Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έκανε γνωστό πως θα αποφασίσει για την ενδεχόμενη αμερικανική συμμετοχή στους βομβαρδισμούς του Ισραήλ στο Ιράν «κατά τη διάρκεια των δυο επόμενων εβδομάδων», μοιάζοντας να αφήνει περιθώριο στη διπλωματία, καταρχάς στη συνάντηση ανάμεσα στους επικεφαλής της διπλωματίας ευρωπαϊκών χωρών και της ΕΕ με αυτόν του Ιράν σήμερα στην Ελβετία, ώστε να υπάρξει πρόοδος προς διπλωματική λύση, έπειτα από μια εβδομάδα πολέμου.
Η κυβέρνηση του Ισραήλ διαβεβαίωσε πως οποιαδήποτε βοήθεια θα ήταν «καλοδεχούμενη» για να τερματιστεί το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας της Τεχεράνης. Αυτή η τελευταία διαψεύδει την κατηγορία πως επιδιώκει να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο κι επιμένει να τονίζει πως είναι δικαίωμά της να διαθέτει πολιτικό πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας.
Υποστηρίζοντας πως το Ιράν βρισκόταν πολύ κοντά στο να αποκτήσει πυρηνικό όπλο, το Ισραήλ εξαπέλυσε την περασμένη Παρασκευή 13η Ιουνίου μαζικές αεροπορικές επιδρομές εναντίον της Ισλαμικής Δημοκρατίας, κάτι που οδήγησε σε ιρανικά αντίποινα. Έκτοτε ιρανικές αεροπορικές επιδρομές και ιρανικά πυραυλικά πλήγματα διαδέχονται οι μεν τα δε. Κάνοντας λόγο για «ουσιαστική πιθανότητα διαπραγματεύσεων» με το Ιράν «στο εγγύς μέλλον», ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ ανέφερε χθες πως «θα πάρω την απόφαση μου» εντός «των δυο προσεχών εβδομάδων».
Αν υπάρχει «ευκαιρία για τη διπλωματία», ο Ρεπουμπλικάνος την αξιοποιεί «πάντα», αλλά, σε κάθε περίπτωση, «δεν φοβάται» να διατάξει στρατιωτική δράση, διαβεβαίωσε από την πλευρά της η εκπρόσωπός του Κάρολαϊν Λέβιτ, επιμένοντας στην επείγουσα φύση του ζητήματος λόγω της προόδου που καταγράφει κατ’ αυτή το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.
«Το μόνο που χρειάζονται είναι απόφαση του ανώτατου ηγέτη για αυτό», κατόπιν θα απαιτούνταν «περίπου δεκαπέντε ημέρες για να επιτύχουν την παραγωγή ατομικής βόμβας», πρόσθεσε. Η αναβολή που ανακοίνωσε η Ουάσιγκτον θα επιτρέψει την επιδίωξη διπλωματικής προόδου. «Υπάρχει τώρα παράθυρο μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες για να καταλήξουμε σε διπλωματική λύση», ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας Ντέιβιντ Λάμι αφού συναντήθηκε με τον Αμερικανό ομόλογό του Μάρκο Ρούμπιο στον Λευκό Οίκο χθες.
Ο κ. Λάμι πρόσθεσε πως σήμερα θα μεταβεί στη Γενεύη για να συναντήσει, μαζί με τον Γάλλο ομόλογό του Ζαν-Νοέλ Μπαρό, τον Γερμανό ομόλογό του Γιόχαν Βάντεφουλ και στην Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ Κάγια Κάλας με τον επικεφαλής της διπλωματίας του Ιράν, τον Αμπάς Αραγτσί. Η συνάντηση έχει σκοπό να «καλέσουμε να υπάρξει επιστροφή στη διπλωματική οδό και να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα», ανέφερε από την πλευρά του το Κε ντ’ Ορσέ.
