Έντονες αντιδράσεις προκαλεί ο Νόμος 5170/2025 που τέθηκε σε ισχύ στην Ελλάδα και απαγορεύει την ελεύθερη στάθμευση αυτοκινούμενων τροχόσπιτων. Με φόντο τη ραγδαία ανάπτυξη του vanlife τουρισμού στην Ευρώπη, η ελληνική ρύθμιση δημιουργεί σοβαρά εμπόδια στους ταξιδιώτες που επιλέγουν αυτό τον εναλλακτικό τρόπο διακοπών.
Η διάταξη, η οποία «πέρασε» σχεδόν αθόρυβα, χωρίς προηγούμενη διαβούλευση με τους επαγγελματίες του τουριστικού κλάδου, προβλέπει την απαγόρευση στάθμευσης αυτοκινούμενων τροχόσπιτων σε αρχαιολογικούς χώρους, παραλίες, αιγιαλούς, παρυφές δασών και – το πιο αμφιλεγόμενο – σε «κοινόχρηστους χώρους», μια έννοια που χαρακτηρίζεται ως ασαφής και ευρύτατη.
Όσοι παραβιάζουν τη ρύθμιση αντιμετωπίζουν πρόστιμο 300 ευρώ ανά άτομο ή μέσο, ακόμα και ποινή φυλάκισης έως τρεις μήνες. Παράλληλα, προβλέπεται η άμεση αποβολή των παραβατών, μέσω διαδικασιών αυτόφωρης δίωξης.
Ακύρωση ταξιδιών – Κίνδυνος προστίμων
Η διεθνής κοινότητα των vanlifers, που αριθμεί δεκάδες χιλιάδες ταξιδιώτες ετησίως μόνο στην Ελλάδα, εκφράζει την απογοήτευσή της στα κοινωνικά δίκτυα και σε εξειδικευμένα φόρουμ. Τα σχόλια είναι ιδιαίτερα επικριτικά, με πολλούς να ανακοινώνουν πως ακυρώνουν τα προγραμματισμένα τους ταξίδια στη χώρα, υπό τον φόβο επιβολής προστίμων.
Ενδεικτικό της δυσαρέσκειας είναι το βίντεο ενός δημοφιλούς ζευγαριού vanlifers από τη Νορβηγία στο YouTube, όπου ενημερώνουν για τη νέα ελληνική νομοθεσία. Το βίντεο ξεπέρασε τις 60.000 προβολές, συγκεντρώνοντας πάνω από 1.000 σχόλια – στην πλειονότητά τους αρνητικά. «Ακυρώνω την Ελλάδα», «Δεν πρόκειται να ρισκάρω πρόστιμο», «Αντίο Ελλάδα, χάρηκα που σε γνώρισα» είναι μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές αντιδράσεις.
Πλήγμα στον εναλλακτικό τουρισμό
Επαγγελματίες του τουρισμού, ιδιοκτήτες κάμπερ και τουριστικά γραφεία προειδοποιούν ότι η εν λόγω ρύθμιση θα επιφέρει σοβαρό πλήγμα σε έναν τουριστικό κλάδο με τεράστιες αναπτυξιακές δυνατότητες. Ο αυτοκινούμενος τουρισμός, με υψηλή μέση δαπάνη ανά ταξιδιώτη και μακρά διάρκεια παραμονής, συμβάλλει σημαντικά σε τοπικές οικονομίες – ιδίως εκτός των κλασικών τουριστικών κέντρων.
Με τον νέο νόμο, το κράτος φαίνεται να επιδιώκει τον αποκλεισμό κάθε μη εμπορικής, μη μαζικής μορφής τουρισμού, επιβάλλοντας ουσιαστικά μια μονοδιάστατη τουριστική πολιτική.
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει επίσημη τοποθέτηση από το αρμόδιο υπουργείο σχετικά με το κύμα αντιδράσεων. Ωστόσο, ασκούνται πιέσεις ώστε να υπάρξει αναθεώρηση ή, τουλάχιστον, διευκρίνιση των επίμαχων όρων του νόμου – ιδίως για την έννοια των «κοινόχρηστων χώρων» – ώστε να αποφευχθεί περαιτέρω ζημιά στην εικόνα της χώρας.
Αν η Ελλάδα επιθυμεί να παραμείνει ελκυστικός και σύγχρονος τουριστικός προορισμός, θα χρειαστεί να ξαναδεί τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει μια δυναμική και διεθνώς ανερχόμενη μορφή ταξιδιού.