Νέο, τρίτο εμπάργκο στα ρωσικά καύσιμα τίθεται σε εφαρμογή από τις 5 Φεβρουαρίου, στο πλαίσιο των κυρώσεων που επιβάλλει η Ευρώπη σε αντίποινα για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Ειδικότερα, από την Κυριακή 5 Φεβρουαρίου, θα απαγορεύεται επίσημα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να εισάγουν προϊόντα διύλισης πετρελαίου από τη Ρωσία (ντίζελ, βενζίνη, μαζούτ, κηροζίνη κ.λπ.). Πρόκειται για το τρίτο ευρωπαϊκό ενεργειακό εμπάργκο στη Ρωσία μετά τον άνθρακα στις αρχές Αυγούστου 2022 και στο αργό στις 5 Δεκεμβρίου 2022.
Ποια θα είναι η επίπτωση, όμως, στα πρατήρια καυσίμων; Τα καύσιμα θα είναι ακριβότερα αυτή τη χρονιά;
Σύμφωνα με εκτενές ρεπορτάζ της Ναυτεμπορικής, το τρίτο εμπάργκο στα ρωσικά προϊόντα διΰλισης θα συνοδεύεται -όπως συνέβη για το αργό πετρέλαιο- από έναν μηχανισμό που θα περιορίζει τους όρους εξαγωγής, μέσω της επιβολής πλαφόν.
Μπορεί το εμπάργκο της ΕΕ στο ρωσικό αργό να μην έχει οδηγήσει σε άνοδο των τιμών του μαύρου χρυσού, αλλά η απαγόρευση εισαγωγών στα προϊόντα διΰλισης της Μόσχας από την επόμενη εβδομάδα θα μπορούσε να αποδειχθεί πιο ευαίσθητο, ιδίως για το ντίζελ.
Ο μηχανισμός αυτός συζητείται ήδη από την ΕΕ, σε συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες και της υπόλοιπες δυνάμεις της Ομάδας G7, αλλά οι λεπτομέρειες δεν έχουν ακόμη καθοριστεί. Στόχος είναι να μειωθούν τα έσοδα της Ρωσίας, αποφεύγοντας παράλληλα μια αστάθεια των διεθνών τιμών. «Η αγορά του ντίζελ κινδυνεύει περισσότερο καθώς η ζήτηση αυξάνεται ξανά», προειδοποίησε ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA), την περασμένη εβδομάδα.
Αποθέματα 60 ημερών
Οι κυρώσεις στα ρωσικά προϊόντα διύλισης, θα μπορούσαν να προκαλέσουν μεγαλύτερη αναστάτωση, καθώς η Ρωσία είναι ο κύριος προμηθευτής ντίζελ στις ευρωπαϊκές χώρες. Η Μόσχα έχει ήδη ανακοινώσει, όπως έκανε και για το αργό, ότι δεν θα πουλά πλέον διυλισμένα προϊόντα σε χώρες που εφαρμόζουν τις κυρώσεις.
Οι 27 χώρες μέλη της ΕΕ υποχρεούνται να διαθέτουν αποθέματα των προϊόντων διΰλισης για τουλάχιστον 60 ημέρες και ήδη οι αποθηκευτικοί χώροι στην Ευρώπη είναι γεμάτοι με ρωσικό ντίζελ.
Τον Δεκέμβριο, «οι ρωσικές εξαγωγές ντίζελ εκτινάχθηκαν σε επίπεδο ρεκόρ 1,2 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα, εκ των οποίων τα 720.000 βαρέλια ημερησίως (το 60%), προορίζονταν για την Ευρωπαϊκή Ένωση», υπογραμμίζει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA). «Η ΕΕ έδωσε στις αγορές μας αρκετό χρόνο για να προσαρμοστούν και να βρουν εναλλακτικές προσφορές», δήλωσε η Ευρωπαία Επίτροπος για την Ενέργεια Κάντρι Σίμσον. «Χαρτογραφήσαμε όλες αυτές τις εναλλακτικές πηγές. Πιστεύουμε ότι είμαστε προετοιμασμένοι και, κυρίως, έχουμε στρατηγικά αποθέματα που μας δίνουν εμπιστοσύνη», πρόσθεσε.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη απευθυνθεί σε άλλες χώρες. Το Κουβέιτ έχει ήδη πενταπλασιάσει τις εξαγωγές ντίζελ στην Ευρώπη, που μέχρι πρόσφατα ήταν μόλις 50.000 βαρέλια την ημέρα.
Το 2022, η Ευρωπαϊκή Ένωση εισήγαγε περίπου 200.000 βαρέλια την ημέρα από τη Σαουδική Αραβία και άλλα τόσα από άλλες χώρες του Κόλπου και της Αφρικής. Επιπλέον, περίπου 340.000 βαρέλια προέρχονταν από ασιατικές χώρες εκτός ΟΟΣΑ, κυρίως την Ινδία και την Κίνα, σύμφωνα με στοιχεία του IEA.
Στην περίπτωση του ρωσικού αργού, το εμπάργκο ήταν αποτελεσματικό και δεν κόστισε στην ΕΕ, αφού η τιμή του βαρελιού Brent από τα 86 δολάρια στις αρχές Δεκεμβρίου έφτασε μόλις τα 88 δολάρια χθες. Και σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, τα μηνιαία έσοδα από το πετρέλαιο για τη Ρωσία μειώθηκαν κατά 3 δισεκατομμύρια δολάρια τον Δεκέμβριο σε σχέση με τον Νοέμβριο, υποχωρώντας στα 12,6 δισεκατομμύρια δολάρια. Πρόκειται για το μικρότερο ποσό από τον Φεβρουάριο του 2021.