ΗΠΑ: «Έτοιμες για απευθείας επαφή με τους Ιρανούς ανά πάσα στιγμή»
Κατά τη διάρκεια συνδιάλεξης των υπουργών Εξωτερικών Μπαρό και Ρούμπιο, ο δεύτερος «υπογράμμισε πως οι ΗΠΑ είναι έτοιμες για απευθείας επαφή με τους Ιρανούς ανά πάσα στιγμή», ανέφερε πηγή του AFP στο υπουργείο Εξωτερικών της Γαλλίας.
Την όγδοη ημέρα του πολέμου, drone που εξαπέλυσε το Ιράν αναχαιτίστηκε τη νύχτα από την ισραηλινή αεροπορία στη Χάιφα, στο βόρειο Ισραήλ, ανακοίνωσε ο ισραηλινός στρατός. Απαίτησε κατά τη διάρκεια της νύχτας ο πληθυσμός να απομακρυνθεί εσπευσμένα από βιομηχανική ζώνη στο βόρειο τμήμα της χώρας όπου επρόκειτο να προχωρήσει σε πλήγματα «εναντίον στρατιωτικής υποδομής», αναφερόμενος σε πυρηνική εγκατάσταση.
Από τη 13η Ιουνίου, έχουν εξαπολυθεί πλήγματα εναντίον εκατοντάδων στόχων, στρατιωτικών εγκαταστάσεων και στοιχείων του ιρανικού προγράμματος πυρηνικής ενέργειας. «Οι μισοί και πλέον» από τους εκτοξευτήρες ιρανικών πυραύλων καταστράφηκαν, διαβεβαίωσε χθες ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, σύμφωνα με την οποία οι «υπαρξιακές απειλές» που εγείρει το Ιράν για τη χώρα του είναι δύο, «η πυρηνική και αυτή των βαλλιστικών πυραύλων».
«Κάθε βοήθεια είναι ευπρόσδεκτη», πρόσθεσε παρότι διατράνωσε ότι το Ισραήλ έχει τη δυνατότητα να «πλήξει όλες τις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις». Το Ισραήλ θέλει να διατηρείται η ατμόσφαιρα αβεβαιότητας -όχι και τόσης πολλής, πάντως- σχετικά με το εάν κατέχει το ίδιο πυρηνικό οπλοστάσιο. Διαθέτει περίπου 90 πυρηνικές κεφαλές, σύμφωνα με το διεθνές ινστιτούτο έρευνας για την ειρήνη με έδρα τη Στοκχόλμη, το SIPRI.
Ο στρατός των ΗΠΑ είναι ο μόνος που διαθέτει τη διατρητική βόμβα GBU-57, που μπορεί να φθάσει σε μεγάλο βάθος και δυνητικά να πλήξει ιρανικές πυρηνικές μονάδες βαθιά στο υπέδαφος όπως στο εργοστάσιο εμπλουτισμού ουρανίου στη Φορντό, νότια της Τεχεράνης.
Χαμενεΐ: «Η χώρα μου δεν θα παραδοθεί ποτέ»
Την Τετάρτη, ο Αγιατολά Αλί Χαμενεΐ, ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, τόνισε πως η χώρα του δεν θα παραδοθεί «ποτέ». Προειδοποίησε πως εάν η Ουάσιγκτον εμπλακεί στον πόλεμο θα υποστεί «ανεπανόρθωτες ζημιές».
Δεκάδες αμερικανικά στρατιωτικά αεροσκάφη, ιδίως πελώρια μεταγωγικά, απομακρύνθηκαν από την αεροπορική βάση Αλ Ουντέιντ στο Κατάρ, από τις μεγαλύτερες στη Μέση Ανατολή, σύμφωνα με δορυφορικές φωτογραφίες που έχει στην κατοχή του το AFP. Σκοπός ήταν να προστατευτούν από ενδεχόμενο ιρανικά αντίποινα σε περίπτωση αμερικανικής εμπλοκής στη σύρραξη, εξήγησαν ειδικοί.
Οι ισραηλινές επιδρομές στην ιρανική επικράτεια έχουν στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 224 ανθρώπους, κατά τον πιο πρόσφατο επίσημο απολογισμό. Στο Ισραήλ, οι πύραυλοι και τα drones του Ισραήλ έχουν στοιχίσει τη ζωή σε 25 ανθρώπους. Χθες ιρανικός πύραυλος έπληξε νοσοκομείο στη Μπεερσέβα, στο νότιο Ισραήλ, προκαλώντας μεγάλες ζημιές.
