Το άγχος δεν περιορίζεται στη σκέψη ή στα συναισθήματα· πολλές φορές εκδηλώνεται μέσα από το ίδιο μας το σώμα. Συγκεκριμένα, έρευνες του Harvard Medical School και του Αμερικανικού Ψυχολογικού Συνδέσμου (APA) δείχνουν ότι όταν το σώμα βιώνει στρες, ενεργοποιείται ο μηχανισμός «fight or flight» – η φυσική αντίδραση σε μια απειλή. Σε αυτή τη διαδικασία αυξάνονται οι ορμόνες του στρες, όπως η αδρεναλίνη και η κορτιζόλη, με αποτέλεσμα να επηρεάζονται βασικές λειτουργίες, όπως η αναπνοή, οι καρδιακοί παλμοί και η πέψη.
Παρακάτω παρουσιάζονται τα πιο συνηθισμένα ψυχοσωματικά συμπτώματα που μπορεί να φανερώνουν ότι το άγχος σε επηρεάζει περισσότερο απ’ όσο πιστεύεις:
1. Σφίξιμο στο στήθος και δυσκολία στην αναπνοή
Το σώμα αντιδρά σαν να βρίσκεται σε πραγματικό κίνδυνο. Η αναπνοή γίνεται γρήγορη και ρηχή, προκαλώντας έντονο αίσθημα πνιγμού ή πανικού, ακόμα και χωρίς προφανή αιτία.
2. Πόνος στον αυχένα, στους ώμους ή στη μέση
Το στρες μαζεύεται στους μυς, προκαλώντας πόνο και δυσκαμψία. Η παρατεταμένη ένταση μπορεί να οδηγήσει σε φλεγμονές ή μυϊκούς σπασμούς, ιδιαίτερα σε άτομα που ζουν με χρόνιο άγχος.
3. Διαταραχές στο στομάχι και το έντερο
Ο λεγόμενος "άξονας εγκεφάλου–εντέρου" εξηγεί γιατί η ψυχολογική πίεση επηρεάζει τόσο έντονα τη λειτουργία του πεπτικού συστήματος. Το άγχος μπορεί να προκαλέσει φούσκωμα, κράμπες, ναυτία ή ακόμη και σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS), καθώς το έντερο παράγει τη μεγαλύτερη ποσότητα σεροτονίνης του οργανισμού.
4. Ταχυκαρδία ή αίσθημα φτερουγίσματος
Η καρδιά επιταχύνει για να ανταποκριθεί στην ένταση. Αν και συνήθως πρόκειται για φυσιολογική αντίδραση στο στρες, η επανεμφάνιση τέτοιων συμπτωμάτων χρειάζεται ιατρική αξιολόγηση για αποκλεισμό άλλων αιτιών.
5. Μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα στα άκρα
Η ταχύπνοια που συνοδεύει το άγχος μειώνει τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα στο αίμα, προκαλώντας προσωρινό μούδιασμα ή μυρμηγκιές, μια αίσθηση που συχνά τρομάζει, αλλά είναι ακίνδυνη και ψυχοσωματικής φύσης.
6. Εξάντληση, κόπωση ή αϋπνία
Όταν ο οργανισμός βρίσκεται συνεχώς σε επιφυλακή, εξαντλείται. Το σώμα δεν χαλαρώνει, τα επίπεδα κορτιζόλης μένουν υψηλά και ο ύπνος γίνεται δύσκολος ή ανήσυχος, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο κούρασης.
7. Δερματικά προβλήματα και τριχόπτωση
Το άγχος επηρεάζει άμεσα το δέρμα και τα μαλλιά. Αυξάνει τις φλεγμονές και την παραγωγή ορμονών που μπορούν να οδηγήσουν σε ακμή, ερεθισμούς ή τριχόπτωση, φαινόμενα που σήμερα μελετώνται εκτενώς στη "δερματολογία του στρες".
