Με μια ρύθμιση που βαφτίζεται «τελευταία ευκαιρία», η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιχειρεί να διαγράψει μαζικά χιλιάδες φοιτητές από τα δημόσια πανεπιστήμια, ενεργοποιώντας τη γνωστή ρητορική περί «αιώνιων φοιτητών».
Στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε το πρωί, παρουσιάστηκε το νέο νομοθετικό πλαίσιο που φέρει το προσωπικό αποτύπωμα του πρωθυπουργού και κινείται ξεκάθαρα στο πνεύμα της «ακαδημαϊκής εκκαθάρισης». Σύμφωνα με τη ρύθμιση, φοιτητές που έχουν ολοκληρώσει τουλάχιστον το 75% των σπουδών τους και συμμετείχαν ενεργά σε εξετάσεις τα δύο τελευταία έτη θα έχουν έως δύο επιπλέον εξάμηνα για να πάρουν πτυχίο — τρία, εφόσον εκκρεμούν πρακτική άσκηση ή διπλωματική εργασία.
Η κυβέρνηση διαφημίζει τη ρύθμιση ως «γενναιόδωρη», ενώ την ίδια στιγμή ενεργοποιεί τη διαγραφή χιλιάδων άλλων φοιτητών που χαρακτηρίζονται «ανενεργοί».
Μαζικές διαγραφές από τον Σεπτέμβριο
Από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, διαγράφονται αυτόματα όσοι φοιτητές είχαν ήδη ξεπεράσει τον ανώτατο χρόνο φοίτησης πριν από το 2021-22, ολοκληρώνοντας την περίοδο χάριτος που η ίδια η κυβέρνηση είχε θεσπίσει. Ουσιαστικά, πρόκειται για πολιτική απόφαση με στόχο τη στατιστική «εξυγίανση» των πανεπιστημίων.
Δεν είναι τυχαίο ότι στους καταλόγους των ΑΕΙ παραμένουν, όπως ειπώθηκε, φοιτητές από τη δεκαετία του ’30 και χιλιάδες από τις δεκαετίες του ’60 και του ’70 – στοιχείο που αξιοποιείται επικοινωνιακά για να στηριχθεί η εικόνα ενός συστήματος που πρέπει... να «ξεσκονιστεί».
Πίσω από τις λέξεις κρύβεται η εμμονή με την «αριστεία»
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, συνεπής στη νεοφιλελεύθερη ρητορική του, υποστήριξε πως: «Για πρώτη φορά θα γνωρίζουμε ποιοι πραγματικά φοιτούν», υπονοώντας πως η ύπαρξη φοιτητών με δυσκολίες ή διακοπές στις σπουδές τους αποτελεί πρόβλημα για το δημόσιο πανεπιστήμιο. Χωρίς ίχνος κοινωνικής ευαισθησίας, η κυβέρνηση δεν κάνει καμία αναφορά στις αιτίες που οδηγούν φοιτητές σε πολύχρονες σπουδές – οικονομικά προβλήματα, ανάγκη για εργασία, οικογενειακές υποχρεώσεις. Η επιλογή να δοθεί «τελευταία ευκαιρία» μόνο σε όσους πληρούν αυστηρά κριτήρια δεν είναι τυχαία: εξυπηρετεί την εικόνα του «αξιοκρατικού ξεκαθαρίσματος» ενόψει αξιολογήσεων, χρηματοδοτήσεων και, φυσικά, προεκλογικής διαχείρισης.
Πανεπιστήμια με κάμερες, φοιτητές υπό επιτήρηση
Η κυβερνητική ατζέντα δεν σταματά στις διαγραφές. Στο τραπέζι της σύσκεψης τέθηκαν και διατάξεις για την ενίσχυση της «ασφάλειας» στα πανεπιστήμια, με πειθαρχικές και ποινικές κυρώσεις εντός αυστηρών προθεσμιών και χρήση τεχνολογίας για την «προληπτική προστασία» των χώρων. Επικρατεί έτσι το δόγμα της επιτήρησης και του ελέγχου, σε βάρος της αυτονομίας των ιδρυμάτων.
Νουθεσίες και ηθικοπλαστικά μηνύματα στους νέους
Σε έναν ρόλο περισσότερο κηδεμονικό παρά θεσμικό, ο πρωθυπουργός απηύθυνε συμβουλές στους νέους να διαλέγουν σχολές που «τους ταιριάζουν» αλλά και να ολοκληρώνουν τις σπουδές τους στην ώρα τους, διότι – όπως είπε – «η ζωή είναι μπροστά τους». Αντί να αναγνωρίσει τις δυσκολίες του δημόσιου πανεπιστημίου και των ίδιων των φοιτητών, μεταθέτει την ευθύνη της καθυστέρησης αποκλειστικά στους ίδιους.
Πολιτική σημειολογία με φοιτητικό προσωπείο
Η υπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη, μίλησε για «σημαντική ημέρα» και χαρακτήρισε τη ρύθμιση «θεσμική θωράκιση», επιβεβαιώνοντας την πολιτική στόχευση: εκκαθάριση και πειθάρχηση. Σε μια κοινωνία που πλήττεται από ακρίβεια, επισφάλεια και ανεργία, η κυβέρνηση επιλέγει να στοχοποιήσει για άλλη μία φορά τη δημόσια παιδεία — αυτή τη φορά μέσω των ίδιων των φοιτητών της.