Το κτίριο που χτυπήθηκε πάντως «ήταν άδειο», γιατροί και ασθενείς που βρίσκονταν εκεί είχαν απομακρυνθεί εσπευσμένα εδώ και μέρες, ωστόσο 40 άνθρωποι τραυματίστηκαν σε άλλα κτίρια, σύμφωνα με τον διευθυντή του νοσοκομείου. Ο κ. Νετανιάχου απείλησε πως η ηγεσία του Ιράν θα πληρώσει «πολύ ακριβά» την επίθεση αυτή.
«Τα μέτρα νόμιμης άμυνας του Ιράν είναι ακριβή και συμμορφώνονται απόλυτα προς το διεθνές δίκαιο και δεν στοχοποιούν παρά μόνο υποδομές που εμπλέκονται άμεσα ή υποστηρίζουν την παράνομη επίθεση» του Ισραήλ, ανέφερε χθες η ιρανική μόνιμη αντιπροσωπεία στον ΟΗΕ, σύμφωνα με το πρακτορείο MEHR. Οι Φρουροί της Επανάστασης από την πλευρά τους ανέφεραν χθες πως στόχος ήταν «κέντρο διοίκησης και κατασκοπείας» του Ισραήλ κοντά στο νοσοκομείο.
Το Ιράν ονόμασε σήμερα νέο επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών των Φρουρών της Επανάστασης, τον ταξίαρχο Ματζίντ Χανταμί, αντικαθιστώντας τον Μοχαμάντ Καζεμί, ο οποίος σκοτώθηκε σε ισραηλινό αεροπορικό βομβαρδισμό, μετέδωσε το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων IRNA. Οι πρώτες ισραηλινές επιδρομές είχαν σκοπό να αποκεφαλιστούν οι ιρανικές ένοπλες δυνάμεις, σκότωσαν ανώτατους αξιωματικούς τους, ανάμεσά τους τον επικεφαλής των Φρουρών Χουσέιν Σαλαμί και τον επικεφαλής του γενικού επιτελείου Μοχαμάντ Μπαγερί.
Οι ιρανικές αρχές προχώρησαν στην πλήρη διακοπή της πρόσβασης στο διαδίκτυο εδώ και 24 ώρες, ανακοίνωσε ο εξειδικευμένος οργανισμός NetBlocks στο Λονδίνο. Πρόκειται για την πιο μακρά διακοπή της πρόσβασης από τον Νοέμβριο του 2019, όταν βρίσκονται σε εξέλιξη μαζικές διαδηλώσεις που κατεστάλησαν βίαια από τις ιρανικές αρχές.
Συνεδριάζει το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ
Το Συμβούλιο Ασφαλείας θα πραγματοποιήσει έκτακτη συνεδρίαση σήμερα στις 10:00 (ώρα Νέας Υόρκης) σχετικά με τις συνεχιζόμενες εχθροπραξίες μεταξύ του Ιράν και του Ισραήλ. Η συνεδρίαση, η οποία θα διεξαχθεί υπό το θέμα «Απειλές κατά της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας», ζητήθηκε από το Ιράν με επιστολή του στις 18 Ιουνίου (S/2025/391). Το αίτημα για τη σύγκληση της συνεδρίασης υποστήριξαν επίσης η Αλγερία, η Κίνα, το Πακιστάν και η Ρωσία. Το Ιράν και το Ισραήλ αναμένεται να συμμετάσχουν στη συνεδρίαση βάσει του κανόνα 37 του Κανονισμού Διαδικασίας του Συμβουλίου. Κατά την σημερινή ενημέρωση, τα κράτη-μέλη αναμένεται να επαναλάβουν τις θέσεις που εξέφρασαν στη συνεδρίαση της 13ης Ιουνίου 2025.
