Από το γραφείο μέχρι την κουζίνα του σπιτιού, ο φούρνος μικροκυμάτων έχει καθιερωθεί ως σύμβολο ευκολίας. Μέσα σε λίγα λεπτά μπορεί να ζεστάνει ή να μαγειρέψει σχεδόν κάθε φαγητό — όμως παραμένει μία από τις πιο παρεξηγημένες συσκευές της κουζίνας. Είναι όντως ασφαλής; Επηρεάζει τα θρεπτικά συστατικά; Και ποιοι είναι οι σωστοί τρόποι χρήσης του;
Ειδικοί στη διατροφή και τη φυσική των τροφίμων τονίζουν ότι ο φούρνος μικροκυμάτων αποτελεί μία από τις πιο ασφαλείς και αποτελεσματικές μεθόδους μαγειρέματος. Η επίδρασή του στα τρόφιμα καθορίζεται κυρίως από τη θερμοκρασία, τον χρόνο και τον τύπο του φαγητού, και όχι από τη συσκευή αυτή καθ’ αυτή.
Πώς λειτουργεί ο φούρνος μικροκυμάτων
Οι φούρνοι μικροκυμάτων λειτουργούν με ηλεκτρομαγνητικά κύματα που προκαλούν δόνηση στα μόρια του νερού μέσα στις τροφές. Η κίνηση αυτή παράγει θερμότητα από το εσωτερικό τους, επιτρέποντας στο φαγητό να ζεσταθεί γρήγορα και με μεγαλύτερη ενεργειακή αποδοτικότητα σε σύγκριση με το βράσιμο ή το ψήσιμο.
Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό, όπως λαχανικά, φρούτα ή σούπες, θερμαίνονται ομοιόμορφα. Αντίθετα, πυκνές ή ξηρές τροφές μπορεί να χρειάζονται ανακάτεμα ή κάλυμμα, ώστε η θερμότητα να κατανέμεται καλύτερα.
Πώς λειτουργεί ο φούρνος μικροκυμάτων
Οι φούρνοι μικροκυμάτων χρησιμοποιούν ηλεκτρομαγνητικά κύματα που κάνουν τα μόρια νερού των τροφών να δονούνται. Αυτή η δόνηση παράγει θερμότητα εκ των έσω, επιτρέποντας στο φαγητό να ζεσταθεί γρήγορα και ενεργειακά πιο αποδοτικά σε σχέση με το βράσιμο ή το ψήσιμο.
Τρόφιμα πλούσια σε νερό, όπως λαχανικά, σούπες ή φρούτα, θερμαίνονται πιο ομοιόμορφα. Αντίθετα, πιο πυκνές ή ξηρές τροφές μπορεί να χρειάζονται ανακάτεμα ή κάλυμμα για καλύτερη κατανομή της θερμότητας.
Χάνουν τα τρόφιμα τα θρεπτικά τους συστατικά;
Ο πιο επίμονος μύθος είναι ότι το μαγείρεμα σε φούρνο μικροκυμάτων «σκοτώνει» τις βιταμίνες. Στην πραγματικότητα, συμβαίνει το αντίθετο. Επειδή οι μικροκύματα λειτουργούν σε χαμηλότερες θερμοκρασίες και σε μικρότερο χρόνο, βοηθούν στη διατήρηση των βιταμινών C και Β, που καταστρέφονται εύκολα με τη θερμότητα.
Τι δείχνουν έρευνες
- Το μπρόκολο και το σπανάκι διατηρούν περισσότερη βιταμίνη C όταν μαγειρεύονται σε φούρνο μικροκυμάτων παρά στην κατσαρόλα.
- Τα λαχανικά διατηρούν περισσότερα αντιοξειδωτικά και ιχνοστοιχεία σε σχέση με το βράσιμο.
- Το μυστικό βρίσκεται στο ελάχιστο νερό και στον σύντομο χρόνο μαγειρέματος, που περιορίζουν τις απώλειες.
Επηρεάζεται η γεύση και η υφή;
Η θέρμανση με μικροκύματα μπορεί να προκαλέσει απώλεια υγρασίας, κάνοντας ορισμένες τροφές πιο ξηρές ή ανομοιόμορφα μαγειρεμένες. Η λύση; Καλύψτε το φαγητό με καπάκι ή υγρή χαρτοπετσέτα για να παγιδεύσετε τον ατμό.
Οι πρωτεΐνες στο κρέας ή στα γαλακτοκομικά ενδέχεται να αλλάξουν ελαφρώς σύσταση, αλλά αυτές οι αλλαγές είναι ίδιες με οποιαδήποτε άλλη μέθοδο μαγειρέματος και δεν επηρεάζουν την ασφάλεια του φαγητού.
Πώς να διατηρείτε τη θρεπτική αξία
Για καλύτερα αποτελέσματα:
- Χρησιμοποιήστε λίγο νερό στα λαχανικά.
- Σκεπάστε τα τρόφιμα για να διατηρήσουν την υγρασία.
- Μαγειρέψτε σε σύντομα διαστήματα και ανακατέψτε ενδιάμεσα.
- Αφήστε το φαγητό να “ξεκουραστεί” για μερικά λεπτά μετά το ζέσταμα, ώστε να κατανεμηθεί η θερμότητα.
