Η ΑΑΔΕ δημοσίευσε έναν εκτενή πρακτικό οδηγό 86 σημείων που λύνει όλες τις απορίες για τις κληρονομικές υποθέσεις: από το πού υποβάλλεται η δήλωση, μέχρι το τι συμβαίνει με λάθη σε ΑΤΑΚ/ΚΑΕΚ, πώς ενεργοποιείται η απαλλαγή πρώτης κατοικίας, ποιες υποθέσεις εκκαθαρίζονται αυτόματα και ποιες απαιτούν έλεγχο από τη ΔΟΥ.
Ποια υπηρεσία είναι αρμόδια
Η υπόθεση κληρονομιάς εξετάζεται από τη τελευταία δηλωμένη κατοικία του κληρονομούμενου.
Σε Αττική και Θεσσαλονίκη αρμόδια είναι τα τοπικά ΚΕΦΟΚ.
Ποιες υποθέσεις γίνονται στο myPROPERTY
Οι «καθαρές» υποθέσεις, δηλαδή:
-
κινητά και ακίνητα εντός αντικειμενικού,
υποβάλλονται ηλεκτρονικά στο myPROPERTY, είτε από τον κληρονόμο είτε από συμβολαιογράφο.
Τι συμβαίνει μετά την υποβολή
-
Η εκκαθάριση γίνεται αυτόματα.
-
Εκδίδεται πράξη προσδιορισμού και ταυτότητα οφειλής.
-
Ο κληρονόμος βλέπει άμεσα τον φόρο του.
Η εφαρμογή επιτρέπει:
-
προσωρινή αποθήκευση,
-
έλεγχο,
-
αναζήτηση δήλωσης,
-
εκτύπωση όλων των εγγράφων.
Κάθε δήλωση αφορά ένα ζεύγος κληρονομούμενου–κληρονόμου και μία αιτία κτήσης. Αν υπάρχουν και διαθήκη και εξ αδιαθέτου, δημιουργούνται δύο ξεχωριστές δηλώσεις.
H2 – Τι ισχύει με ΑΤΑΚ, ΚΑΕΚ και διορθώσεις
Με την εισαγωγή ΑΤΑΚ εμφανίζονται αυτόματα τα στοιχεία από τον ΕΝΦΙΑ.
Αν υπάρχει λάθος:
-
Δεν διορθώνεται στην εφαρμογή.
-
Η διόρθωση γίνεται μόνο στη ΔΟΥ.
Για ακίνητα χωρίς διαθέσιμο ΑΤΑΚ ή με αποκλειστική χρήση που δεν φαίνεται στο Ε9, επιλέγεται «Χωρίς ΑΤΑΚ» με αναλυτική περιγραφή.
Σε περιοχές με Κτηματολόγιο, ο ΚΑΕΚ είναι υποχρεωτικός.
Αν είναι λανθασμένος, η εφαρμογή εμφανίζει προειδοποιήσεις και μπλοκάρει την ολοκλήρωση της δήλωσης.
Απαλλαγή πρώτης κατοικίας
Η ομαδοποίηση των ακινήτων είναι καθοριστική.
Κατοικία – αποθήκη – θέση στάθμευσης δηλώνονται ως ενιαίο σύνολο, ώστε η εφαρμογή να υπολογίσει αυτόματα:
-
τα πρώτα 20 τ.μ. αποθήκης/στάθμευσης ως απαλλασσόμενα,
-
και τα υπόλοιπα ως φορολογητέα.
Όσοι έχουν λάβει απαλλαγή στο παρελθόν και την έχουν άρει, επιλέγουν «Απαλλαγή Α’ Κατοικίας άλλη φορά» και καταχωρούν τα στοιχεία της άρσης.
Ποιες υποθέσεις πάνε υποχρεωτικά στη ΔΟΥ
Στη ΔΟΥ υποβάλλονται υποθέσεις όπως:
-
ακίνητα εκτός αντικειμενικού,
-
αγροτεμάχια με ειδικές αξίες,
-
αιτήματα αναβολής φορολογίας,
-
κινητά που δεν εξασφαλίζουν δόσεις,
-
υποθέσεις που απαιτούν εγγυητική επιστολή.
Η δήλωση εξετάζεται από υπάλληλο και ο φόρος προσδιορίζεται χειροκίνητα.
Αν μια υπόθεση ανοίξει στη ΔΟΥ, όλες οι μετέπειτα τροποποιητικές γίνονται επίσης εκεί.
Ο ρόλος του συμβολαιογράφου
Ο συμβολαιογράφος συμπληρώνει ηλεκτρονικά τη δήλωση μόνο όταν πρόκειται να εκδοθεί πράξη αποδοχής.
Μετά την αποδοχή από τον κληρονόμο, ο συμβολαιογράφος έχει αρμοδιότητα:
-
για επισύναψη δικαιολογητικών,
-
για ανέβασμα των αρχείων,
-
για καταχώριση του συμβολαίου.
Λάθη σε ακίνητα διορθώνονται μόνο με διαγραφή του ΦΥΑΑ.
Τροποποιητικές δηλώσεις
Κάθε τροποποιητική:
-
λειτουργεί ως νέα έκδοση της αρχικής,
-
περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία,
-
δεν υπάρχει «μερική» τροποποίηση.
Αν αλλάξει ο φόρος:
-
αν αυξηθεί, βεβαιώνεται η διαφορά,
-
αν μειωθεί, εκδίδεται ΑΦΕΚ.
Πληρωμή φόρου: δόσεις και προθεσμίες
-
Έως 12 διμηνιαίες δόσεις (ή 24 για ανήλικους)
-
Ελάχιστη δόση: 500 ευρώ
-
Έκπτωση 5% για εφάπαξ εξόφληση στην πρώτη προθεσμία.
Όταν η δήλωση αφορά μόνο κινητά
Αν δεν διασφαλίζονται δόσεις:
-
η πληρωμή πρέπει να γίνει εντός 3 εργάσιμων ημερών,
-
αλλιώς η υπόθεση μεταφέρεται στη ΔΟΥ για έλεγχο ή εμπράγματη ασφάλεια.
Πληρωμές γίνονται μέσω:
-
web banking,
-
χρεωστικής κάρτας,
-
IRIS.
(Πιστωτική κάρτα δεν γίνεται δεκτή.)
Τι έγγραφα εκτυπώνει ο κληρονόμος
Μέσω myAADE μπορεί να εκτυπώσει:
-
τη δήλωση,
-
την πράξη προσδιορισμού,
-
την ταυτότητα οφειλής,
-
και το πιστοποιητικό άρθρου 102 (πρώην 105) όταν η υπόθεση είναι αφορολόγητη ή εξοφλημένη.