Την ώρα που οι εργαζόμενοι κατεβαίνουν στους δρόμους διεκδικώντας αυξήσεις μισθών και αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης, τα επίσημα στοιχεία της Eurostat επιβεβαιώνουν με αριθμούς την ασφυκτική οικονομική πραγματικότητα.
Η Ελλάδα κατατάσσεται στην προτελευταία θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά τον μέσο ετήσιο μισθό, ξεπερνώντας μόνο τη Βουλγαρία, ενώ στην αγοραστική δύναμη βρίσκεται στην τελευταία θέση.
Οι χαμηλότεροι μισθοί στην Ευρώπη
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat για το 2024:
-
Μέσος ετήσιος μισθός στην Ελλάδα: 17.954 ευρώ
-
Μέσος ετήσιος μισθός στη Βουλγαρία: 15.387 ευρώ
-
Μέσος όρος ΕΕ: 39.808 ευρώ
Η διαφορά με τις ισχυρές οικονομίες της Ευρώπης είναι τεράστια. Στο Λουξεμβούργο, ο μέσος ετήσιος μισθός φτάνει τα 82.969 ευρώ, δηλαδή είναι 5,4 φορές υψηλότερος από της Βουλγαρίας.
Πάνω από τις 50.000 ευρώ ετησίως βρίσκονται επίσης:
-
Δανία
-
Ιρλανδία
-
Βέλγιο
-
Αυστρία
-
Γερμανία
Στον αντίποδα, κάτω από τις 20.000 ευρώ παραμένουν μόνο:
-
Ελλάδα
-
Ουγγαρία
-
Βουλγαρία
Η εικόνα αυτή εξηγεί σε μεγάλο βαθμό τον ξεσηκωμό των εργαζομένων, με αιχμή τις κινητοποιήσεις της ΑΔΕΔΥ. Οι χαμηλές αποδοχές, η απουσία 13ου και 14ου μισθού και το αυξημένο κόστος ζωής συνθέτουν ένα εκρηκτικό κοινωνικό μείγμα.
Οι εργαζόμενοι δηλώνουν ότι αδυνατούν να καλύψουν βασικές ανάγκες, ενώ οι πραγματικοί μισθοί παραμένουν καθηλωμένοι, παρά τις αυξήσεις στις τιμές.
Γιατί υπάρχουν τόσο μεγάλες διαφορές στους μισθούς
Η οικονομολόγος της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO), Giulia De Lazzari, επισημαίνει ότι οι διαφορές μισθών στην Ευρώπη συνδέονται άμεσα με:
-
την παραγωγικότητα
-
τη δομή της οικονομίας
-
το μερίδιο κλάδων υψηλής προστιθέμενης αξίας
Όπως τονίζει, χώρες με ισχυρούς τομείς όπως:
-
χρηματοοικονομικές υπηρεσίες
-
πληροφορική
-
προηγμένη μεταποίηση
μπορούν να διατηρούν υψηλότερους μισθούς, σε αντίθεση με χώρες όπου κυριαρχούν χαμηλής προστιθέμενης αξίας κλάδοι, όπως η γεωργία ή οι βασικές υπηρεσίες.
Ρόλος συνδικάτων και συλλογικών συμβάσεων
Η ανώτερη ερευνήτρια του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Συνδικάτων (ETUI), Δρ. Agnieszka Piasna, επισημαίνει ότι:
-
τα χαμηλά ποσοστά συνδικαλισμού
-
η ανεργία
-
η περιορισμένη κάλυψη συλλογικών συμβάσεων
υπονομεύουν τη διαπραγματευτική δύναμη των εργαζομένων, ιδίως σε χώρες της Κεντρικής, Ανατολικής και Νότιας Ευρώπης.
Ελλάδα τελευταία στην αγοραστική δύναμη
Όταν οι μισθοί προσαρμόζονται με βάση την αγοραστική δύναμη (PPS), δηλαδή το πραγματικό κόστος ζωής:
-
Η Ελλάδα καταλαμβάνει την τελευταία θέση στην ΕΕ
-
Οι προσαρμοσμένοι μισθοί πλήρους απασχόλησης κυμαίνονται:
-
από 21.644 PPS στην Ελλάδα
-
έως 55.051 PPS στο Λουξεμβούργο
-
Παρά τη μείωση του χάσματος, η θέση της Ελλάδας παραμένει εξαιρετικά δυσμενής.
Στις πέντε χαμηλότερες χώρες σε αγοραστική δύναμη περιλαμβάνονται:
-
Ελλάδα
-
Σλοβακία
-
Ουγγαρία
-
Βουλγαρία
-
Εσθονία
Τι δείχνουν οι προβλέψεις
Αν συνεχιστεί ο μέσος ρυθμός αύξησης των τελευταίων πέντε ετών:
-
ο μέσος μισθός στην ΕΕ αναμένεται να φτάσει:
-
41.600 ευρώ το 2025
-
43.400 ευρώ το 2026
-
Ωστόσο, οι αποκλίσεις μεταξύ των χωρών παραμένουν έντονες, με την Ελλάδα να κινδυνεύει να παραμείνει ουραγός χωρίς ουσιαστικές παρεμβάσεις.
