Οι φοροαπαλλαγές που έχουν ενταχθεί στον επίσημο κατάλογο των φορολογικών δαπανών του Προϋπολογισμού 2026 παρουσιάζουν εντυπωσιακή άνοδο, φτάνοντας τις 1.236 από 1.106 πέρυσι.
Η συνολική δημοσιονομική τους επιβάρυνση ανήλθε το 2024 στα 22,8 δισ. ευρώ, έναντι 18,82 δισ. ευρώ το 2023 και 15,5 δισ. ευρώ το 2022.
Εντυπωσιακή αύξηση 21,2% σε έναν χρόνο
Παρά την αύξηση των ελαφρύνσεων, η διεύρυνση των φοροαπαλλαγών δεν ωφέλησε ισότιμα τους ευάλωτους πολίτες. Όπως τονίζεται στον τόμο των φορολογικών δαπανών:
-
Η αύξηση κατά 4 δισ. ευρώ σε έναν χρόνο αναδεικνύει δομικές ανισότητες.
-
Μεγάλο μέρος των ελαφρύνσεων κατευθύνεται σε φορολογικούς μηχανισμούς που ευνοούν όσους διαθέτουν υψηλή περιουσία ή πρόσβαση σε εξειδικευμένα καθεστώτα.
-
Η διαρκής διόγκωση της λίστας φανερώνει τόσο την πολυπλοκότητα του συστήματος όσο και τις ταξικές στρεβλώσεις που το χαρακτηρίζουν.
1.236 φοροαπαλλαγές στον νέο κατάλογο
Η αύξηση κατά 11,8% σε σχέση με το 2023 αποδίδεται στην επέκταση ειδικών φορολογικών ρυθμίσεων, καθώς και στην εισαγωγή νέων καθεστώτων.
Μακροχρόνια τάση εκτόξευσης
-
2024: 22,8 δισ. ευρώ
-
2023: 18,82 δισ. ευρώ
-
2022: 15,5 δισ. ευρώ
-
2020: 8,9 δισ. ευρώ
-
2016: 3,041 δισ. ευρώ
Από το 2016 έως σήμερα, οι φοροαπαλλαγές έχουν αυξηθεί κατά 650%.
Πού εντοπίζεται το μεγαλύτερο κόστος των φοροαπαλλαγών
Φορολογία κεφαλαίου: Πάνω από 9 δισ. ευρώ
Η μεγαλύτερη κατηγορία αφορά τη φορολογία κεφαλαίου, όπου οι φοροαπαλλαγές ξεπερνούν τα 9,06 δισ. ευρώ. Πρόκειται για ελαφρύνσεις που σχετίζονται με ακίνητη περιουσία, μεταβιβάσεις και ειδικά καθεστώτα απόδοσης φόρων.
Φορολογία νομικών προσώπων: 5,8 δισ. ευρώ
Στον φόρο εισοδήματος επιχειρήσεων και οργανισμών, οι φορολογικές δαπάνες φτάνουν τα 5,8 δισ. ευρώ, προερχόμενες από:
-
κίνητρα ανταγωνιστικότητας
-
ειδικά φορολογικά καθεστώτα
-
ενισχύσεις σε κλάδους καινοτομίας
-
μέτρα στήριξης συγκεκριμένων επιχειρηματικών τομέων
Φορολογία φυσικών προσώπων: 4,94 δισ. ευρώ
Οι ελαφρύνσεις στα φυσικά πρόσωπα περιλαμβάνουν:
-
εκπτώσεις για οικογένειες με εξαρτώμενα μέλη
-
ειδικές ρυθμίσεις για άτομα με αναπηρία
-
φορολογικά πλεονεκτήματα για αγρότες και κατοίκους απομακρυσμένων περιοχών
-
προσαρμογές που αφορούν τεκμήρια και εκπτώσεις δαπανών
Έμμεσοι φόροι: Υψηλό κόστος για ΦΠΑ και ΕΦΚ
ΦΠΑ: Δημοσιονομικό κόστος 1 δισ. ευρώ
Οι μειωμένοι συντελεστές σε αγαθά πρώτης ανάγκης, τουρισμό και εστίαση δημιουργούν απώλειες περίπου 1 δισ. ευρώ ετησίως.
Ειδικοί φόροι κατανάλωσης: Πάνω από 1 δισ. ευρώ
Οι απαλλαγές στους ΕΦΚ (ενέργεια, καύσιμα, αλκοόλ, καπνικά) ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ.
Ψηφιακό τέλος συναλλαγής
Το νέο ψηφιακό τέλος, που αντικατέστησε το χαρτόσημο, εμφανίζει δημοσιονομικό κόστος 72,88 εκατ. ευρώ.
Λοιπές φορολογίες: Μικρότερες αλλά σημαντικές επιβαρύνσεις
Σε επιμέρους κατηγορίες καταγράφονται:
-
Φόρος πολυτελείας: 200.000 ευρώ
-
Φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίων: 17,2 εκατ. ευρώ
-
Τέλη κυκλοφορίας: 24,49 εκατ. ευρώ
-
Άλλες φορολογίες: επιπλέον 20,5 εκατ. ευρώ
Το σύνολο των παραπάνω δείχνει ένα φορολογικό σύστημα όπου οι εξαιρέσεις και οι ειδικές μεταχειρίσεις καταλαμβάνουν ολοένα και μεγαλύτερο μέρος της δομής.
