια χωρίς λόγο και η απεριόριστη καθυστέρηση δεν έχουν πλέον θέση στο ελληνικό πανεπιστήμιο», τόνισε η κα Ζαχαράκη. Το πλαίσιο αυτό, όπως εξήγησε, συνδυάζει θεσμική υπευθυνότητα με κοινωνική ευαισθησία, ευθυγραμμίζοντας την ανώτατη εκπαίδευση της χώρας με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, χωρίς να παραβλέπει τις ανθρώπινες ανάγκες.