Το ακρυλαμίδιο είναι μια χημική ένωση που σχηματίζεται όταν τα τρόφιμα, ανάμεσά τους και οι κόκκοι καφέ, θερμαίνονται σε υψηλές θερμοκρασίες.
Ο στιγμιαίος καφές είναι ένας από τους πιο διαδεδομένους τύπους καφέ παγκοσμίως, ωστόσο οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η υπερβολική κατανάλωσή του ενδέχεται να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων μορφών καρκίνου.
Αυτό συμβαίνει επειδή περιέχει περίπου διπλάσια ποσότητα ακρυλαμιδίου σε σχέση με τον αλεσμένο καφέ.
Τι δείχνουν μελέτες
Η Διεθνής Υπηρεσία Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC) έχει χαρακτηρίσει το ακρυλαμίδιο ως «προβληματική καρκινογόνο ουσία για τον άνθρωπο», δηλαδή υπάρχουν ενδείξεις ότι η συγκεκριμένη ουσία μπορεί να προκαλέσει καρκίνο στον άνθρωπο. Πειράματα σε εργαστήριο έδειξαν ότι το ακρυλαμίδιο στη διατροφή προκαλεί καρκίνο των πνευμόνων και του αναπαραγωγικού συστήματος στα ζώα, ενώ οι επιστήμονες θεωρούν πως ενδέχεται να έχει την ίδια επίδραση και στον άνθρωπο.
Μια πολωνική μελέτη του 2013, που εξέτασε 42 δείγματα καφέ, εκ των οποίων δέκα ήταν στιγμιαίοι, έδειξε ότι ο στιγμιαίος καφές περιείχε περίπου διπλάσιο ακρυλαμίδιο σε σύγκριση με τον φρεσκοαλεσμένο.
Ωστόσο, σύμφωνα με ερευνητές του Πανεπιστημίου McGill στον Καναδά, θα έπρεπε κάποιος να καταναλώνει δέκα φλιτζάνια στιγμιαίου καφέ την ημέρα ώστε η πρόσληψη ακρυλαμιδίου να θεωρηθεί ανησυχητική. Παρά την περιεκτικότητά του σε ακρυλαμίδιο, ο στιγμιαίος καφές διαθέτει περισσότερα αντιοξειδωτικά από τον αλεσμένο, τα οποία συμβάλλουν στην προστασία των κυττάρων από φθορές.
Ο Δρ Pál Maurovich-Horvat, διευθυντής ιατρικής απεικόνισης στο Πανεπιστήμιο Semmelweis στη Βουδαπέστη, δήλωσε στην Telegraph ότι ο στιγμιαίος καφές περιέχει μελανοϊδίνες, ένα αντιοξειδωτικό που ενισχύει την ποικιλομορφία των βακτηρίων του εντέρου, κάτι που μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη ασθενειών.
Οι πιο υγιεινοί τύποι καφέ
Οι ειδικοί θεωρούν πιο υγιεινούς τύπους καφέ τον καφέ φίλτρου και τον εσπρέσο.
Ο καφές φίλτρου, που παρασκευάζεται μέσω χάρτινου ή μεταλλικού φίλτρου, έχει συνδεθεί με μειωμένα ποσοστά θνησιμότητας από καρδιοπάθειες ή εγκεφαλικά επεισόδια.
Αυτό υποστηρίζουν Νορβηγοί ερευνητές, οι οποίοι μελέτησαν τις συνήθειες κατανάλωσης καφέ 500.000 ατόμων επί είκοσι χρόνια και κατέληξαν ότι η κατανάλωση τεσσάρων φλιτζανιών καφέ φίλτρου ημερησίως συμβάλλει στην προστασία του καρδιαγγειακού συστήματος.
Οι καφέδες με βάση τον εσπρέσο, όπως ο καπουτσίνο και ο latte, θεωρούνται ωφέλιμοι για τη λειτουργία του εγκεφάλου και σχετίζονται με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου Αλτσχάιμερ.
Μια ιταλική μελέτη του 2023 διαπίστωσε ότι το εκχύλισμα εσπρέσο μείωσε τη συσσώρευση της τοξικής πρωτεΐνης tau, η οποία ευθύνεται για την άνοια.
Επιπλέον, έρευνες έχουν δείξει ότι η καφεΐνη συμβάλλει στη μείωση της συσσώρευσης αμυλοειδούς, περιορίζει τη φλεγμονή και τον κυτταρικό θάνατο στον εγκέφαλο, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο άνοιας.