Συνταγματικός κρίθηκε από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας ο νόμος 5094/2024, που προβλέπει την ίδρυση και λειτουργία παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων στην Ελλάδα. Με την απόφαση αυτή απορρίφθηκαν οι προσφυγές πανεπιστημιακών και συνδικαλιστικών φορέων της ανώτατης εκπαίδευσης, ανοίγοντας ουσιαστικά τον δρόμο για την εγκατάσταση και λειτουργία ιδιωτικών ΑΕΙ στη χώρα.
Σύμφωνα με τις κυβερνητικές εξαγγελίες, αναμένεται να λειτουργήσουν συνολικά 12 ιδιωτικά πανεπιστήμια, τα οποία θα υποδεχτούν τους πρώτους φοιτητές από τον Σεπτέμβριο του 2025. Ο αριθμός των εγγεγραμμένων φοιτητών υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει τις 6.000, ενώ τα προσφερόμενα προγράμματα σπουδών θα κυμανθούν μεταξύ 100 και 120. Η πλειονότητα των νέων ιδρυμάτων θα λειτουργήσει στην Αττική, ενώ κάποια εξ αυτών θα αναπτυχθούν και στη Θεσσαλονίκη.
Τα 12 ιδιωτικά ΑΕΙ
Ακολουθεί η λίστα με τα 12 ιδιωτικά Πανεπιστήμια:
Η λειτουργία των ΝΠΠΕ (Νομικά Πρόσωπα Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης) εποπτεύεται από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), ακολουθώντας τρεις φάσεις αξιολόγησης: την εξέταση φακέλου αδειοδότησης, την αρχική πιστοποίηση των προγραμμάτων σπουδών και, τέλος, την ετήσια καταγραφή και περιοδική επαναξιολόγηση.
Εκπαίδευση με ταξικό πρόσημο
Ωστόσο, η εξέλιξη αυτή έχει προκαλέσει εύλογες ανησυχίες και σοβαρές επιφυλάξεις σε εκπαιδευτικούς και κοινωνικούς φορείς. Η δημόσια πανεπιστημιακή εκπαίδευση στην Ελλάδα, παρά τις διαχρονικές προκλήσεις και ελλείψεις, παραμένει ένα από τα πιο ισχυρά και δημοκρατικά ερείσματα του κοινωνικού κράτους. Η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων απειλεί να υπονομεύσει αυτό το θεμέλιο, ενισχύοντας τις εκπαιδευτικές ανισότητες και προωθώντας τη λογική της εκπαίδευσης ως εμπόρευμα.
Η Ελλάδα μέχρι σήμερα διέθετε ένα ενιαίο, δημόσιο πανεπιστημιακό σύστημα, με ελεύθερη πρόσβαση στη γνώση και επιστημονική αριστεία, που δεν καθοριζόταν από το πορτοφόλι των φοιτητών, αλλά από τις επιδόσεις τους. Η είσοδος ιδιωτικών ΑΕΙ υπονομεύει αυτή τη βασική αρχή, ανοίγοντας την πόρτα σε μια ταξική εκπαίδευση, με δύο ταχύτητες και άνιση πρόσβαση σε ευκαιρίες.
Το πραγματικό στοίχημα για το μέλλον της Παιδείας στη χώρα μας δεν είναι η παράδοση της ανώτατης εκπαίδευσης στην ιδιωτική αγορά, αλλά η ενίσχυση και αναβάθμιση του δημόσιου πανεπιστημίου – του μοναδικού θεσμού που μπορεί να εγγυηθεί ισότητα, ποιότητα και προοπτική για όλους τους φοιτητές, ανεξαρτήτως κοινωνικής και οικονομικής αφετηρίας.
