Το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών υπέβαλε στις Βρυξέλλες το Draft Budgetary Plan (DBP) 2026, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις της χώρας.
Στο έγγραφο παρουσιάζονται όλες οι παρεμβάσεις που περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό του 2026, με έμφαση στη στήριξη των πολιτών που έχουν ετήσια εισοδήματα από 20.000 έως 60.000 ευρώ, κυρίως λόγω των αλλαγών στη φορολογική κλίμακα από την 1η Ιανουαρίου 2026.
Οι προβλέψεις του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους δείχνουν σημαντική μείωση της φτώχειας: τα νοικοκυριά με εισόδημα κάτω από το 60% του εθνικού μέσου όρου μειώνονται έως 5,5 ποσοστιαίες μονάδες στα πιο ευάλωτα στρώματα, ενώ το συνολικό ποσοστό φτώχειας υποχωρεί από 16,9% το 2025 σε 15,1% μετά την εφαρμογή των μέτρων.
Έτσι, ένα νοικοκυριό με «ισοδύναμο» εισόδημα 6.707,33 ευρώ ανά άτομο, που σήμερα βρίσκεται ακριβώς στο όριο φτώχειας, θα φτάσει τα 6.980,69 ευρώ και θα ανέβει εισοδηματικά. Υπολογίζεται ότι περίπου 250.000 πολίτες θα ξεπεράσουν το όριο φτώχειας λόγω των μέτρων στήριξης 2025-2026, με τη μεγαλύτερη μείωση να αφορά μοναχικούς ηλικιωμένους άνω των 65 ετών (5,5%) και τρίτεκνες ή πολύτεκνες οικογένειες (3,3%).
Τα μέτρα της καθημερινότητας
Στο δημοσιονομικό σχέδιο, το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους αναλύει όλα τα νέα, μόνιμα μέτρα του κρατικού προϋπολογισμού 2026, καθώς και ειδικούς υπολογισμούς που απαντούν στις επισημάνσεις και συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τον αντίκτυπό τους στα εισοδήματα και την κοινωνική συνοχή.
Ξεχωρίζουν:
-
η επιστροφή ενός μηνιαίου ενοικίου (από Νοέμβριο 2025), που θα ανακουφίσει νοικοκυριά τα οποία δαπανούν 35%-40% του εισοδήματός τους για στέγη,
-
η σταδιακή κατάργηση της προσωπικής διαφοράς στις παλιές συντάξεις και το επίδομα των 250 ευρώ τον Νοέμβριο για χαμηλοσυνταξιούχους με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια,
-
η μείωση ΦΠΑ κατά 30% στα νησιά με έως 20.000 κατοίκους, που αντισταθμίζει το υψηλό μεταφορικό κόστος (με όφελος 100-150 ευρώ τον μήνα σε οικογένειες σε Κάρπαθο ή Λέρο),
-
η μείωση κατά 30% των τεκμαρτών δαπανών διαβίωσης και η αναστολή τους για νέες μητέρες, που απαλλάσσουν πολλά νοικοκυριά από αδικαιολόγητα βάρη.
Παραδείγματα:
-
Μια οικογένεια με τρία παιδιά και εισόδημα 35.000 ευρώ θα έχει συνολικό όφελος 1.500-2.000 ευρώ ετησίως (λιγότερος φόρος, επιστροφή ενοικίου και φοροαπαλλαγές για τέκνα).
-
Ένας 77χρονος συνταξιούχος με σύνταξη 850 ευρώ και ενοίκιο 320 ευρώ θα ωφεληθεί συνολικά κατά 450-500 ευρώ (επιστροφή ενοικίου, κατάργηση προσωπικής διαφοράς και φοροελάφρυνση).
Ο «χάρτης» της φτώχειας αλλάζει
Η συνολική δημοσιονομική παρέμβαση ανέρχεται σε 2,7 δισ. ευρώ: 590 εκατ. για τα μέτρα του 2025 (επιστροφή ενοικίου και επίδομα 250 ευρώ) και 2,1 δισ. για τα νέα μέτρα του 2026 (φορολογική μεταρρύθμιση, αλλαγές στη φορολόγηση ενοικίων, αυξήσεις σε συντάξεις, κατώτατο μισθό και δημόσιο τομέα).
Οι μεγαλύτεροι κερδισμένοι είναι οι άνω των 80 ετών, με μείωση φτώχειας κατά τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες (από 19% σε 15%), κυρίως λόγω της κατάργησης της «προσωπικής διαφοράς».
Ακολουθούν οι νέοι 15-24 ετών, όπου η φτώχεια μειώνεται από 22% σε 19,8%, δηλαδή ένας στους δέκα θα ξεφύγει από αυτήν.
Ανά τύπο νοικοκυριού:
-
Για άτομα κάτω των 65 που ζουν μόνα, η φτώχεια μειώνεται από 24,8% σε 19,3% (μείωση 5,5 μονάδων). Πρόκειται για ανθρώπους που έχασαν τη δουλειά τους και δυσκολεύονται να επιβιώσουν ως τη συνταξιοδότηση.
-
Οι πολύτεκνες οικογένειες βλέπουν μείωση φτώχειας από 24,8% σε 21,5% (3,3 μονάδες).
-
Τα ζευγάρια με ένα ή δύο παιδιά κερδίζουν επίσης: το ποσοστό πέφτει από 13,9% σε 12,3% για οικογένειες με 1 παιδί και από 15% σε 13,4% για οικογένειες με 2 παιδιά.
Οι φοροελαφρύνσεις
Η αλλαγή της φορολογικής κλίμακας ευνοεί κυρίως όσους δηλώνουν εισοδήματα από 20.000 ευρώ και άνω, δηλαδή τη μεσαία τάξη αλλά και πολλούς εργαζόμενους, συνταξιούχους, αγρότες και αυτοαπασχολούμενους. Η μέση μείωση του φορολογικού βάρους εκτιμάται στο 0,7% του πληθυσμού, όμως είναι μεγαλύτερη στα εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ.
Για παράδειγμα, ένα νοικοκυριό με 30.000 ευρώ εισόδημα θα πληρώνει 400-800 ευρώ λιγότερο φόρο ετησίως, ενώ κάθε μελλοντική αύξηση μισθού θα αποφέρει περισσότερο καθαρό εισόδημα λόγω χαμηλότερων συντελεστών.
Το διαθέσιμο εισόδημα αυξάνεται για όλους, με μεγαλύτερο όφελος στους 65-79 ετών (έως 4,6%).
Η μείωση του φόρου ενοικίων από 15-45% σε 10,5-31,5% ωφελεί τόσο τους ιδιοκτήτες (πολλοί από τους οποίους είναι συνταξιούχοι) όσο και τους ενοικιαστές, βοηθώντας στη σταθεροποίηση των ενοικίων. Στην Ελλάδα, περίπου 30% των νοικοκυριών ζουν σε ενοικιαζόμενα σπίτια, κυρίως από τις χαμηλότερες εισοδηματικές κατηγορίες.
