Αν και η πλειονότητα των νέων στην Ελλάδα εκφράζει την επιθυμία να παραμείνει στη χώρα, η ανασφάλεια για το μέλλον και ο φόβος για την οικονομική και κοινωνική τους σταθερότητα κυριαρχούν.
Αυτό καταδεικνύει η Μελέτη Νεολαίας του Ιδρύματος Friedrich-Ebert Stiftung, που πραγματοποιήθηκε το 2024 με τη συμμετοχή 1.000 ατόμων ηλικίας 14 έως 29 ετών. Οι βασικές ανησυχίες εστιάζουν στο σύστημα υγείας, την ανεργία και την απουσία προοπτικής για αξιοπρεπή σύνταξη.
Τρεις βασικοί πυλώνες ανησυχίας
- Υγεία: Το 64,5% των ερωτηθέντων δηλώνει έντονη ανησυχία για την κατάσταση του δημόσιου συστήματος υγείας.
- Ανεργία: Το 60,7% φοβάται την ανεργία και τις προοπτικές απασχόλησης.
- Σύνταξη: Πάνω από τους μισούς (54,3%) δεν πιστεύουν ότι θα λάβουν ποτέ αξιοπρεπή σύνταξη.
Ιδιαίτερα έντονες είναι οι ανησυχίες των γυναικών, οι οποίες εμφανίζουν αυξημένα επίπεδα φόβου απέναντι στη βία, την κοινωνική ανασφάλεια και την ανισότητα.
Ανεξαρτησία… με οικονομικούς περιορισμούς
Η οικονομική δυσκολία αποτελεί εμπόδιο στην προσωπική ανεξαρτησία. Αν και μόνο το 14% των νέων ζει μόνο του, σχεδόν οι μισοί θα επέλεγαν να φύγουν από το πατρικό σπίτι αν το επέτρεπαν τα οικονομικά τους. Η ανεξαρτησία παραμένει ζητούμενο για το 81,5%, αλλά η πλειονότητα εξακολουθεί να συμβιώνει με τους γονείς της, ως πιο «ασφαλής» επιλογή.
Απογοήτευση από την παιδεία και το επαγγελματικό μέλλον:
- Το 47,6% δηλώνει δυσαρέσκεια από το εκπαιδευτικό σύστημα.
- Το 52,9% πιστεύει ότι οι επαγγελματικές ευκαιρίες εξαρτώνται από γνωριμίες και όχι από ικανότητες.
- Το 59,4% αναγνωρίζει την εξειδίκευση ως βασική προϋπόθεση εύρεσης εργασίας.
Πολιτική δυσπιστία με δημοκρατικό πυρήνα
Παρότι η εμπιστοσύνη προς τα πολιτικά κόμματα παραμένει χαμηλή, το 62,3% θεωρεί τη Δημοκρατία την καλύτερη μορφή διακυβέρνησης. Ωστόσο, ένας στους τέσσερις (25,5%) δηλώνει πρόθυμος να θυσιάσει πολιτικές ελευθερίες με αντάλλαγμα ένα καλύτερο βιοτικό επίπεδο, στοιχείο που προκαλεί ανησυχία στους ερευνητές.
- Μόνο το 16% δείχνει έντονο ενδιαφέρον για την πολιτική.
- Το 78% υποστηρίζει ότι το κράτος οφείλει να μεριμνά για όλους.
- Το 34,1% των ανδρών θεωρεί ότι τα ΜΜΕ υπερβάλλουν σε θέματα που αφορούν τις γυναίκες.
- Το 17,9% βλέπει θετικά την παρουσία μεταναστών, ενώ το 35,9% θεωρεί πως η ελληνική κουλτούρα πρέπει να «προστατευθεί» από ξένες επιρροές.
Σχέσεις, ταυτότητες και κοινωνικά ζητήματα
- Μόλις το 42,2% στηρίζει τον γάμο μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών.
- Το 39,8% δηλώνει άνετο με την παρουσία ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων στη γειτονιά του.
- Το 77,8% αισθάνεται πρώτα Έλληνας και έπειτα Ευρωπαίος.
Αισιοδοξία για το προσωπικό μέλλον, απαισιοδοξία για τη χώρα
Παρά τις δυσκολίες, το 57,4% δηλώνει αισιόδοξο για τη δική του ζωή. Ωστόσο, σχεδόν οι μισοί (49,2%) θεωρούν ότι η Ελλάδα ακολουθεί λάθος πορεία.
Το τελικό συμπέρασμα; Οι νέοι δεν έχουν χάσει την πίστη στον εαυτό τους — αλλά έχουν χάσει την πίστη τους στο σύστημα.