Ακριβότερη καθίσταται η εξαγορά πλασματικών ετών για τους ασφαλισμένους από την 1η Απριλίου 2025, λόγω της αύξησης του κατώτατου μισθού. Το μέτρο αφορά κυρίως όσους σκοπεύουν να συνταξιοδοτηθούν με βάση τις κατώτατες αποδοχές και επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν πλασματικά έτη είτε για θεμελίωση δικαιώματος σύνταξης πριν τα 62 ή τα 67 έτη, είτε για προσαύξηση της ανταποδοτικής τους σύνταξης.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «ΤΑ ΝΕΑ», η νέα ρύθμιση συνεπάγεται αύξηση κατά 10 ευρώ μηνιαίως στο κόστος εξαγοράς, το οποίο πλέον φτάνει τα 176 ευρώ τον μήνα ή 2.122 ευρώ ετησίως, με βάση τον νέο κατώτατο μισθό των 880 ευρώ. Έτσι, ένας ασφαλισμένος που αμείβεται με κατώτατες αποδοχές και επιθυμεί να εξαγοράσει τρία πλασματικά έτη, θα πρέπει να καταβάλει συνολικά 6.336 ευρώ.
Η εξαγορά πλασματικών ετών υπολογίζεται με βάση το 20% του μισθού ή του ημερομισθίου που ισχύει τη στιγμή της αίτησης εξαγοράς. Πρόκειται για ένα σημαντικό κόστος, και γι’ αυτόν τον λόγο οι ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης συνιστούν στους ασφαλισμένους να μην προχωρούν πρόωρα στην πληρωμή, παρά μόνο όταν πλησιάζουν στην υποβολή αίτησης για σύνταξη.
Το βασικό μήνυμα προς τους εργαζομένους είναι να αξιολογούν προσεκτικά τις ανάγκες τους, ειδικά το τελευταίο έτος πριν από τη συνταξιοδότησή τους. Είναι προτιμότερο να υπολογίσουν με ακρίβεια πόσα πλασματικά έτη χρειάζονται, ώστε να μην επιβαρυνθούν χωρίς λόγο με υψηλές εισφορές.
Μισθωτοί ιδιωτικού τομέα και ελεύθεροι επαγγελματίες
Για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα και τους ελεύθερους επαγγελματίες, το μηνιαίο κόστος εξαγοράς των πλασματικών χρόνων, προ της ψήφισης του νόμου 4387/2016, ήτοι προ της 13-5-2016, ανερχόταν για τα τέκνα, τις σπουδές και τα κενά ασφάλισης σε ποσό 167,85 ευρώ, ανεξαρτήτως του ποσού των αποδοχών ή της ασφαλιστικής κατηγορίας του ασφαλισμένου, ενώ για τον στρατό υπολογιζόταν σε συνάρτηση με τις αποδοχές του εργαζομένου. Το δε συνολικό ποσό που προέκυπτε σε όλες τις περιπτώσεις μειωνόταν κατά 15% σε περίπτωση εφάπαξ εξόφλησής του.
Μετά την ψήφιση του Ν. 4387/2016, όπως έχει τροποποιηθεί με τις διατάξεις του Ν. 4670/2020 και ισχύει, το μηνιαίο κόστος εξαγοράς για τον κλάδο κύριας ασφάλισης όλων των πλασματικών χρόνων ασφάλισης προσδιορίζεται για τους μισθωτούς σε ποσοστό 20% επί των αποδοχών του ασφαλισμένου κατά τον τελευταίο μήνα πλήρους απασχόλησης πριν από την υποβολή του αιτήματος εξαγοράς.
Για τους ελεύθερους επαγγελματίες, το μηνιαίο κόστος εξαγοράς πλασματικού χρόνου ισούται με το ποσό ασφαλιστικής εισφοράς κλάδου κύριας ασφάλισης, με βάση την επιλεγείσα ασφαλιστική κατηγορία του τελευταίου μηνός.
Σε περίπτωση εφάπαξ εξόφλησης του συνολικού ποσού εξαγοράς, η έκπτωση πλέον ανέρχεται σε 2% για κάθε αναγνωριζόμενο έτος, ενώ εάν το ποσό εξαγοράς εξοφληθεί τμηματικά, παρακρατείται ποσοστό της μηνιαίας σύνταξης μέχρι την εξόφληση.
Μισθωτοί δημόσιου τομέα
Ειδικώς για τους μισθωτούς του δημόσιου τομέα, οι οποίοι είχαν καταθέσει αίτημα αναγνώρισης πλασματικού χρόνου έως και την 31η Δεκεμβρίου 2016, το κόστος εξαγοράς για κάθε μήνα ανέρχεται σε ποσοστό 6,67% επί του βασικού μισθού του μηνός Οκτωβρίου 2011, στον οποίο προστίθεται ποσό 140,80 ευρώ, ενώ το ποσό εξαγοράς αυξήθηκε κατ' έτος σταδιακά (το 2017 ανερχόταν σε 10%, το 2018 σε 13,34% και το 2019 σε 16,67%) και από την 1/1/2020 ανέρχεται πλέον σε 20% επί των συντάξιμων αποδοχών του μήνα υποβολής της αίτησης.
Όσο για τους τρόπους εξόφλησης, είναι όμοιοι με αυτούς που εφαρμόζονται στον ιδιωτικό τομέα. Διευκρινίζεται ότι με την εξαγορά οι ασφαλισμένοι μπορούν να πετύχουν μείωση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης ως και 7 χρόνια στον ιδιωτικό τομέα (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ και Ειδικά Ταμεία).
Στο Δημόσιο, ο συνολικός αριθμός ετών που μπορεί να αναγνωρίσει ένας ασφαλισμένος είναι έως 7 έτη και επιπλέον έως 5 έτη λόγω τέκνων, δηλαδή ο πλασματικός χρόνος που μπορεί να εξαγοραστεί στο Δημόσιο φτάνει έως και τα 12 έτη.
Ασφαλισμένοι πριν και μετά το 1993
Το κλειδί που δίνουν τα πλασματικά έτη για γρήγορη έξοδο είναι ότι με αυτά συμπληρώνεται ο απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης έως το 2012, που για τους παλαιούς πριν από το 1993 ασφαλισμένους καθορίζει και την ηλικία που θα πάρουν σύνταξη.
Οι παλαιοί πριν από το 1993 ασφαλισμένοι μπορούν να διαμορφώσουν ευνοϊκότερες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης για να βγουν με πλήρη σύνταξη πριν από τα 67 έτη, ενώ σε ειδικές κατηγορίες όπως οι μητέρες, τα πλασματικά έτη κατεβάζουν τα όρια ηλικίας ακόμα και στα 58,5 έτη.
Οι νέοι μετά το 1993 ασφαλισμένοι βοηθούνται από τα πλασματικά να συμπληρώσουν τα 40 έτη και έτσι να κατεβάσουν το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 67 στα 62.