Η ελληνική γλώσσα δεν υπήρξε ποτέ απομονωμένη. Όπως κάθε ζωντανός οργανισμός, εξελίχθηκε μέσα από επαφές, ανταλλαγές και αλληλεπιδράσεις με άλλους λαούς και πολιτισμούς. Ανάμεσα στις επιρροές που άφησαν το στίγμα τους, μία από τις πιο διακριτικές αλλά ουσιαστικές είναι αυτή της αλβανικής – ή, πιο σωστά, της αρβανίτικης – γλώσσας.
Οι Αρβανίτες, εγκατεστημένοι σε πολλές περιοχές της Ελλάδας από τον Μεσαίωνα, συνέβαλαν όχι μόνο κοινωνικά και στρατιωτικά, αλλά και γλωσσικά. Πολλές λέξεις και επώνυμα που θεωρούμε «καθαρά ελληνικά» έχουν στην πραγματικότητα αλβανικές ρίζες – απλώς, μέσα στους αιώνες, η προφορά και η χρήση τις έκαναν να ενσωματωθούν πλήρως.
Λέξεις που δεν φαντάζεσαι πως είναι αλβανικές
Ποιος θα φανταζόταν ότι λέξεις όπως σβέρκος (zverk), μπέσα (besa), τσίφτης (qift), λουλούδι (lule), κοκορέτσι (kukurec) ή μπουσουλάω (bushull) έχουν αλβανική προέλευση;
Κι όμως, αυτές και δεκάδες άλλες έχουν περάσει τόσο ομαλά στην καθομιλουμένη, που κανείς δεν αμφισβητεί πια την «ελληνικότητά» τους.
Επώνυμα με βαλκανικό αποτύπωμα
Το ίδιο συμβαίνει και με τα επώνυμα. Από τον Μπούρα (burrë – άνδρας) και τον Λάγιο (lagjë – γειτονιά), μέχρι τον Γκούρα (gurrë – πηγή), τον Μπούκουρα (bukë – ψωμί) ή τον Τρίμη (trim – γενναίος), τα ονόματα αυτά κουβαλούν ιστορίες συμβίωσης, περιοχών και επαγγελμάτων.
Στη Βοιωτία, στην Ήπειρο, στην Πελοπόννησο και σε πολλά μέρη της Στερεάς Ελλάδας, η παρουσία των Αρβανιτών άφησε βαθύ αποτύπωμα, όχι μόνο σε τοπωνύμια και προφορές, αλλά και στα οικογενειακά επώνυμα που διατηρούνται μέχρι σήμερα.
