Η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια σιωπηλή κρίση στα αστικά κέντρα: Χιλιάδες παλιά κτίρια, κυρίως από τις δεκαετίες του ’50 έως ’70, παραμένουν χωρίς ουσιαστική συντήρηση, φθαρμένα από τον χρόνο και περιορισμένους οικονομικούς πόρους των ιδιοκτητών.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής:
-
Περίπου 70% των κατοικιών είναι άνω των 40 ετών.
-
Μεγάλος αριθμός προϋπήρχε των σύγχρονων αντισεισμικών κανονισμών, εγείροντας ανησυχίες για τη στατική τους επάρκεια.
-
Μόλις 16–17% των κατοικιών έχει κατασκευαστεί μετά το 2001 και θεωρείται «νεόδμητη».
Η εικόνα αυτή καθιστά σαφή την ανάγκη για επείγουσα αναβάθμιση των κτιρίων.
Ενεργειακή αναβάθμιση: αναγκαιότητα και προκλήσεις
Πολλά παλιά κτίρια κατασκευάστηκαν χωρίς σύγχρονες προδιαγραφές μόνωσης, με αποτέλεσμα σημαντικές ενεργειακές απώλειες, που επιβαρύνουν τόσο τα νοικοκυριά όσο και το περιβάλλον.
Σημαντικές παρεμβάσεις
-
Θερμομόνωση τοίχων και οροφών
-
Αντικατάσταση κουφωμάτων
-
Αναβάθμιση συστημάτων θέρμανσης
Οι ειδικοί τονίζουν ότι οι παρεμβάσεις αυτές δεν είναι πλέον επιλογή, αλλά αναγκαιότητα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας και την επίτευξη των κλιματικών στόχων της χώρας.
Το ζήτημα της ομοφωνίας στις πολυκατοικίες
Στην Ελλάδα, για να προχωρήσουν εργασίες αναβάθμισης σε πολυκατοικία, απαιτείται ομοφωνία στη συνέλευση των ιδιοκτητών.
-
Ακόμη και ένας μόνο διαφωνών μπορεί να μπλοκάρει την διαδικασία, δημιουργώντας καθυστερήσεις.
Σύγκριση με ευρωπαϊκά κράτη
-
Γαλλία: Απλή ή ενισχυμένη πλειοψηφία αποφασίζει τις ανακαινίσεις.
-
Γερμανία: Σύστημα Wohnungseigentumsgesetz, η πλειοψηφία αποφασίζει για συντηρήσεις και τεχνικές αλλαγές.
-
Ιταλία & Ισπανία: Η πλειοψηφία των ιδιοκτητών ή η πλειοψηφία χιλιοστών καθορίζει τις αποφάσεις.
Νέα Ευρωπαϊκή Οδηγία 2024/1275 (EPBD)
Η οδηγία EPBD 2024/1275 θέτει συγκεκριμένους στόχους:
-
Μείωση κατά 16% της μέσης ενεργειακής κατανάλωσης κατοικιών έως το 2030.
-
Υποβολή Εθνικού Σχεδίου Ανακαίνισης Κτηρίων έως τον Μάιο του 2026.
Η Ελλάδα πρέπει να προσαρμοστεί, ώστε να συνδυάσει ενεργειακή εξοικονόμηση με ασφάλεια κτιρίων και αναβάθμιση της αγοράς ακινήτων.
Προγράμματα και κίνητρα: «ανάσα» για τα παλιά σπίτια
Με την εφαρμογή νέων προγραμμάτων, όπως το «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω», και φορολογικών κινήτρων:
-
Πολλά παλιά σπίτια αποκτούν ενεργειακή και χρηματική αξία.
-
Η ανακαίνιση γίνεται πιο προσιτή και ελκυστική για τους ιδιοκτήτες.
-
Η αγορά ακινήτων αναζωογονείται, δίνοντας ανάσα στον τομέα της οικοδομής και της ενέργειας.
