Οι χρονιές 2025 και το 2026 αποτελούν τις τελευταίες ευκαιρίες για πρόωρη συνταξιοδότηση χωρίς τις επιπτώσεις του νέου συστήματος.
Αυτό γιατί από το 2027 και μετά, η γήρανση του πληθυσμού, η υπογεννητικότητα και η αύξηση προσδόκιμου ζωής θα λειτουργούν ως δομικά εμπόδια, αυξάνοντας σταδιακά τα όρια ηλικίας.
Σημειώνεται ότι περισσότερες από 20 κατηγορίες ασφαλισμένων –κυρίως όσοι έχουν θεμελιώσει δικαίωμα με ένσημα πριν το 1993– αποκτούν τη δυνατότητα να συνταξιοδοτηθούν εντός του 2025 και 2026, πριν τεθεί σε εφαρμογή το σύστημα αύξησης των ορίων ηλικίας λόγω της μεταβολής στο προσδόκιμο ζωής.
Ειδικότερα, τα νέα όρια ισχύουν από τα 58,5 έως τα 62 έτη, προσφέροντας διέξοδο σε χιλιάδες εργαζόμενους του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
Οι κατηγορίες που μπορούν να συνταξιοδοτηθούν
Οι κατηγορίες ασφαλισμένων που ευνοούνται, χωρίζονται σε δύο βασικές ομάδες:
Ιδιωτικός τομέας – ΙΚΑ
- Γυναίκες με 5.500 ημέρες ασφάλισης έως το 2012 και ανήλικο τέκνο μπορούν να λάβουν πλήρη ή μειωμένη σύνταξη, ανάλογα με την ηλικία.
- Εργαζόμενοι με βαρέα και ανθυγιεινά ένσημα.
- Άνδρες και γυναίκες με θεμελίωση δικαιώματος έως 2012.
Δημόσιος τομέας – ΔΕΚΟ και τράπεζες
- Υπάλληλοι που είχαν συμπληρώσει 35 έτη έως το 2021.
- Γυναίκες με ανήλικα τέκνα και θεμελιωμένα δικαιώματα έως το 2012.
- Προσωπικό σε ειδικά καθεστώτα (π.χ. εκπαιδευτικοί, ένστολοι).
Τι αλλάζει από το 2027
Από την 1η Ιανουαρίου 2027, η Ελλάδα εισέρχεται σε νέο καθεστώς. Σε αυτό το καθεστώς, το όριο ηλικίας για συνταξιοδότηση θα προσαρμόζεται αυτόματα ανά τριετία βάσει του προσδόκιμου ζωής, ακολουθώντας το μοντέλο του ΟΟΣΑ.
Αναλυτικότερα, οι τρεις δημογραφικοί δείκτες που καθορίζουν τις αλλαγές:
- Δείκτης εξάρτησης: Οι άνω των 65 ετών φτάνουν στο 60% του ενεργού πληθυσμού, από 39% σήμερα.
- Δείκτης γήρανσης: Για κάθε 170 ηλικιωμένους, υπάρχουν μόλις 100 νέοι εργάσιμης ηλικίας.
- Δείκτης γονιμότητας: Μόλις 1,5 παιδιά ανά γυναίκα (στόχος 2,1), με αρνητικό ισοζύγιο γεννήσεων-θανάτων (-64.706 το 2022).
Τα σενάρια για την αύξηση στα όρια ηλικίας
Η προσαρμογή μπορεί να γίνει με τρεις τρόπους:
| Σενάριο | Αναλογία αύξησης προσδόκιμου : αύξησης ορίου |
| Πλήρης | 1 προς 1 (π.χ. +1 έτος ζωής → +1 έτος ηλικίας συνταξιοδότησης) |
| Μέτρια | 1 προς 2/3 |
| Ήπια | 1 προς 1/3 |
Η πρώτη αξιολόγηση θα γίνει τέλος του 2026, με εφαρμογή από 1η Ιανουαρίου 2027, και η διαδικασία θα επαναλαμβάνεται κάθε τρία χρόνια (2029, 2032, κ.ο.κ).
Τι πρέπει να κάνουν οι ασφαλισμένοι
Οι εργαζόμενοι που θεμελιώνουν δικαίωμα μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2026 διατηρούν το σημερινό όριο εξόδου. Όσοι κατοχυρώσουν αλλά δεν έχουν θεμελιώσει θα χρειαστεί να παρακολουθούν τις αλλαγές.
Για αυτό:
- Ελέγξτε άμεσα τα ένσημα και τις ημέρες ασφάλισης.
- Συμβουλευτείτε ειδικούς για σύνταξη ώστε να αποφύγετε μελλοντικές καθυστερήσεις ή εκπλήξεις.
- Για γυναίκες με ανήλικα παιδιά, ακόμα και μερικά ένσημα επιπλέον μπορεί να κρίνουν την έξοδο.
