Με μια τροπολογία που πέρασε με οριακή πλειοψηφία και με τη Βουλή σε καθεστώς πολιτικής έντασης, η κυβέρνηση επέλεξε να αναστείλει το δικαίωμα στο άσυλο για όσους φτάνουν στην Ελλάδα από τη Βόρεια Αφρική δια θαλάσσης. Μια ρύθμιση που όχι μόνο θέτει υπό αμφισβήτηση το Διεθνές Δίκαιο και τις υποχρεώσεις της χώρας βάσει της ΕΣΔΑ, αλλά φανερώνει και μια επικίνδυνη διολίσθηση της ελληνικής πολιτείας σε απολυταρχικές λογικές «κατάστασης ανάγκης».
Πίσω από τις δηλώσεις περί «εισβολής» και τις επικλήσεις «έκτακτης ανάγκης», κρύβεται μια πολιτική επιλογή καθαρά τιμωρητικού χαρακτήρα, που μετατρέπει την Ελλάδα σε φρούριο και τους πρόσφυγες σε αόρατους ανθρώπους, χωρίς δικαιώματα, χωρίς φωνή.
Η κυβέρνηση επιλέγει συνειδητά να επιστρέφει ανθρώπους χωρίς καταγραφή, παραβιάζοντας βασικές αρχές του προσφυγικού δικαίου, με όρους που θυμίζουν περισσότερο μαζική απέλαση παρά οργανωμένη πολιτική με σεβασμό στο κράτος δικαίου. Η επιλογή της μη καταγραφής, της κράτησης και των εξπρές απελάσεων δεν είναι αθώα. Είναι συνειδητός πολιτικός σχεδιασμός, που επενδύει στον φόβο, στην ξενοφοβία και στην εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού για μικροπολιτικά οφέλη.
Το «πάγωμα» του ασύλου δεν είναι λύση – είναι παραβίαση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ευρωπαϊκών συνθηκών που η Ελλάδα υποτίθεται ότι τιμά. Ακόμα πιο ανησυχητική είναι η θολή και αντιφατική επίκληση του άρθρου 15 της ΕΣΔΑ – της διάταξης για την αναστολή δικαιωμάτων σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Η κυβέρνηση το επικαλείται, χωρίς καν να το ενεργοποιεί τυπικά, δημιουργώντας ένα νομικό τέρας: μια δήλωση «παρέκκλισης» χωρίς νομική βάση, που διαλύει τη νομική ασφάλεια και ανοίγει επικίνδυνα παράθυρα αυθαιρεσίας. Όσο για το πολιτικό αφήγημα, οι εικόνες που προσπαθεί να καλλιεργήσει η κυβέρνηση –οι «μωρομάνες» που γίνονται «παραμύθι», οι 3 εκατομμύρια «εν αναμονή εισβολείς»– εξυπηρετούν ένα ξεκάθαρο σχέδιο δαιμονοποίησης των μεταναστών και μετατόπισης της δημόσιας συζήτησης από τα πραγματικά αίτια και τις ευθύνες για τη διαχείριση του φαινομένου.
Η τροπολογία δεν είναι απλώς προβληματική· είναι επικίνδυνη. Θέτει τη χώρα σε τροχιά θεσμικής εκτροπής και υπονομεύει τις δημοκρατικές της βάσεις. Και το χειρότερο; Δεν δίνει καμία απολύτως ουσιαστική απάντηση στο πρόβλημα.
Είναι μια επικοινωνιακή χειρονομία χωρίς αποτέλεσμα, αλλά με τεράστιο κόστος για την εικόνα και τις δεσμεύσεις της Ελλάδας στο διεθνές πεδίο. Όσοι ψήφισαν «παρών» ή σιώπησαν, φέρουν μερίδιο ευθύνης. Η στάση τους δεν είναι ουδετερότητα – είναι συνενοχή σε μια πολιτική καταπάτησης δικαιωμάτων στο όνομα του εντυπωσιασμού και του φόβου. Η Ιστορία θα καταγράψει αυτή την τροπολογία ως μία μαύρη σελίδα για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα.
