Το υπουργείο Οικονομικών προχωρά σε δύο πρώτες παρεμβάσεις για την αντιμετώπισης της στεγαστικής κρίσης, τόσο με την επιστροφή ενός ενοικίου (έως και 800 ευρώ το χρόνο) σε ενοικιαστές κύριας ή φοιτητικής κατοικίας, καθώς και τη συνέχιση για ακόμα μια διετία της φορολογικής έκπτωσης έως και 16.000 ευρώ για όσους πραγματοποιήσουν ανακαινίσεις σε ακίνητα.
Το νέο μέτρο στήριξης για τα ενοίκια τίθεται σε ισχύ από φέτος, με την ενίσχυση να καταβάλλεται αυτόματα κάθε Νοέμβριο, χωρίς να απαιτείται αίτηση ή δυνατότητα ένστασης. Η καταβολή θα βασίζεται αποκλειστικά στα στοιχεία που έχουν δηλωθεί στην Εφορία έως τις 30 Σεπτεμβρίου.
Δικαιούχοι είναι:
- Άγαμοι με ετήσιο εισόδημα έως 20.000 ευρώ.
- Έγγαμοι με εισόδημα έως 28.000 ευρώ, με επιπλέον προσαύξηση για κάθε παιδί.
- Μονογονεϊκές οικογένειες με εισόδημα τουλάχιστον έως 31.000 ευρώ.
- Για τους φοιτητές, αρκεί να πληρούν το εισοδηματικό κριτήριο και να έχει δηλωθεί το ενοίκιο στο όνομά τους.
Το ύψος της ενίσχυσης υπολογίζεται ως το 1/12 του συνολικού ενοικίου που έχει καταβληθεί (και όχι του συμφωνηθέντος) κατά το προηγούμενο έτος, με ανώτατο ποσό τα 800 ευρώ. Για κάθε εξαρτώμενο τέκνο, προστίθενται επιπλέον 50 ευρώ. Βασική προϋπόθεση είναι η ορθή καταχώρηση των στοιχείων τόσο στη δήλωση μίσθωσης όσο και στη φορολογική δήλωση. Δεν προβλέπεται δυνατότητα διόρθωσης ή υποβολής ένστασης μετά την προθεσμία.
Η επιδότηση χορηγείται σε όσους πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, με όρια που διαμορφώνονται ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση και τον αριθμό των τέκνων.
Για την πρώτη εφαρμογή του μέτρου, ειδικά για το 2025, δίνεται η δυνατότητα δήλωσης ενοικιάσεων του 2024 έως τις 15 Ιουλίου 2025 χωρίς πρόστιμο.
Η ενίσχυση είναι αφορολόγητη, ακατάσχετη και δεν συμψηφίζεται με άλλες οφειλές. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί λανθασμένη καταβολή, ο δικαιούχος υποχρεούται σε επιστροφή με τόκους και αποκλείεται από το μέτρο για τρία έτη.
Αυστηροί έλεγχοι και κυρώσεις
Το νέο σύστημα προβλέπει αυστηρό μηχανισμό ελέγχου και διασταυρώσεων. Αν διαπιστωθούν ανακριβή ή ελλιπή στοιχεία (όπως ενοίκια που δεν καταβλήθηκαν ή αναληθές εισόδημα), η ενίσχυση θα ανακτάται με τόκο. Επιπλέον, ο φορολογούμενος θα αποκλείεται από αντίστοιχες παροχές για τρία έτη. Το επιτόκιο που εφαρμόζεται είναι το ίδιο με αυτό των εκπρόθεσμων φορολογικών υποχρεώσεων.
Για το 2025 προβλέπεται μεταβατική περίοδος: δηλώσεις μίσθωσης που δεν έχουν ακόμα υποβληθεί μπορούν να κατατεθούν χωρίς πρόστιμο έως τις 15 Ιουλίου, ώστε να υπολογιστούν στον πρώτο γύρο πληρωμών. Από το 2026, η διαδικασία θα ακολουθεί αυστηρά τις προθεσμίες και δεν θα υπάρχει περιθώριο για καθυστερημένη ένταξη.
Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων (ΜΙΔΑ)
Μέσα στο καλοκαίρι αναμένεται να ξεκινήσει και η λειτουργία του Μητρώου Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων (ΜΙΔΑ). Μέσω αυτού, η Εφορία θα έχει πλήρη εικόνα για το ποιο ακίνητο ενοικιάζεται, από ποιον, και αν τα στοιχεία που έχουν δηλωθεί είναι απόλυτα ταυτισμένα από όλους τους εμπλεκόμενους.
Φορολογικές εκπτώσεις για ανακαινίσεις
Παράλληλα, παρατείνεται για τη διετία 2025-2026 η φορολογική έκπτωση για εργασίες αναβάθμισης ακινήτων – ενεργειακής, λειτουργικής ή αισθητικής φύσης.
Όσοι πραγματοποιήσουν σχετικές δαπάνες και πληρώσουν με ηλεκτρονικά μέσα, δικαιούνται έκπτωση έως 16.000 ευρώ, κατανεμημένη σε πέντε έτη (μέχρι 3.200 ευρώ ανά έτος). Αν το ποσό της έκπτωσης υπερβαίνει τον ετήσιο φόρο εισοδήματος, η διαφορά δεν μεταφέρεται ούτε συμψηφίζεται.