Σημαντικές μεταρρυθμίσεις φέρνει το νέο σχέδιο του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, το οποίο κατατέθηκε στη Βουλή τα ξημερώματα του Σαββάτου. Το επικαιροποιημένο πλαίσιο αλλάζει ριζικά φιλοσοφία, εγκαταλείποντας την πρακτική της τιμωρίας του οχήματος και στρέφοντας πλέον το βάρος των κυρώσεων στον ίδιο τον οδηγό.
Σαφής στόχευση και αυστηροί κανόνες
Η νέα προσέγγιση του ΚΟΚ φέρνει μαζί της αυστηρότερες ποινές, μεταξύ των οποίων υψηλά χρηματικά πρόστιμα και αφαίρεση άδειας οδήγησης. Η λογική του «χτυπάμε τη συμπεριφορά, όχι το μέσο» διαπερνά ολόκληρο το σχέδιο νόμου, ενώ το Σύστημα Ελέγχου Συμπεριφοράς Οδηγών (Σ.Ε.Σ.Ο.) παραμένει σε ισχύ για την καταγραφή και αξιολόγηση της οδηγικής συμπεριφοράς. Οι παραβάσεις κατηγοριοποιούνται πλέον με βάση τον βαθμό επικινδυνότητάς τους, δίνοντας έμφαση στην πρόληψη και την αποτροπή της υποτροπής.
Κατηγοριοποίηση παραβάσεων
Οι παραβάσεις διακρίνονται σε:
Υψηλής επικινδυνότητας (Ε3) – όπως παραβίαση σηματοδότη, υπερβολική ταχύτητα, οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ ή ναρκωτικών. Οι πράξεις αυτές πλέον διώκονται με ποινές κακουργηματικού χαρακτήρα, με ποινές φυλάκισης και κάθειρξης που φτάνουν έως και τα ισόβια, ανάλογα με τις συνέπειες.
Μέσης επικινδυνότητας (Ε2) – π.χ. αντικανονική στάθμευση, με ποινές προστίμου 150€ και αφαίρεση διπλώματος για 20 ημέρες.
Χαμηλής επικινδυνότητας (Ε1) – π.χ. έλλειψη εγγράφων, με πρόστιμο 30€ και αφαίρεση διπλώματος για 10 ημέρες.
Οι ποινές διπλασιάζονται, τριπλασιάζονται… ή γίνονται ισόβιες
Ιδιαίτερα σκληρός είναι ο νέος ΚΟΚ με τους υποτροπιάζοντες. Για παραβάσεις όπως χρήση κινητού ή υπερβολική ταχύτητα, η τρίτη φορά μπορεί να φέρει πρόστιμο 4.000€ και αφαίρεση διπλώματος για 8 χρόνια. Σε ακραίες περιπτώσεις, η αφαίρεση μπορεί να είναι διά βίου.
Κίνηση μεθυσμένου = κακούργημα
Αυστηροποιούνται οι ποινές για αλκοόλ:
- Από 0,50–0,80 g/l: 350€ πρόστιμο και αφαίρεση άδειας για 30 ημέρες.
- Πάνω από 1,10 g/l: Φυλάκιση 2 μηνών, 1.200€ πρόστιμο, αφαίρεση άδειας και πινακίδων για 6 μήνες.
30 χλμ/ώρα μέσα στις πόλεις από το 2026
Από 1η Ιανουαρίου 2026, η μέγιστη ταχύτητα εντός κατοικημένων περιοχών πέφτει στα 30 χλμ./ώρα — με εξαιρέσεις. Στόχος, η ενίσχυση της βιώσιμης κινητικότητας και η μείωση των ατυχημάτων.
Αντικοινωνική οδήγηση: νέα κατηγορία, βαριές κυρώσεις
Η στάθμευση σε ράμπες ΑμεΑ ή η οδήγηση στη ΛΕΑ πλέον λογίζονται ως «αντικοινωνικές παραβάσεις». Προβλέπονται:
- Πρόστιμα έως 350€
- Αφαίρεση διπλώματος έως 60 ημέρες
- Άμεση απομάκρυνση του οχήματος
Κίνδυνοι στα τραμ και σιδηρόδρομοι: Ποινικές διώξεις
Η μη παραχώρηση προτεραιότητας σε τρένα ή τραμ μπορεί να επιφέρει:
- Πρόστιμα έως 1.200€
- Ποινές φυλάκισης 1–5 ετών
- Αφαίρεση διπλώματος έως 70 ημέρες
Ηχορρύπανση και ρύποι
Οχήματα που ξεπερνούν τα επιτρεπτά όρια εκπομπής ρύπων ή προκαλούν υπερβολικό θόρυβο τιμωρούνται με:
- Πρόστιμο 350€
- Αφαίρεση διπλώματος για 70 ημέρες
- Αφαίρεση πινακίδων για 40 ημέρες
