Ο καφές είναι πλούσιος σε αντιοξειδωτικά που συμβάλλουν στην καταπολέμηση των ελεύθερων ριζών, προστατεύοντας τα κύτταρα και μειώνοντας τη φλεγμονή. Έρευνες δείχνουν ότι η μέτρια κατανάλωση καφέ – περίπου 2-3 φλιτζάνια ημερησίως – συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη, καρδιαγγειακών παθήσεων, κάποιων μορφών καρκίνου, αλλά και κατάθλιψης.
Ωστόσο, δεν είναι όλοι οι καφέδες εξίσου ευεργετικοί για την υγεία – καθοριστικό ρόλο παίζει ο τρόπος παρασκευής.
Ο πιο υγιεινός τρόπος παρασκευής
Ο τρόπος που παρασκευάζεται ο καφές μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τα επίπεδα ορισμένων συστατικών, όπως τα διτερπένια – λιπαρές ενώσεις που έχουν σχετιστεί με αύξηση της χοληστερόλης. Οι καφέδες που δεν φιλτράρονται, όπως ο ελληνικός ή ο γαλλικός καφές τύπου plunging, περιέχουν μεγαλύτερες ποσότητες διτερπενίων.
Μεγάλης κλίμακας μελέτη από τη Νορβηγία διαπίστωσε ότι όσοι καταναλώνουν αφιλτράριστο καφέ έχουν αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου σε σύγκριση με εκείνους που πίνουν φιλτραρισμένο. Το χάρτινο φίλτρο συγκρατεί τις επιβλαβείς ενώσεις, καθιστώντας το ρόφημα πιο φιλικό προς την καρδιά.
Η σημασία των κόκκων και του καβουρδίσματος
Η προέλευση και το ψήσιμο των κόκκων παίζουν σημαντικό ρόλο στην ποιότητα του καφέ. Οι κόκκοι που καλλιεργούνται σε μεγάλο υψόμετρο – όπως στην Αιθιοπία, την Κολομβία ή τη Γουατεμάλα – έχουν συνήθως υψηλότερη περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες, ισχυρά αντιοξειδωτικά που προσφέρουν προστασία στον οργανισμό.
Το καβούρδισμα επηρεάζει επίσης τη διατροφική αξία: ο ανοιχτός καφές (light roast) διατηρεί περισσότερα αντιοξειδωτικά όπως το χλωρογενικό οξύ, το οποίο παρουσιάζει αντιφλεγμονώδεις και αντικαρκινικές ιδιότητες. Όσο πιο σκούρο το ψήσιμο, τόσο λιγότερα τα ευεργετικά συστατικά που απομένουν.
Φιλτραρισμένος ή εσπρέσο;
Ο φιλτραρισμένος καφές είναι η πιο υγιεινή επιλογή, καθώς μειώνει την πρόσληψη επιβλαβών λιπαρών ουσιών. Ο εσπρέσο, από την άλλη, έχει μεν υψηλότερη περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες και προσφέρει έντονη δόση ενέργειας, αλλά περιέχει και μεγαλύτερες ποσότητες καφεΐνης και διτερπενίων. Γι’ αυτό συνιστάται η κατανάλωσή του με μέτρο.