Ο αιματοκρίτης είναι υπεύθυνος για το ποσοστό των ερυθρών αιμοσφαιρίων στο αίμα μας και αποτελεί βασικό δείκτη για την κατάσταση της υγείας. Μας δίνει πληροφορίες για το πόσο "πυκνό" είναι το αίμα και επηρεάζει σημαντικές λειτουργίες, όπως η ενυδάτωση του οργανισμού, η οξυγόνωση των οργάνων, καθώς και η ύπαρξη αναιμίας ή αιμορραγίας.
Τα φυσιολογικά όρια διαφέρουν ανάλογα με το φύλο και την ηλικία: κυμαίνονται περίπου από 40% έως 52% για τους άντρες, από 36% έως 48% για τις γυναίκες, και από 29% έως 43% για τα παιδιά.
Γιατί μπορεί να πέσει ο αιματοκρίτης;
Η πιο συχνή αιτία είναι η αναιμία, δηλαδή η μείωση των ερυθρών αιμοσφαιρίων ή της αιμοσφαιρίνης, γεγονός που περιορίζει την ικανότητα του αίματος να μεταφέρει οξυγόνο. Η αναιμία είναι συχνότερη στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, στα παιδιά και σε άτομα με χρόνιες παθήσεις.
Η κακή διατροφή, ιδίως όταν υπάρχει έλλειψη σιδήρου, βιταμίνης Β12 ή φυλλικού οξέος, μπορεί επίσης να ρίξει τον αιματοκρίτη. Στην εγκυμοσύνη είναι φυσιολογικό να παρατηρείται μείωση, γι’ αυτό συχνά συστήνονται συμπληρώματα. Επιπλέον, παράγοντες όπως εσωτερική αιμορραγία, ορισμένα φάρμακα ή ορμονικές διαταραχές μπορούν επίσης να επηρεάσουν αρνητικά τα επίπεδα.
Τα συμπτώματα;
Η πιο συνηθισμένη εκδήλωση είναι η εύκολη κούραση και η δυσκολία συγκέντρωσης. Άλλα σημάδια περιλαμβάνουν ωχρότητα, ζάλη, ταχυκαρδία, αίσθημα παλμών και εύθραυστα μαλλιά και νύχια.
Πώς να αυξήσω τον αιματοκρίτη μέσω της διατροφής;
Η σωστή διατροφή είναι κλειδί. Ενσωμάτωσε στο καθημερινό σου διαιτολόγιο τροφές πλούσιες σε σίδηρο, όπως:
- Κόκκινο κρέας: Πλούσιο σε αιμικό σίδηρο, που απορροφάται εύκολα. Προσοχή στην υπερβολική κατανάλωση λόγω χοληστερίνης (1 φορά την εβδομάδα είναι αρκετή).
- Πράσινα φυλλώδη λαχανικά: Σπανάκι, μπρόκολο περιέχουν μη-αιμικό σίδηρο που απορροφάται σε μικρότερες ποσότητες, αλλά βοηθάει σε συνδυασμό με αιμικό σίδηρο. Καλύτερα μαγειρεμένα παρά ωμά.
- Όσπρια: Καλή πηγή σιδήρου, ιδανικά σε συνδυασμό με βιταμίνη C (π.χ. πιπεριές, ντομάτες) για καλύτερη απορρόφηση. Απόφυγε γαλακτοκομικά και ροφήματα με καφεΐνη μαζί με τα όσπρια.
- Εσπεριδοειδή: Πλούσια σε βιταμίνη C, βοηθούν την απορρόφηση σιδήρου. Χρησιμοποίησε χυμό λεμονιού στη σαλάτα ή συνδύασέ τα με άλλα τρόφιμα πλούσια σε σίδηρο.
- Αβοκάντο: Περιέχει φυλλικό οξύ που ενισχύει την απορρόφηση σιδήρου.
- Σουσάμι και ταχίνι: Πλούσια σε σίδηρο και ευεργετικά για την καρδιά.
- Λιαστές ντομάτες: Πλούσιες σε σίδηρο, αντιοξειδωτικά και λυκοπένιο, που προστατεύουν την καρδιά και έχουν αντικαρκινική δράση.
- Αποξηραμένα φρούτα: Δαμάσκηνα, βερίκοκα, σταφίδες (ιδιαίτερα οι μαύρες), πλούσια σε σίδηρο και ενέργεια.
- Σκόνη κακάο και μαύρη σοκολάτα: Περιέχουν υψηλή ποσότητα σιδήρου και είναι γευστικές επιλογές.
Με σωστή διατροφή και προσοχή στην υγεία σου, μπορείς να ανεβάσεις τα επίπεδα του αιματοκρίτη και να βελτιώσεις την ευεξία σου.
