Αίτημα για τη σύσταση Ειδικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής προκαταρκτικής εξέτασης κατέθεσε η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ, στρέφοντας τα βέλη της κατά πρώην υπουργών και υφυπουργών Υποδομών και Μεταφορών για ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες που σχετίζονται με την πολύνεκρη τραγωδία στα Τέμπη.
Στο επίκεντρο της πρότασης βρίσκονται οι Κώστας Καραμανλής, Ιωάννης Κεφαλογιάννης, Γιώργος Καραγιάννης, Μιχάλης Παπαδόπουλος, Χρήστος Σπίρτζης, Μαρίνα Χρυσοβελώνη, Νίκος Μαυραγάνης και Αθανάσιος Μωραΐτης, οι οποίοι κατηγορούνται για πράξεις και παραλείψεις που φέρονται να συνδέονται με τη διατάραξη της ασφάλειας των σιδηροδρομικών συγκοινωνιών – αδίκημα που συνιστά κακούργημα σύμφωνα με το άρθρο 291 του Ποινικού Κώδικα.
«Ήξεραν – και δεν έπραξαν»
Όπως σημειώνεται στο πολυσέλιδο υπόμνημα του ΠΑΣΟΚ, η δικογραφία περιλαμβάνει πλήθος εγγράφων και προειδοποιήσεων από υπηρεσιακούς παράγοντες και εργαζομένους στον ΟΣΕ, οι οποίοι εδώ και χρόνια κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την ελλιπή στελέχωση, την απουσία επαρκούς χρηματοδότησης και τις σοβαρές καθυστερήσεις σε κρίσιμα έργα ασφαλείας.
Ειδική αναφορά γίνεται στη σύμβαση 717, στην αποκατάσταση της τηλεδιοίκησης και της σηματοδότησης στο δίκτυο, καθώς και στην εγκατάσταση του συστήματος GSM-R. Παρά τις συνεχείς προειδοποιήσεις, σύμφωνα με την πρόταση, η πολιτική ηγεσία δεν έλαβε τα αναγκαία μέτρα για την πρόληψη ενός σοβαρού σιδηροδρομικού ατυχήματος.
Τι δεν λειτουργούσε τη νύχτα της τραγωδίας
Σύμφωνα με το ΠΑΣΟΚ, τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου 2023, στο επίμαχο τμήμα Λάρισας – Νέων Πόρων δεν λειτουργούσε κανένα από τα ουσιώδη συστήματα ασφάλειας. Η τηλεδιοίκηση είχε τεθεί εκτός λειτουργίας, το σύστημα GSM-R δεν ήταν ενεργό, ενώ απουσίαζε και δεύτερος σταθμάρχης στη βραδινή βάρδια — ένα μέτρο που είχε καταργηθεί παλαιότερα, παρά τις αυξημένες ανάγκες.
Παράλληλα, δεν είχαν τεθεί προληπτικά μέτρα όπως μείωση ταχύτητας ή προσωρινοί εθνικοί κανόνες κυκλοφορίας, τα οποία θα μπορούσαν να αποτρέψουν το δυστύχημα, είτε μεμονωμένα είτε σε συνδυασμό.
Ενδεχόμενος δόλος και πολιτικές ευθύνες
Το ΠΑΣΟΚ αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο οι αρμόδιοι πολιτικοί να ενήργησαν με ενδεχόμενο δόλο, καθώς – όπως υποστηρίζει – γνώριζαν τους κινδύνους, είχαν τις δυνατότητες να παρέμβουν, αλλά δεν το έπραξαν. Δεν προτείνεται η απόδοση πρόθεσης για ανθρωποκτονία, αλλά επισημαίνεται ότι το έγκλημα που εξετάζεται αφορά τη διακινδύνευση της ασφάλειας με βαριές συνέπειες: 57 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες.
Οι ευθύνες δεν σταματούν στην τελευταία κυβέρνηση
Η πρόταση δεν περιορίζεται μόνο στη διακυβέρνηση Μητσοτάκη. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται και στη θητεία του Χρήστου Σπίρτζη, καθώς, σύμφωνα με το ΠΑΣΟΚ, από τότε ξεκινούν οι πρώτες καθυστερήσεις στη σύμβαση 717, η υποβάθμιση της ασφάλειας και η κατάργηση της δεύτερης βάρδιας σταθμαρχών.
Το κόμμα ζητά να αποφανθεί η Βουλή και το αρμόδιο Δικαστικό Συμβούλιο για το αν υφίσταται παραγραφή, επισημαίνοντας ότι ακόμη και οι ίδιοι οι πρώην υπουργοί μπορούν – βάσει Συντάγματος – να ζητήσουν από τη Βουλή τη σύσταση εξεταστικής επιτροπής για να ελεγχθούν οι κατηγορίες που τους αποδίδονται.
