Μεγάλη είναι η ανησυχία για τις παγκόσμιες συνέπειες που θα προκαλέσει η απόφαση της Ρωσίας να αποσυρθεί από τη συμφωνία εξαγωγής αγροτικών προϊόντων από τα λιμάνια της Ουκρανίας.
ΝΑΤΟ και ΕΕ απηύθυναν νέα έκκληση στη Ρωσία να επιστρέψει στη συμφωνία για τα σιτηρά, την ίδια ώρα που η Μόσχα στυλώνει τα πόδια και δείχνει ακόμη και τον Καναδά ότι βρίσκεται πίσω από την μαζική επίθεση με drones το Σάββατο εναντίον του στόλου της στη Μαύρη Θάλασσα.
Η διεθνής κοινότητα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο μιας παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης, ενώ πληροφορίες από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης κάνουν λόγο για κατακόρυφη αύξηση στις τιμές των σιτηρών ακόμη και από σήμερα, Δευτέρα 31 Οκτωβρίου.
Με αυστηρό ύφος το ΝΑΤΟ κάλεσε την Κυριακή τη Μόσχα να επιστρέψει άμεσα στη συμφωνία για την εξαγωγή σιτηρών από τα ουκρανικά λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας.
«Ο πρόεδρος Πούτιν πρέπει να σταματήσει να χρησιμοποιεί ως όπλο τα τρόφιμα και να σταματήσει τον παράνομο πόλεμο στην Ουκρανία», ανέφερε η εκπρόσωπος της Συμμαχίας, Οάνα Λουνγκέσκου.
«Καλούμε τη Ρωσία να αναθεωρήσει την απόφασή της και να ανανεώσει τη συμφωνία κατεπειγόντως, επιτρέποντας να φτάσουν τα τρόφιμα σε εκείνους που τα χρειάζονται περισσότερο», πρόσθεσε.
Ταυτόχρονα και ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, δεν έκρυψε ότι «ανησυχεί βαθιά» για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί και για τον λόγο αυτό ανέβαλε κατά μία ημέρα το ταξίδι του στο Αλγέρι, όπου επρόκειτο να παραστεί στη Σύνοδο του Αραβικού Συνδέσμου.
Ο εκπρόσωπός του, Στεφάν Ντουζαρίκ, δήλωσε ότι ο Γκουτέρες έχει «εντατικές διαβουλεύσεις» προκειμένου η Ρωσία να επιστρέψει στη συμφωνία.
Νωρίτερα, η Ευρωπαϊκή Ένωση κάλεσε επίσης τη Ρωσία να ανακαλέσει την απόφασή της. Ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, ανέφερε στο twitter ότι «η ΕΕ προτρέπει τη Ρωσία να ανακαλέσει την απόφασή της για αναστολή της συμμετοχής της στη συμφωνία για τα σιτηρά».
Ο Μπορέλ συμπλήρωσε ότι «η απόφαση της Ρωσίας να αναστείλει τη συμμετοχή στη συμφωνία της Μαύρης Θάλασσας θέτει σε κίνδυνο την κύρια οδό εξαγωγής των τόσο απαραίτητων σιτηρών και λιπασμάτων για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης που προκλήθηκε από τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας».
Παίρνουν την ανηφόρα οι τιμές των σιτηρών
Αναλυτές της αγοράς σιτηρών ανέφεραν ότι από τη Δευτέρα θα εκτοξευτούν τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης προϊόντων.
Σύμφωνα με το Reuters, τους τελευταίους οκτώ μήνες -από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία- οι αγορές σιτηρών είναι ιδιαίτερα ευάλωτες, καθώς Ρωσία και Ουκρανία είναι οι μεγαλύτεροι εξαγωγείς σιταριού στον κόσμο, μάλιστα η Ουκρανία από τους μεγαλύτερους προμηθευτές και σε καλαμπόκι.
Η συμφωνία των δύο μερών για τη δημιουργία διαδρόμους μεταφοράς επέτρεψε την αποστολή πάνω από 9 εκατομμυρίων τόνων σιτηρών και εμπορευμάτων ελαιούχων σπόρων από τα λιμάνια της Ουκρανίας.
«Η ανακοίνωση της Ρωσίας θα οδηγήσει σίγουρα σε άνοδο των τιμών και στην αρχή της εβδομάδας είναι πολύ πιθανό να δούμε τις τιμές να ανεβαίνουν, απλώς και μόνο επειδή θα βγουν λιγότερα σιτηρά από την Ουκρανία», δήλωσε στο Reuters ο Arthur Portier της εταιρείας συμβούλων Agritel.
