Για πολλούς ανθρώπους, ο καφές είναι το πρώτο πράγμα που αναζητούν μόλις ανοίξουν τα μάτια τους. Ωστόσο, σύμφωνα με έρευνες, το να πίνουμε καφέ αμέσως μετά το πρωινό ξύπνημα μπορεί να είναι λιγότερο αποτελεσματικό — και σε ορισμένες περιπτώσεις να επηρεάζει αρνητικά τη φυσική λειτουργία του οργανισμού.
Ο ρόλος της κορτιζόλης
Μετά το ξύπνημα, ο οργανισμός εκκρίνει φυσιολογικά κορτιζόλη, γνωστή και ως «ορμόνη αφύπνισης». Πρόκειται για μια ουσία που βοηθά το σώμα να ενεργοποιηθεί φυσικά, αυξάνοντας τα επίπεδα ενέργειας και εγρήγορσης.
Αν καταναλώσουμε καφέ αμέσως εκείνη τη στιγμή, η καφεΐνη “μπλέκεται” με τη δράση της κορτιζόλης, με αποτέλεσμα να μειώνεται η αποτελεσματικότητα και των δύο. Με απλά λόγια, ο οργανισμός “συνηθίζει” στην εξωτερική διέγερση και σταδιακά βασίζεται όλο και περισσότερο στην καφεΐνη για να “ξυπνήσει”.
Πότε είναι η κατάλληλη ώρα για καφέ
Οι ειδικοί προτείνουν να αποφεύγεται ο καφές ταπρώτα 45-60 λεπτά μετά το ξύπνημα. Το ιδανικό είναι να τον απολαμβάνουμε μετά το πρωινό γεύμα, όταν τα επίπεδα κορτιζόλης αρχίζουν να μειώνονται.
Έτσι, η καφεΐνη δρα πιο αποτελεσματικά, προσφέρει σταθερή ενέργεια και περιορίζει την απότομη νευρικότητα ή την “κοιλιά” της κούρασης που νιώθουμε μερικές ώρες αργότερα.
Τι μπορεί να προκαλέσει η λάθος ώρα
Η κατανάλωση καφέ αμέσως μετά το ξύπνημα μπορεί να οδηγήσει σε:
- Απότομη αύξηση της κορτιζόλης και του στρες
- Μείωση της φυσικής εγρήγορσης αργότερα μέσα στη μέρα
- Ερεθισμό του στομάχου, ειδικά όταν πίνεται με άδειο στομάχι
- Ανοχή στην καφεΐνη, με αποτέλεσμα να απαιτείται ολοένα μεγαλύτερη ποσότητα για το ίδιο αποτέλεσμα
Τι να κάνετε αντί για καφέ
Αν χρειάζεστε κάτι για να “ξυπνήσετε”, οι ειδικοί προτείνουν να:
- Πιείτε ένα ποτήρι νερό για ενυδάτωση μετά τον ύπνο.
- Εκτεθείτε σε φυσικό φως ή ανοίξτε τα παράθυρα.
- Κάνετε λίγες τεντώσεις ή ελαφριά κίνηση για ενεργοποίηση του οργανισμού.
Ο καφές παραμένει ένα απολαυστικό και ευεργετικό ρόφημα — αρκεί να τον απολαμβάνουμε την κατάλληλη στιγμή.
Ένα φλιτζάνι μετά το πρωινό, και όχι αμέσως μόλις ανοίξουμε τα μάτια μας, αρκεί για να κρατήσει το σώμα και το μυαλό σε φυσική ισορροπία όλη την ημέρα.