Υπενθυμίζεται ότι η αναπλ. γενική γραμματέας ΟΗΕ για Πολιτικές Υποθέσεις και Υποθέσεις Οικοδόμησης Ειρήνης Ροζμαρι Ντικάρλο είχε υπογραμμίσει ότι η ειρηνική διευθέτηση μέσω διαπραγματεύσεων παραμένει η καλύτερη οδός για να διασφαλιστεί ο ειρηνικός χαρακτήρας του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, προειδοποιώντας για «επικείμενη ανάφλεξη με τεράστιες παγκόσμιες συνέπειες». Ο επικεφαλής του Διεθνή Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) Ραφαέλ Γκρόσι είχε τονίσει ότι οι πυρηνικές εγκαταστάσεις δεν πρέπει ποτέ να γίνονται στόχος, προειδοποιώντας για «σοβαρές επιπτώσεις στην πυρηνική ασφάλεια, την προστασία και τη διεθνή ειρήνη».
Η Αλγερία, το Πακιστάν και η Ρωσία καταδίκασαν την ισραηλινή επίθεση ως παραβίαση του διεθνούς δικαίου, στήριξαν το δικαίωμα του Ιράν στην αυτοάμυνα και αμφισβήτησαν ότι η διπλωματία έχει εξαντληθεί, παραπέμποντας στις συνεχιζόμενες συνομιλίες Ιράν-ΗΠΑ. Η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο τόνισαν ότι το Ιράν δεν πρέπει ποτέ να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, ζητώντας ταυτόχρονα αποκλιμάκωση, αυτοσυγκράτηση και επανέναρξη διπλωματικής προσπάθειας, αίτημα που υιοθέτησαν και άλλα μέλη.
Οι ΗΠΑ υιοθέτησαν την εκτίμηση του Ισραήλ ότι ενήργησε σε αυτοάμυνα και επιβεβαίωσαν ότι είχαν λάβει προειδοποίηση για την επιχείρηση, αλλά υπογράμμισαν ότι δεν συμμετείχαν και ότι προτεραιότητά τους παραμένει η προστασία του προσωπικού και των συμφερόντων τους στην περιοχή. Σε επιστολή του προς το Συμβούλιο Ασφαλείας στις 17 Ιουνίου , ο Υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ Γκιντεόν Σάαρ ανέφερε ότι στόχος της στρατιωτικής επιχείρησης ήταν η «εξουδετέρωση της υπαρξιακής και άμεσης απειλής» από τα πυρηνικά και βαλλιστικά προγράμματα του Ιράν, πλήττοντας εγκαταστάσεις και πρόσωπα που εμπλέκονται σε αυτά.
Στην επιστολή υποστηρίζεται ότι το Ισραήλ προέβη στην επιχείρηση «ως έσχατη λύση», σημειώνοντας ότι «η διπλωματία αποδείχθηκε αναποτελεσματική» και ότι τα πλήγματα αποτελούσαν «το τελευταίο παράθυρο ευκαιρίας για την αποτροπή απόκτησης πυρηνικών όπλων από το Ιράν».
Το Ιράν με επιστολή του στο Συμβούλιο Ασφαλείας στις 18 Ιουνίου χαρακτηρίζει την επίθεση του Ισραήλ «σκόπιμη, προμελετημένη και μεγάλης κλίμακας πράξη επιθετικότητας», η οποία πραγματοποιήθηκε «σε πλήρη συντονισμό» με τις ΗΠΑ, κατηγορώντας τις δύο χώρες για παράνομο πόλεμο κατά της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας του Ιράν.
Στην ίδια ιρανική επιστολή αναφέρεται ότι τα πλήγματα στόχευσαν κρίσιμες πολιτικές υποδομές, κατοικημένες περιοχές, νοσοκομεία, τα κεντρικά της Ιρανικής Ερυθράς Ημισελήνου και «ειρηνικές πυρηνικές εγκαταστάσεις που λειτουργούν υπό επιτήρηση του ΔΟΑΕ», χαρακτηρίζοντάς τα ως σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου και του Χάρτη του ΟΗΕ. Ζητεί από το Συμβούλιο να καταδικάσει τις επιθέσεις του Ισραήλ, να αποτρέψει περαιτέρω πλήγματα -συμπεριλαμβανομένων και αυτών από τρίτες δυνάμεις- και να λάβει δεσμευτικά μέτρα για τον τερματισμό των ενεργειών του Ισραήλ. Επαναβεβαιώνει επίσης το δικαίωμα του Ιράν στην αυτοάμυνα δυνάμει του Άρθρου 51 του Χάρτη του ΟΗΕ και δηλώνει ότι θα συνεχίσει να ασκεί το δικαίωμα αυτό έως ότου λήξει η επίθεση και το Συμβούλιο αναλάβει τις ευθύνες του.
