Η σοκολάτα, ένα από τα πιο δημοφιλή γλυκίσματα παγκοσμίως, δεν είναι πλέον δεδομένη με τη μορφή που γνωρίζαμε. Πίσω από τις γνώριμες συσκευασίες, ολοένα και περισσότερα προϊόντα περιέχουν μειωμένη ποσότητα κακάο ή υποκατάστατά του, καθώς οι έντονες αναταράξεις στην παγκόσμια αγορά πιέζουν τις βιομηχανίες να αλλάξουν συνταγές και στρατηγικές.
Παγκόσμια κρίση κακάο και αυξημένο κόστος παραγωγής
Η έντονη αστάθεια στην αγορά κακάο, σε συνδυασμό με σοβαρά προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, έχει καταστήσει τη σοκολάτα υψηλής περιεκτικότητας σε κακάο ακριβή και δύσκολα προβλέψιμη ως προϊόν.
Χαμηλές σοδειές σε Γκάνα και Ακτή Ελεφαντοστού
Καθοριστικό ρόλο διαδραματίζουν οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες στις δύο μεγαλύτερες παραγωγούς χώρες κακάο παγκοσμίως:
-
Γκάνα
-
Ακτή Ελεφαντοστού
Οι μειωμένες αποδόσεις οδήγησαν σε ιστορικά υψηλές τιμές στα τέλη του 2024, ενώ το 2025 καταγράφηκε μεν διόρθωση, χωρίς όμως να αντιστραφεί η επιβάρυνση που είχε ήδη περάσει στα ράφια.
Αλλαγές στις συνταγές και νέες εμπορικές πρακτικές
Μπροστά στη μεγάλη μεταβλητότητα, οι μεγάλες βιομηχανίες ζαχαρωδών προσπαθούν να περιορίσουν τον οικονομικό κίνδυνο.
«Προϊόντα με γεύση σοκολάτας»
Εταιρείες όπως η Mondelez International έχουν αναγνωρίσει δημόσια ότι η αστάθεια του κακάο δυσκολεύει τον οικονομικό προγραμματισμό. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, μάλιστα, ορισμένα γνωστά προϊόντα έπαψαν να χαρακτηρίζονται ως σοκολάτα, καθώς η περιεκτικότητά τους σε κακάο μειώθηκε κάτω από τα προβλεπόμενα όρια.
Παράλληλα, παρατηρούνται πρακτικές όπως:
-
μικρότερες συσκευασίες,
-
περισσότερες γεμίσεις,
-
χαμηλότερο ποσοστό κακάο.
Υποκατάστατα σοκολάτας: Τι χρησιμοποιούν οι εταιρείες
Την ίδια στιγμή, εναλλακτικές πρώτες ύλες κερδίζουν έδαφος, κυρίως σε προϊόντα όπου το κακάο δεν αποτελεί βασικό συστατικό.
Τα πιο συνηθισμένα υποκατάστατα
-
χαρούπι
-
ηλιόσποροι
-
σπόροι κολοκύθας
-
όσπρια
Οι λύσεις αυτές θεωρούνται φθηνότερες και πιο σταθερές σε κόστος, χρησιμοποιούνται δε κυρίως σε μπισκότα, δημητριακά και επικαλύψεις.
Θα παραμείνει ακριβή η σοκολάτα με κακάο;
Αναλυτές εκτιμούν ότι, ακόμη και αν οι διεθνείς τιμές υποχωρήσουν περαιτέρω, η σοκολάτα με υψηλή περιεκτικότητα σε κακάο θα παραμείνει ακριβή για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Οι μεγάλες πολυεθνικές μπορούν να «κλειδώνουν» τιμές μέσω μακροχρόνιων συμβολαίων, σε αντίθεση με τους μικρότερους παραγωγούς, οι οποίοι πλήττονται περισσότερο από τις διακυμάνσεις.
Τι σημαίνει αυτό για τον καταναλωτή
Παρότι το κακάο παραμένει αναπόσπαστο στοιχείο της κλασικής σοκολάτας, οι πιέσεις στη διεθνή αγορά οδηγούν σε μια νέα πραγματικότητα. Οι καταναλωτές θα συναντούν όλο και συχνότερα προϊόντα που μοιάζουν με σοκολάτα, αλλά διαφέρουν αισθητά στη σύσταση, τη γεύση και την ποιότητα από εκείνα που γνώριζαν μέχρι σήμερα.
