Σοβαρά ερωτήματα για τις πολιτικές ένταξης στην εργασία εγείρουν τα νέα στοιχεία της Eurostat, τα οποία δόθηκαν στη δημοσιότητα στις 27 Μαΐου στο πλαίσιο του «Μήνα Ποικιλομορφίας». Η έκθεση καταγράφει τα ποσοστά απασχόλησης ευάλωτων ομάδων, εστιάζοντας κυρίως στο φύλο, την αναπηρία και τη μετανάστευση.
Τα άτομα με αναπηρία συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο χάσμα απασχόλησης στην Ε.Ε., το οποίο το 2024 ανήλθε στις 24 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Η κατάσταση στην Ελλάδα είναι ακόμη πιο ανησυχητική, με το χάσμα να φτάνει τις 28,5 μονάδες, κατατάσσοντας τη χώρα όγδοη από το τέλος στην Ε.Ε.
Αντίστοιχα, το χάσμα απασχόλησης μεταξύ ανδρών και γυναικών στη χώρα παραμένει από τα υψηλότερα στην Ευρώπη, με 18,8 ποσοστιαίες μονάδες διαφορά, τη δεύτερη χειρότερη επίδοση στην Ένωση.
Εκτός αγοράς εργασίας τα περισσότερα ΑμεΑ
Η Ελλάδα εμφανίζει γενικά χαμηλά επίπεδα απασχόλησης, τα οποία επιδεινώνουν την εικόνα για τις ευάλωτες ομάδες. Το συνολικό ποσοστό απασχόλησης είναι το δεύτερο χαμηλότερο στην Ε.Ε., ξεπερνώντας μόνο την Ιταλία.
Μέσα σε αυτό το δυσμενές περιβάλλον, τα άτομα με αναπηρία απουσιάζουν σχεδόν πλήρως από την αγορά εργασίας. Το 2024, μόλις το 25,3% των ατόμων με αναπηρία (ανεξαρτήτως σοβαρότητας) συγκαταλέγεται στα οικονομικά ενεργά άτομα, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος αγγίζει το 56,4%. Η Ελλάδα καταγράφει τη δεύτερη χειρότερη επίδοση, μετά τη Βουλγαρία.
Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν και προηγούμενα ευρήματα του Παρατηρητηρίου Θεμάτων Αναπηρίας, σύμφωνα με τα οποία τα άτομα με αναπηρία αποκλείονται συστηματικά από τον κόσμο της εργασίας, λόγω θεσμικών και ιδεολογικών φραγμών και της έλλειψης προσβασιμότητας στα εργασιακά περιβάλλοντα.
Πολλαπλές διακρίσεις για γυναίκες με μεταναστευτικό υπόβαθρο και αναπηρία
Εκτός από το χάσμα φύλου, η Eurostat καταγράφει και σημαντικές διακρίσεις σε βάρος των γυναικών με μεταναστευτικό υπόβαθρο. Οι γυναίκες αυτές υστερούν κατά 18,1 μονάδες σε σχέση με τους άνδρες με μεταναστευτική προέλευση και κατά 15,7 μονάδες σε σχέση με τις γυναίκες χωρίς μεταναστευτικό υπόβαθρο.
Παρότι δεν υπάρχουν επαρκή στατιστικά στοιχεία για ομάδες όπως οι γυναίκες μετανάστριες με αναπηρία, είναι εύλογο να υποθέσει κανείς ότι αυτές υφίστανται πολλαπλό και ενισχυμένο αποκλεισμό από την αγορά εργασίας – ειδικά στην Ελλάδα, όπου οι ανισότητες λόγω αναπηρίας, φύλου και εθνικότητας είναι έντονες και διαχρονικές.
Η πρόταση της ΕΣΑμεΑ: Άμεση ανάγκη για Εθνικό Πρόγραμμα Απασχόλησης ΑμεΑ
Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ) επαναφέρει την πρότασή της για τη δημιουργία ενός Εθνικού Προγράμματος «Εγγύηση για την Απασχόληση», το οποίο θα επικεντρώνεται στην ενίσχυση της συμμετοχής των ΑμεΑ στην εργασία και την άρση των θεσμικών εμποδίων που οδηγούν στον κοινωνικό αποκλεισμό.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ανάγκη διασύνδεσης του προγράμματος με μια νέα επιδοματική πολιτική, που δεν θα στερεί τα επιδόματα αναπηρίας από τα άτομα που εργάζονται. Τα επιδόματα αυτά, τονίζει η ΕΣΑ.μεΑ, δεν αποτελούν «μισθό», αλλά κάλυψη για το πρόσθετο κόστος ζωής λόγω της αναπηρίας ή των χρόνιων παθήσεων.
