Η βιταμίνη Β12 αποτελεί βασικό «καύσιμο» για τη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος, γι’ αυτό και η ανεπάρκειά της μπορεί να προκαλέσει ακόμη και παράδοξες ή απροσδόκητες εκδηλώσεις στον οργανισμό.
Ο ρόλος και η σημασία της βιταμίνης Β12
Η βιταμίνη Β12 (κοβαλαμίνη) συμμετέχει στην παραγωγή του DNA και του RNA, ενισχύοντας τη γνωστική λειτουργία και προστατεύοντας το νευρικό δίκτυο. Σε συνδυασμό με τη βιταμίνη Β9, συμβάλλει στη δημιουργία ερυθρών αιμοσφαιρίων, μειώνοντας τον κίνδυνο αναιμίας και έντονης κόπωσης.
Επειδή ο ανθρώπινος οργανισμός δεν μπορεί να τη συνθέσει αυτόνομα, είναι απαραίτητο να προσλαμβάνεται μέσω τροφών ή συμπληρωμάτων. Οι ημερήσιες ανάγκες ενός ενήλικα υπολογίζονται περίπου στα 2,4 μικρογραμμάρια.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από έλλειψη Β12
Οι χορτοφάγοι και οι vegan, επειδή η βιταμίνη Β12 βρίσκεται αποκλειστικά σε ζωικά προϊόντα (κρέας, ψάρια, αυγά, γαλακτοκομικά).
Οι ηλικιωμένοι, καθώς το σώμα τους δυσκολεύεται να απορροφήσει τη βιταμίνη, ακόμα κι αν τη λαμβάνουν από τις τροφές.
Επιπλέον, άτομα που πάσχουν από νόσους του πεπτικού, όπως κοιλιοκάκη ή νόσο του Crohn, ενδέχεται να μην απορροφούν σωστά τη Β12. Παρόμοιο πρόβλημα μπορεί να προκαλέσει και η μακροχρόνια χρήση φαρμάκων για το στομάχι, που μειώνουν την παραγωγή οξέος, στοιχείο απαραίτητο για την απορρόφησή της.
Συμπτώματα που υποδεικνύουν έλλειψη βιταμίνης Β12
- Αίσθημα κόπωσης και αδυναμία.
- Αναιμία, λόγω μειωμένης παραγωγής ερυθρών αιμοσφαιρίων.
Ωστόσο, υπάρχουν και πιο παράξενα συμπτώματα που συχνά δεν συνδέονται άμεσα με τη βιταμίνη Β12:
- Μυρμήγκιασμα ή μούδιασμα σε χέρια και πόδια.
- Μειωμένη ισορροπία ή μυϊκή αδυναμία.
- Δυσκολία συγκέντρωσης, απώλεια μνήμης, ή αλλαγές στη διάθεση.
- Θολή όραση ή διαταραχές στο οπτικό πεδίο (σπάνια).
- Πόνος στη γλώσσα, στοματικά έλκη ή αίσθημα καψίματος στο στόμα.
- Διαταραχές γεύσης και όσφρησης.
- Προβλήματα γονιμότητας ή ορμονικές ανισορροπίες.
Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Β12
- Συκώτι και νεφρά από μοσχάρι ή αρνί.
- Κόκκινο κρέας, όπως μοσχάρι, πλούσιο και σε ψευδάργυρο και σελήνιο.
- Όστρακα και θαλασσινά.
- Λιπαρά ψάρια, όπως σαρδέλες, σολωμός, τόνος, πέστροφα.
- Αυγά, κυρίως ο κρόκος.
- Γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα (τυρί, γιαούρτι).
Για όσους ακολουθούν φυτική διατροφή, υπάρχουν εμπλουτισμένα προϊόντα όπως φυτικά γάλατα, δημητριακά ή διατροφική μαγιά με προσθήκη βιταμίνης Β12. Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις συνιστάται και η λήψη συμπληρωμάτων για να αποφευχθεί η ανεπάρκεια.