Η ταχεία διείσδυση της Τεχνητής Νοημοσύνης και των αυτοματοποιημένων συστημάτων δεν αποτελεί πλέον θεωρητικό σενάριο, αλλά μια πραγματικότητα που επηρεάζει άμεσα τον τρόπο με τον οποίο οργανώνεται και λειτουργεί η αγορά εργασίας. Οι επιχειρήσεις επενδύουν σε τεχνολογίες που αυξάνουν την αποδοτικότητα και μειώνουν το κόστος, οδηγώντας σε αναδιάταξη επαγγελματικών ρόλων.
Εργασίες που βασίζονται σε επαναλαμβανόμενες διαδικασίες, τυποποιημένα καθήκοντα ή μαζική διαχείριση δεδομένων βρίσκονται ήδη στο επίκεντρο αυτής της μετάβασης, με την ανθρώπινη συμμετοχή να περιορίζεται σταδιακά.
Σύμφωνα με την Έκθεση για το Μέλλον της Εργασίας 2025 του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, η τεχνολογική πρόοδος συνδυάζεται με κρίσιμες κοινωνικές και οικονομικές εξελίξεις, όπως η πράσινη μετάβαση, η γήρανση του πληθυσμού και η γεωπολιτική αβεβαιότητα.
Το αποτέλεσμα είναι ένα εργασιακό περιβάλλον όπου η ευελιξία και η ψηφιακή προσαρμοστικότητα αποκτούν κεντρικό ρόλο, ενώ δεκάδες παραδοσιακά επαγγέλματα προβλέπεται να συρρικνωθούν έως το 2030.
Ποιοι επαγγελματικοί ρόλοι θεωρούνται πιο ευάλωτοι
Οι ειδικότητες που βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο είναι εκείνες που σχετίζονται με διοικητική υποστήριξη, συναλλαγές και βασικές λειτουργίες εξυπηρέτησης. Η αυτοματοποίηση μέσω λογισμικών, συστημάτων ERP, chatbots και ψηφιακών βοηθών περιορίζει σημαντικά την ανάγκη για ανθρώπινο δυναμικό σε αυτούς τους τομείς.
Μεταξύ των επαγγελμάτων που εκτιμάται ότι θα μειωθούν τα επόμενα χρόνια συγκαταλέγονται οι ταχυδρομικοί υπάλληλοι, οι ταμίες, οι γραμματείς, οι τηλεπωλητές, οι υπάλληλοι λογιστηρίων, οι εργαζόμενοι στις εκτυπώσεις και ορισμένοι βοηθητικοί νομικοί ρόλοι.
Κοινό χαρακτηριστικό αυτών των ειδικοτήτων είναι ότι τα καθήκοντά τους μπορούν να τυποποιηθούν και να εκτελεστούν ταχύτερα και με χαμηλότερο κόστος από ψηφιακά συστήματα.
Η εικόνα στην Ελλάδα – Τι δείχνουν τα στοιχεία
Στην Ελλάδα, τα δεδομένα του Cedefop καταγράφουν ότι η συρρίκνωση ορισμένων επαγγελμάτων έχει ήδη ξεκινήσει, κυρίως σε θέσεις χαμηλής και μεσαίας εξειδίκευσης. Οι γραμματειακές και καθαρά διοικητικές θέσεις εμφανίζουν σταθερή πτωτική πορεία, με τις προβλέψεις να δείχνουν συνέχιση της τάσης έως το 2035.
Ιδιαίτερα έντονη είναι και η υποχώρηση στον πρωτογενή τομέα, όπου η απασχόληση εκτιμάται ότι μειώνεται έως και 4,2% ετησίως, λόγω αυτοματισμού, γήρανσης του εργατικού δυναμικού και περιορισμού της χειρωνακτικής εργασίας.
Δεν καταργείται η εργασία – αλλά αλλάζει το περιεχόμενό της
Παρά τις ανησυχίες, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν οδηγεί σε συνολική κατάργηση της εργασίας, αλλά σε βαθύ μετασχηματισμό της. Η ζήτηση μετατοπίζεται προς ρόλους που απαιτούν κριτική σκέψη, δημιουργικότητα, σύνθετη επίλυση προβλημάτων και προηγμένες ψηφιακές δεξιότητες.
Η προσαρμοστικότητα και η δια βίου μάθηση αναδεικνύονται σε καθοριστικούς παράγοντες για τη διατήρηση της απασχολησιμότητας σε ένα περιβάλλον που αλλάζει με ταχείς ρυθμούς.
