Ο πρωθυπουργός, κ. Κυριάκος Μητσοτάκης σε μια ακόμα επικοινωνιακή εμφάνιση, παραδέχτηκε ότι οι «πρώτες αυξήσεις» που δόθηκαν στο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό απλώς βελτιώνουν την κατάσταση, χωρίς όμως να φέρνουν τη δημόσια υγεία εκεί που «θέλουμε». Η παραδοχή αυτή έρχεται μετά από χρόνια υποχρηματοδότησης, εξουθένωσης του προσωπικού και συστηματικής υποτίμησης του ΕΣΥ. Μια σταγόνα στον ωκεανό, βαφτίζεται πρόοδος.
Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στη βελτίωση των δημόσιων οικονομικών, υπονοώντας ότι ήρθε η ώρα τα πλεονάσματα να «επενδυθούν». Μέχρι σήμερα όμως, η «επένδυση» στη δημόσια υγεία περιοριζόταν σε μεγάλα λόγια και αποσπασματικές παρεμβάσεις. Οι «αντιδράσεις» που λέει πως αντιμετωπίζει δεν είναι τίποτα άλλο από κραυγές ενός συστήματος στα όρια της κατάρρευσης.
Αναφερόμενος στην «επιβράβευση με βάση την απόδοση», επανέλαβε την πρόθεσή του να ανταμείβονται οι «εξαιρετικοί» μέσα από «διαφανείς διαδικασίες», χωρίς καμία αποσαφήνιση για το ποιος και πώς θα κρίνει την αριστεία. Προφανώς, ο κ. Μητσοτάκης φαντάζεται ότι το ΕΣΥ λειτουργεί σαν επιχείρηση πολυεθνικής, όπου μπορεί να απομονώνει κανείς «τους καλούς» από το αποδεκατισμένο σύνολο.
Η κορύφωση του κυνισμού ήρθε με την αναφορά στο… «γιατρό του μήνα», ένα αμερικανικής κοπής θεαματικό μοντέλο «αναγνώρισης», που μάλλον προορίζεται για να καλύψει το έλλειμμα μισθού με χειροκροτήματα και πλακέτες. Αντί για προσλήψεις, μόνιμη στήριξη και αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας, το success story εξαντλείται σε ευχολόγια, σε μια δήθεν «κουλτούρα επιβράβευσης», που αγνοεί επιδεικτικά το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι του ΕΣΥ κρατούν όρθιο το σύστημα κόντρα σε όλα – χωρίς στηρίξεις, χωρίς μέριμνα, χωρίς ουσιαστική αναγνώριση.
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός δήλωσε με σιγουριά ότι η χώρα βρίσκεται στον «καλό δρόμο» για ένα «νέο Εθνικό Σύστημα Υγείας». Πρόκειται για μια ακόμη εξαγγελία μεταρρυθμίσεων που υπόσχονται μια ριζική αναβάθμιση του ΕΣΥ, την ώρα που η καθημερινότητα στα δημόσια νοσοκομεία μαρτυρά το αντίθετο: υποστελέχωση, εξουθενωμένο προσωπικό και ασθενείς σε ράντζα.
Ο κ. Μητσοτάκης έκανε λόγο για αύξηση της χρηματοδότησης σε σχέση με το 2019, αποσιωπώντας ωστόσο ότι ξεκινά από ένα ιδιαίτερα χαμηλό σημείο, ύστερα από χρόνια συστηματικής απαξίωσης της δημόσιας υγείας. Οι «σημαντικές αυξήσεις» στις απολαβές των γιατρών παρουσιάζονται ως επίτευγμα, ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για διορθωτικές κινήσεις που έρχονται με καθυστέρηση και δεν αρκούν για να αναστρέψουν τη μαζική φυγή ιατρών στο εξωτερικό.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην αυτοτελή φορολόγηση των εφημεριών – ένα πάγιο αίτημα που χρησιμοποιείται τώρα επικοινωνιακά ως απόδειξη «μεταρρυθμιστικού έργου». Την ίδια ώρα, οι γιατροί συνεχίζουν να εργάζονται σε συνθήκες εξάντλησης, καλύπτοντας πολλαπλά πόστα και βάρδιες λόγω ελλείψεων προσωπικού.
Ο πρωθυπουργός επανήλθε στην αγαπημένη του θεματολογία περί «ψηφιακού κράτους», αυτή τη φορά με μια αισιόδοξη αναφορά στην τεχνητή νοημοσύνη, παρουσιάζοντας πιλοτικά προγράμματα όπως αυτό στον Ευαγγελισμό, που υποτίθεται θα αλλάξει «τα πάντα» στην εμπειρία των εφημεριών. Πίσω όμως από τη ρητορική της καινοτομίας, μένουν αναπάντητα ερωτήματα: Πόσο λειτουργικά είναι αυτά τα συστήματα; Πόσο έτοιμο είναι το προσωπικό να τα υποστηρίξει; Και κυρίως, ποιοι ιδιώτες και ποιες εταιρείες θα αναλάβουν τη διαχείρισή τους;
Στον ίδιο τόνο, υποσχέθηκε «οργανωμένες δράσεις πρόληψης», λες και το σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας δεν παραμένει διαλυμένο, με Κέντρα Υγείας χωρίς γιατρούς, εξοπλισμό ή υποδομές. Η «σχεδόν καθολική αποδοχή» που επικαλέστηκε δεν επιβεβαιώνεται ούτε από την προσβασιμότητα, ούτε από τη συμμετοχή του πληθυσμού σε προληπτικά προγράμματα.
Τέλος, αναφέρθηκε στην επικείμενη αξιολόγηση των υπηρεσιών υγείας, μέσω ερωτηματολογίων που θα συμπληρώνουν οι ασθενείς. Μια ακόμη επικοινωνιακή πρωτοβουλία με στόχο τη δημιουργία εντυπώσεων, που δύσκολα θα αλλάξει ουσιαστικά την κατάσταση, αν δεν συνοδευτεί από γενναίες ενισχύσεις σε προσωπικό, πόρους και θεσμική στήριξη.
Με λίγα λόγια, πρόκειται για μια ομιλία γεμάτη υποσχέσεις, τεχνολογικές φαντασιώσεις και επικοινωνιακά σλόγκαν, την ώρα που οι πραγματικές ανάγκες του ΕΣΥ παραμένουν σταθερά στο περιθώριο.
