Καθοριστική σημασία ενδέχεται να έχει η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για την επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού στους δημοσίους υπαλλήλους, καθώς ενδέχεται να ανοίξει τον δρόμο για αντίστοιχες διεκδικήσεις και από τους συνταξιούχους.
Παρότι η υπόθεση θεωρείται νομικά σύνθετη, νομικοί κύκλοι εκτιμούν ότι η τελική απόφαση –αναμένεται μετά το καλοκαίρι– ενδέχεται να επιτρέψει μερική τουλάχιστον αποκατάσταση των δώρων, με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία και συγκεκριμένα την κοινοτική οδηγία περί σύγκλισης μισθών μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, που αποτέλεσε σημείο αναφοράς τόσο για τους εισηγητές του ΣτΕ όσο και για τους νομικούς εκπροσώπους της ΑΔΕΔΥ.
Η προσφυγή στο ΣτΕ
Η συζήτηση έγινε στο πλαίσιο πιλοτικής δίκης, μετά από αίτηση της ΑΔΕΔΥ, με αφορμή αγωγή δημοσίου υπαλλήλου –εκπαιδευτικού– ο οποίος διεκδικεί 6.278 ευρώ για τα έτη 2023 και 2024, επικαλούμενος τη βελτίωση των οικονομικών της χώρας και την άρση των περιορισμών που επιβλήθηκαν με τα μνημόνια.
Ο προσφεύγων υποστηρίζει ότι η μη επαναφορά των επιδομάτων εορτών και αδείας παραβιάζει το Σύνταγμα και θεμελιώδεις αρχές, όπως αυτές της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ισότητας και της αναλογικότητας. Επιπλέον, επικαλείται την Οδηγία 2022/2041/ΕΕ και τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε., ζητώντας την εφαρμογή των αρχών ίσης μεταχείρισης με βάση το ατομικό εργατικό δίκαιο, που ισχύει και στον ιδιωτικό τομέα.
Η στάση του Δημοσίου
Αντίθετα, οι εκπρόσωποι του Δημοσίου τόνισαν ότι η επαναφορά των δώρων θα προκαλέσει σημαντική και μόνιμη δημοσιονομική επιβάρυνση, ύψους 1,37 δισ. ευρώ ετησίως χωρίς εισφορές – και 1,55 δισ. ευρώ συνολικά με τις εισφορές. Το οικονομικό επιτελείο προειδοποιεί ότι μια τέτοια δαπάνη ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο τη δημοσιονομική σταθερότητα και να ενεργοποιήσει διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος.
Η ευρωπαϊκή διάσταση
Η κοινοτική οδηγία για τις κατώτατες αμοιβές αποτέλεσε βασικό σημείο αναφοράς στη διαδικασία. Παρότι η Ελλάδα την έχει ενσωματώσει με τον Νόμο 5163/2024, προβλέποντας εισαγωγικό μισθό 880 ευρώ στο Δημόσιο (ίσο με τον κατώτατο μισθό στον ιδιωτικό τομέα), εντούτοις η ρύθμιση δεν προβλέπει καταβολή δώρων, σε αντίθεση με τον ιδιωτικό τομέα.