218 πλοία μπλοκαρισμένα - Τα 95 είναι φορτωμένα και εν πλω
Σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών της Ουκρανίας, οι εξαγωγές έχουν παγώσει μετά την αποχώρηση της Ρωσίας από τη συμφωνία.
Ο υπουργός Υποδομών, Ολεξάντρ Κουμπράκοφ, δήλωσε ότι ένα πλοίο φορτωμένο με 40 τόνους δημητριακών επρόκειτο να αποπλεύσει την Κυριακή με προορισμό την Αιθιοπία όμως «λόγω του αποκλεισμού του διαδρόμου των σιτηρών από τη Ρωσία, οι εξαγωγές είναι αδύνατες».
Συνολικά 218 πλοία έχουν «εμπλακεί ουσιαστικά» λόγω της απόφασης της Ρωσίας να αναστείλει τη συμμετοχή της στη συμφωνία, επισημαίνει το υπουργείο υποδομών της Ουκρανίας, όπως αναφέρει το Reuters.
«Διακόσια δεκαοχτώ πλοία είναι μπλοκαρισμένα στις τρέχουσες θέσεις τους», ανέφερε το υπουργείο μέσω της εφαρμογής ανταλλαγής μηνυμάτων Telegram.
Το υπουργείο δήλωσε ότι 95 φορτωμένα πλοία που είχαν εγκαταλείψει τα λιμάνια της Ουκρανίας αναμένουν επιθεώρηση για αποστολή στον τελικό προορισμό τους και 101 άδεια περιμένουν επιθεώρηση στην είσοδο των ουκρανικών λιμανιών. Ανέφερε επίσης ότι 22 πλοία με γεωργικά προϊόντα περίμεναν να φύγουν από τα λιμάνια της Ουκρανίας.
«Η ροή των τροφίμων πρέπει να συνεχιστεί»
Ο επικεφαλής του ΟΗΕ για τη συμφωνία εξαγωγής σιτηρών από την Ουκρανία δήλωσε σήμερα ότι τα εμπορικά πλοία δεν μπορούν να γίνουν ποτέ στρατιωτικός στόχος ή όμηροι, υπογραμμίζοντας ότι «η ροή των τροφίμων πρέπει να συνεχιστεί» βάσει της συμφωνίας από την οποία αποσύρθηκε η Ρωσία το Σαββατοκύριακο.
Η ανάρτηση στο Twitter του Αμίρ Αμπντουλά, του συντονιστή της πρωτοβουλίας σιτηρών της Μαύρης Θάλασσας, έγινε αφού Τουρκία και Ουκρανία κατέληξαν με τον ΟΗΕ σε ένα σχέδιο για τα πλοία που αναμένουν να χρησιμοποιήσουν τον διάδρομο που δημιουργήθηκε βάσει της συμφωνίας.
Η Ρωσία από την πλευρά της ανέστειλε τη συμμετοχή της στη συμφωνία «επ’ αόριστον» διότι δεν μπορεί «να εγγυηθεί την ασφάλεια των πολιτικών πλοίων», μετά την επίθεση που δέχθηκε ο στόλος της στη Μαύρη Θάλασσα.
Η απόφαση της Μόσχας προκάλεσε την αντίδραση της Ουκρανίας, του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και των ΗΠΑ, ενώ ο ΟΗΕ και η Τουρκία καταβάλλουν προσπάθειες για να σώσουν τη συμφωνία που συνήφθη τον Ιούλιο.
Την Κυριακή δεν υπήρξε καμία κίνηση φορτηγών πλοίων που μεταφέρουν ουκρανικά σιτηρά, όπως ανακοίνωσε το Κέντρο Κοινού Συντονισμού (JCC) το οποίο επιβλέπει την εφαρμογή της συμφωνίας.
Ο ΟΗΕ επεσήμανε σε ανακοίνωσή του ότι συμφώνησε με την Ουκρανία και την Τουρκία να μετακινηθούν 16 πλοία σήμερα – δώδεκα αναμένεται να αναχωρήσουν από ουκρανικά λιμάνια και τέσσερα άλλα να κατευθυνθούν προς αυτά.
Ήδη δύο φορτηγά πλοία έχουν αναχωρήσει από λιμάνια της Ουκρανίας με προορισμό την Τουρκία, σύμφωνα με τον ιστότοπο Marine traffic.