Σε δεύτερη επιστολή του προς το Συμβούλιο Ασφαλείας στις 19 Ιουνίου 2025, το Ιράν υπογραμμίζει ότι «η ώρα για δράση είναι τώρα. Η διεθνής κοινότητα και ιδίως το Συμβούλιο Ασφαλείας, δεν πρέπει να παραμείνει σιωπηλή καθώς εγκλήματα και επιθέσεις διαπράττονται στο φως της ημέρας, καθώς το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο παραβιάζεται ευρέως και συστηματικά και καθώς ειρηνικοί πυρηνικοί χώροι και εγκαταστάσεις που λειτουργούν υπό τις εγγυήσεις του ΔΟΑΕ δέχονται άμεσες επιθέσεις».
Την περασμένη εβδομάδα, το Συμβούλιο Διοικητών του ΔΟΑΕ υιοθέτησε ψήφισμα που κατατέθηκε από Γαλλία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο και ΗΠΑ με το οποίο για πρώτη φορά μετά από σχεδόν 20 χρόνια διαπιστώνεται ότι το Ιράν παραβιάζει τις υποχρεώσεις του περί Μη Διάδοσης. Το ψήφισμα παραπέμπει σε ευρήματα «εκτενούς έκθεσης» που συνέταξε ο ΔΟΑΕ τον Μάιο για δραστηριότητες του Ιράν σε μη δηλωμένες εγκαταστάσεις και στην έλλειψη συνεργασίας του Ιράν με τον ΔΟΑΕ. Στην έκθεση αναφέρεται ότι τα ευρήματα «εγείρουν ζητήματα που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Συμβουλίου Ασφαλείας». Ως απάντηση, το Ιράν ανακοίνωσε την ενεργοποίηση νέας εγκατάστασης εμπλουτισμού. Η ισραηλινή επίθεση ξεκίνησε λίγες ώρες έπειτα από αυτή την ανακοίνωση.
Το Ισραήλ ισχυρίζεται πως έπληξε το χώρο πυρηνικής έρευνας στο Ιράν
Ο ισραηλινός στρατός δήλωσε την Παρασκευή ότι πραγματοποίησε επιθέσεις σε δεκάδες στρατιωτικούς στόχους στο Ιράν κατά τη διάρκεια της νύχτας, συμπεριλαμβανομένης επίθεσης στον Οργανισμό Αμυντικής Καινοτομίας και Έρευνας (SPND), ο οποίος, όπως ανέφερε, εμπλέκεται στην ανάπτυξη πυρηνικών όπλων του Ιράν. Πάνω από 60 μαχητικά αεροσκάφη συμμετείχαν στις επιθέσεις, ρίχνοντας 120 πυρομαχικά, σύμφωνα με τον στρατό.
Ο IDF αναφέρει πως οι στόχοι περιλάμβαναν «πολλά βιομηχανικά εργοστάσια παραγωγής πυραύλων» στην Τεχεράνη, τα οποία είχαν χρησιμεύσει ως «η βιομηχανική καρδιά του Υπουργείου Άμυνας του Ιράν».
«Μεταξύ των στόχων ήταν στρατιωτικές βιομηχανικές εγκαταστάσεις που παράγουν εξαρτήματα πυραύλων και εγκαταστάσεις για την παραγωγή πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται στη χύτευση κινητήρων πυραύλων», αναφέρει ο IDF. Οι επιθέσεις χτύπησαν επίσης τα «γραφεία του πυρηνικού προγράμματος SPND», σύμφωνα με τον στρατό, μια τοποθεσία που είχε ήδη στοχοθετηθεί κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης.
